BERLİN —
Almanya, ülkede hizmet veren telekomünikasyon operatörlerin 5G kablosuz kapsama alanını genişletmek için Çinli Huawei‘ye ait ekipmanları kullanmasını sınırlayacak ancak ABD’de olduğu gibi tümden yasaklamayacak.
Alman hükümetinin Huawei konusunda izlediği ve özellikle ABD ile gerilime neden olan stratejisinin netleşmesi anlamına gelen sınırlama kararı, 5G altyapısında Çin menşeli bileşen ekipmanları kullanan Deutsche Telekom ve Vodafone’u etkileyecek.
Alman İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan tasarıya göre, mobil ağ operatörleri en geç 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yeni ağların kurulmasında Huawei ekipmanlarının kullanımını sona erdirmek zorunda kalacak. Geçiş dönemi olarak tanımlanan ve inşaatına başlanan iletişim ağlarında ise önümüzdeki üç yıl boyunca kullanılan ekipmanların oranı en fazla yüzde 25 olabilecek ve bu süre de 1 Ekim 2026’da sona erecek.
Çin telekomünikasyon devi Huawei'nin Almanya'daki merkez binası, Düsseldorf kentinde bulunuyor.
Fakat başkent Berlin ve sanayi merkezi Ren-Ruhr Havzası gibi "güvenlik açısından kritik" olarak tanımlanan bölgelerde, ekipmanların kullanımı ilk olası etapta sona erdirilecek.
Hükümete yakın kaynaklara dayandırılan habere göre Alman yetkililer, Çinli istihbarat birimlerinin Huawei’nin ekipmanları ve cihazları üzerinden altyapıya erişmesinden endişeleniyor.
Batılı istihbarat örgütleri uzun bir süredir Huawei‘nin Çin'deki komünist yönetimle yakın teması olduğunu iddia ederek, şirketin sabotaj ya da casusluk eylemlerine olanak sunmasından duyulan korkuyu dile getiriyor.
Olaf Scholz başbakanlığındaki Alman hükümeti, Çinli şirketlere bağımlılığın "büyük riskleri" olduğunu savunarak, yeni belirlediği Çin stratejisinde bu ülkeye olan teknolojik bağımlılığın azaltılmasını öngörmüştü. Şimdi gündeme gelen Huawei’nin ekipmalarını sınırlama kararı sürecine, Başbakanlık ve İçişleri Bakanlığı’nın yanısıra Federal İstihbarat Servisi ve Federal Anayasayı Koruma Dairesi’nin de dahil olduğu öğrenildi.
Huawei Washington’la Berlin’in arasını açmıştı
Huawei, geride kalan yıllarda Almanya ile ABD arasında gerilime neden olan konulardan biriydi.
ABD, Donald Trump’ın başkanlığı döneminde Huawei’yi Çin devletiyle doğrudan ilişki kurduğu iddiasıyla kara listeye aldı. Ardından Joe Biden başkanlık koltuğuna geçtikten sonra, Huawei ekipmanlarının ülkeye girişi tamamen yasaklandı.
Amerikan yönetimi Berlin’den de benzer bir karar almasını istedi, ancak eski Başbakan Angela Merkel bu isteği geri çevirdi. Eski Başkan Trump döneminde, Huawei şirketi ile yapılacak bir işbirliği halinde ABD ve Almanya arasında istihbarat işbirliğinin sona ereceği bile söylendi.
Merkel ise, hükümetinin güvenlik konularında atacağı adımlarla ilgili kararları kendi alacağını ifade ederek, Trump’a tavır koydu. Ardından Almanya Çinli teknoloji devinin ürünleri tamamen yasaklamak yerine, ülkeye giren tüm telekomünikasyon ekipmanlarının incelemesinin artmasına karar verdi. Aralık 2020'de, 5G teknolojisinin altyapısını kuran şirketlerinin, ekipmanlarını sabotaj, casusluk veya terörizm için kullanmayacaklarına dair garantiler sunması da zorunlu kılındı.
Washington'un Çinli telekomünikasyon şirketlerinin tamamen yasaklanması talebini Avrupa Birliği de (AB) kabul etmedi. 2020 yılında AB, üye devletlerin Huawei gibi yüksek riskli 5G tedarikçilerini telekomünikasyon ağlarının temel bölümlerinden kısıtlayabileceğini veya hariç tutabileceğini açıkladı.
İngiltere ise Eylül 2021'den itibaren ülkedeki tüm telekom operatörlerinin Huawei 5G cihazlarını ve ekipmanlarını kullanmayı bırakmalarını ve yeni alımları durdurmalarını kararlaştırdı. Alınan karara göre ülkede en geç 2027 yılında tüm Huawei cihazları ve ekipmanları kullanım dışı bırakılmış olacak.