Ankara'nın Suriyeli Kürtler Kaygısı

Abdullah Öcalan'ın posteri ile PKK lehinde gösteri yapan Suriyeli Kürtler

Suriyeli Kürt milisler ve Suriyeli isyancılar geçtiğimiz haftalarda birkaç kez çatıştı. Suriye’nin kuzeybatı bölgelerini kontrol altına alan Kürtler, Beşar Esad yönetimine karşı mücadele veren isyancılara katılmakta ağır davranıyor ve daha geniş bir özerklik elde etmeyi amaçlıyor. Bu da Türkiye için büyük bir kaygı konusu oluşturuyor.

8 Kasım’da Suriyeli isyancılar, Kürtler ve Araplar’ın birlikte yaşadığı Türk sınırı yakınındaki Resulayn kasabasını ele geçirdi. Ancak birkaç gün sonra Kürt milislerle çatıştı. İki taraf da kayıp verdi.

Ankara bölgedeki çatışmaları kaygıyla izliyor. Türkiye, Beşar Esad’ın teşviki ile Suriye Kürt Partisi PYD’nin Türkiye’deki PKK’yı desteklemesinden korkuyor.
Hürriyet gazetesi dışpolitika yazarı Semih İdiz şöyle diyor:

“Eğer PKK ile Suriye Kürt Partisi arasında açık bir ilişki varsa ve Türkiye dostu bir grup bunlarla mücadele ediyorsa Türkler bunu lehlerine bir gelişme olarak görebilir. Ama bu çatışmayla Türkler’in doğrudan bir ilgisi olup olmadığını bilmiyorum.”

Suriye krizi, bölgesel özerklik sorununu yeniden gündeme getirirken Türkiye, Suriye, Irak ve İran arasında arasında bölünmüş olan 30 milyonluk Kürt halkının kendi devletlerini kurma umutlarını canlandırdı.
Ankara, Suriye sınırında özerk bir Kürt bölgesi kurulmasının PKK’yı güçlendirmesinden korkuyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan geçen ay buna asla izin vermeyeceklerini açıkladı.
Bahçeşehir Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü uzmanı Cengiz Aktar Ankara’nın giderek sertleşen açıklamalarının Türkiye’nin çatışmalara karışmış olabileceğini gösterdiği görüşünde:

“Haberlere göre çatışmalar Suriye muhalefeti ve Kürtler arasında değil, Kürtler ve Türkiye tarafından doğrudan ya da dolaylı desteklenen el-Kaide tipi militanlar arasında. Bu doğruysa Türkiye’nin Suriye’nin Kürt bölgelerine karıştığı ve başbakanın söylediği gibi özerkliğe izin vermeyeceğini gösteriyor.”

Barış ve Demokrasi Partisi liderlerinden Gülten Kışanak, Türk güvenlik güçlerini çatışmalara karışmakla suçluyor. Benzer suçlamalar Avrupa’daki Kürt grupları temsil eden Kürdistan Ulusal Kongresi tarafından da yapıldı.
Ancak suçlamaları reddeden Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Selçuk Ünal, “Bu tür bir iç çatışmayla ilgimiz yok . Baskıcı bir rejimi devirmeye çalışan güçlerin birbiriyle çatışması kimsenin çıkarına hizmet etmez” şeklinde konuşuyor.

Türk medyasına göre Irak bölgesel Kürt yönetiminin lideri Mesut Barzani Suriyeli Kürtler ve Suriye muhalefet cephesi arasında arabuluculuk yapmaya çalışıyor.
Ankara son yıllarda Iraklı Kürtlerle iyi ekonomik ve siyasi ilişkiler geliştirdi.
Cengiz Aktar Türkiye’nin benzer bir ilişkiyi Suriyeli Kürtlerle de geliştirmesi gerektiği, ancak bunu yapmak için yardıma ihtiyacı olduğu görüşünde:

“Kuzey Irak’ta özerk bir Kürt bölgesi oluştuğunda Türkiye bundan hoşlanmadı. Ama Amerikalılar Türkler’i bölgeyle iyi ilişkiler kurmaya ikna etti. Şimdi Türkler’in Suriyeli Kürtlerle benzer bir ilişki geliştirmesi için yine Amerikalılar’ın yardımına ihtiyacı var.”

Cengiz Aktar, bu gerçekleşmezse Ankara ile Suriyeli Kürtler arasında gerginliğin artacağı uyarısında bulunuyor. Aktar bunun da yeni çatışmalara ve krizlere yol açacağı yolunda uyarı yapıyor.