ABD Hava Kuvvetleri Genel Sekreteri Frank Kendall bir savaş pilotunun değil, yapay zeka donanımının kontrolündeki bir F-16 savaş uçağıyla tarihi bir uçuş gerçekleştirdi.
Yapay zeka, 1990'ların başında uçakların radara yakalanmasını engelleyen ‘’hayalet uçak’’ teknolojinin kullanılmaya başlanmasından bu yana askeri havacılıkta yaşanan en büyük gelişmelerden birine işaret ediyor. ABD Hava Kuvvetleri de bu teknolojiden yararlanmak için hızla harekete geçti. Teknoloji tam olarak gelişmemiş olsa da Hava Kuvvetleri 2028 yılına kadar binden fazla insansız savaş uçağından oluşan yapay zeka destekli bir filonun faaliyete geçmesini planlıyor.
ABD Hava Kuvvetleri Genel Sekreteri Frank Kendall, yapay zeka kontrolündeki bir F-16 savaş uçağıyla ilk kez uçtu.
California eyaletinin güneyindeki çöl bölgesinde bulunan Edwards Hava Üssü’nde gizli simülatörlerin ve gözetlemeye karşı çok katmanlı kalkanlarla korunan binaların içinde yeni nesil test pilotu, yapay zeka unsurlarını savaşta uçmaları için eğitiyor. ABD Hava Kuvvetleri Genel Sekreteri Frank Kendall, buraya, yapay zekanın gerçek zamanlı uçtuğunu görmek ve hava muharebelerinde gelecekte oynayacağı role dair kamuoyuna güven vermek için geldi. Edwards Hava Kuvvetleri Üssü aynı zamanda savaş pilotu Chuck Yeager'ın 1947 yılında ses hızını aştığı ve ordunun uzay ve havacılıktaki en gizli projelerini başlattığı üs olarak biliniyor.
‘’Havacılıkta yapay zeka teknolojisine sahip olmamanın bir güvenlik riski’’ olduğuna işaret eden Kendall, inişinin ardından Associated Press'e verdiği röportajda ‘’Bu noktada bunu yapmak zorundayız’’ dedi. AP ve televizyon kanalı NBC’ye, güvenlik kaygıları nedeniyle misyon tamamlanana kadar haber yapılmaması koşuluyla gizli uçuşa tanıklık etme izni verildi.
İlgili Haberler Avusturya ‘katil robot’ silah sistemlerinde yapay zeka kullanımının hızla düzenleme altına alınması çağrısı yaptıVista adı verilen yapay zeka kontrollü F-16, Kendall'ı saatte 885 kilometreden hızlı manevralarla uçurarak vücuduna yerçekimi kuvvetinin beş katı basınç uyguladı. İnsan pilotlu ikinci bir F-16 ile it dalaşına giren yapay zeka donanımlı uçak birbirlerine 300 metre mesafede yarışt. Uçaklar, birbirlerini savunmasız pozisyonlara zorlamak için sert dönüşler yaptı.
Bir saat süren uçuşun sonunda kokpitten gülümseyerek inen Frank Kendall, uçuş sırasında, hala eğitilmekte olan bu yapay zeka sistemine, silah fırlatıp fırlatmamaya karar verme konusunda güvenebileceği konusunda ikna olduğunu belirtti.
Silahların yapay zeka kontrolüne teslim edilmesinin güvenli olduğu fikrine birçokları karşı çıkıyor. Silah kontrolü uzmanları ve insani yardım grupları, yapay zekanın bir gün otonom bir şekilde, insanlara danışmadan insanları öldüren bombalar atabileceğinden derin endişe duyuyor ve kullanımına daha fazla kısıtlama getirilmesini istiyor.
"Ölüm kalım kararlarının sensörlere ve yazılımlara bırakılması konusunda yaygın ve ciddi endişeler var" uyarısında bulunan Uluslararası Kızılhaç Komitesi, otonom silahların "acil bir endişe kaynağı olduğunu, acilen uluslararası siyasi tepki gerektirdiğini" kaydediyor.
Ordunun yapay zeka destekli uçaklara geçişi güvenlik, maliyet ve stratejik kabiliyetten kaynaklanıyor. Örneğin ABD ve Çin'in çatışmaya girmesi durumunda, bugün Hava Kuvvetleri'nin pahalı ve insanlı avcı uçaklarından oluşan filosu, her iki tarafın da elektronik savaş, uzay ve hava savunma sistemlerindeki kazanımları nedeniyle savunmasız kalabilir. ABD'yi geçme yolunda ilerleyen Çin Hava Kuvvetleri aynı zamanda uçan insansız silahlardan oluşan bir filo oluşturuyor.
Geleceğin savaş senaryoları, Amerikan insansız uçak sürülerinin düşman savunmasına önceden saldırarak ABD'ye pilotların hayatını riske atmadan bir hava sahasına girme yeteneği kazandırmasını öngörüyor. Ancak bu değişimde paranın da etkisi var. Hava Kuvvetleri, tahmini 1.7 trilyon dolara mal olacak F-35 Müşterek Taarruz Uçağı'ndaki üretim gecikmeleri ve maliyet aşımları nedeniyle hala zor durumda.
Kendall, daha küçük ve daha ucuz yapay zeka kontrollü insansız jetlerin gelecekteki hedef olduğunu söyledi.
VISTA adlı uçak, California'daki Edwards Hava Kuvvetleri Üssü'nden havalandı.
Vista'yı kullanan askerler, dünyada başka hiçbir ülkenin, yazılımın önce bir simülatörde milyonlarca veri noktasında öğrendiği, ardından gerçek uçuşlar sırasında sonuçlarını test ettiği bir yapay zeka jetine sahip olmadığını söylüyor. Bu performans verileri daha sonra simülatöre geri yükleniyor ve yapay zeka daha fazlasını öğrenmek için bunları işliyor.
Çin yapay zeka teknolojisine sahip olsa da simülatör dışında test yapmanın bir yolunu bulduğuna dair bir işaret yok. Vista'nın test pilotları, taktikleri ilk kez öğrenen acemi bir pilot gibi, bazı derslerin sadece havada öğrenilebileceğini söylüyor.
Vista ilk yapay zeka kontrollü it dalaşını Eylül 2023'te gerçekleştirdi ve o zamandan bu yana sadece yaklaşık yirmi benzer uçuş yapıldı. Ancak programlar her çatışmadan yüksek miktarda bilgi öğreniyor ve Vista'da test edilen bazı yapay zeka versiyonları şimdiden havadan havaya çatışmalarda insan pilotları geride bırakıyor.
Bu üsteki pilotlar, bazı açılardan yerlerine geçecek pilotları eğittiklerinin ve kendilerine daha az ihtiyaç duyulacak bir gelecek yapısını şekillendiriyor olabileceklerinin farkındalar.
Ancak pilotlar, ABD'nin de kendi filosuna sahip olmaması halinde, yapay zeka kontrollü uçaklara sahip bir düşmana karşı gökyüzünde olmak istemeyeceklerini vurguluyor.