Afganistan'da 5 Nisan'da yapılacak seçimlerden sonra ortaya çıkacak tablo ülkenin hem siyasi geleceğini belirleyecek hem de güvenlik ve ekonomiyle ilgili konuların nasıl ele alınacağını gösterecek
KABUL —
Afganistan’da 5 Nisan’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan adayı, zayıf ekonomiden militan saldırılarına, Washington’la Kabil arasındaki gergin ilişkilerden Pakistan, İran, Hindistan ve Çin’le olan karmaşık ilişkilere kadar çok sayıda zor konu bekliyor.
Afganistan’da her gün yüzbinlerce dolar el değiştiriyor. Ancak gelecek kaygıları, piyasaya dolar akışını kesti.
Kabil’deki Döviz Bozdurma Birliği Başkanı Necibullah Aktari’ye göre, herkes kaygılı:
“Son altı ayda dolaşımdaki dolar miktarı yüzde 90 oranında azaldı. İşadamlarımız paralarını Afganistan dışına, Dubai’ye ya da başka kentlere aktarıyor.”
Washington’daki American Enterprise Enstitüsü’nden Fred Kagan’a göre, yıl sonunda Amerika’nın Afganistan’da bir miktar asker bırakmasını sağlayacak güvenlik anlaşmasının imzalanması, hayati önem taşıyor:
“Barıştan ve uluslararası destekten yararlanan kadınlar, gençler ve büyük kentlerde yaşayan daha modern Afganlar son derece kaygılı. Başkan Obama’nın Afganistan’daki bütün Amerikan askerlerini çekme kararı almasından korkuyorlar. Bu son derece kötü olur.”
Kadın haklarının ihlal edilmesi de kaygı konusu.
Seçim kampanyasında verilen sözlere rağmen adayların hiçbiri kadın haklarına özel olarak eğilmiyor. Herkes Taleban’la yapılacak bir anlaşmanın kadın haklarına büyük darbe indirmesinden korkuyor.
Militanlarla siyasi uzlaşma sağlanması, şiddet eylemlerini sona erdirmenin tek yolu olarak görülüyor. Bunun içinse Taleban’la bağları olan Pakistan’la işbirliği yapmak gerekiyor.
Amerika Barış Enstitüsü’nden Andrew Wilder’a göre genel seçimlerde başı çeken adaylar, bu durumun farkında:
“Bu sorunun sadece Afganistan sınırları içinde sıkışıp kalmadığı uzun zamandır bilinen bir gerçek. Çok güçlü bölgesel dinamikler sözkonusu. İlerde atılacak adımlar hayati önem taşıyor.”
Afganistan’daki Hür ve Adil Seçim Vakfı Başkanı Jandad Spinghar’a göreyse gündemdeki en öncelikli kaygılar, adayların kendi kimlikleri:
“Adayların birçoğunun halk, ordu, polis ve hükümetten çok sayıda destekçisi var. Özellikle güçlü adaylardan birinin seçim sonuçlarına itiraz etmesi durumunda destekçilerinin sokaklara dökülüp protesto gösterilerine başlaması mümkün.”
Uzmanlar, böyle bir ayaklanmanın, şiddetten büyük zarar gören Afganistan’da daha çok kargaşaya yolaçabileceği uyarısında bulunuyor.
Afganistan’da her gün yüzbinlerce dolar el değiştiriyor. Ancak gelecek kaygıları, piyasaya dolar akışını kesti.
Kabil’deki Döviz Bozdurma Birliği Başkanı Necibullah Aktari’ye göre, herkes kaygılı:
“Son altı ayda dolaşımdaki dolar miktarı yüzde 90 oranında azaldı. İşadamlarımız paralarını Afganistan dışına, Dubai’ye ya da başka kentlere aktarıyor.”
Washington’daki American Enterprise Enstitüsü’nden Fred Kagan’a göre, yıl sonunda Amerika’nın Afganistan’da bir miktar asker bırakmasını sağlayacak güvenlik anlaşmasının imzalanması, hayati önem taşıyor:
“Barıştan ve uluslararası destekten yararlanan kadınlar, gençler ve büyük kentlerde yaşayan daha modern Afganlar son derece kaygılı. Başkan Obama’nın Afganistan’daki bütün Amerikan askerlerini çekme kararı almasından korkuyorlar. Bu son derece kötü olur.”
Kadın haklarının ihlal edilmesi de kaygı konusu.
Seçim kampanyasında verilen sözlere rağmen adayların hiçbiri kadın haklarına özel olarak eğilmiyor. Herkes Taleban’la yapılacak bir anlaşmanın kadın haklarına büyük darbe indirmesinden korkuyor.
Militanlarla siyasi uzlaşma sağlanması, şiddet eylemlerini sona erdirmenin tek yolu olarak görülüyor. Bunun içinse Taleban’la bağları olan Pakistan’la işbirliği yapmak gerekiyor.
Amerika Barış Enstitüsü’nden Andrew Wilder’a göre genel seçimlerde başı çeken adaylar, bu durumun farkında:
“Bu sorunun sadece Afganistan sınırları içinde sıkışıp kalmadığı uzun zamandır bilinen bir gerçek. Çok güçlü bölgesel dinamikler sözkonusu. İlerde atılacak adımlar hayati önem taşıyor.”
Afganistan’daki Hür ve Adil Seçim Vakfı Başkanı Jandad Spinghar’a göreyse gündemdeki en öncelikli kaygılar, adayların kendi kimlikleri:
“Adayların birçoğunun halk, ordu, polis ve hükümetten çok sayıda destekçisi var. Özellikle güçlü adaylardan birinin seçim sonuçlarına itiraz etmesi durumunda destekçilerinin sokaklara dökülüp protesto gösterilerine başlaması mümkün.”
Uzmanlar, böyle bir ayaklanmanın, şiddetten büyük zarar gören Afganistan’da daha çok kargaşaya yolaçabileceği uyarısında bulunuyor.