ABD Başkanı Donald Trump, Perşembe günü Kiev'e mineral anlaşmasını imzalaması için baskı yapmaya devam ederken, Moskova'nın da Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesiyle başlayan savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya hazır olduğuna inandığını ifade etti.
Trump, Oval Ofis’te gazetecilere konuşurken, NATO üyelerine mesaj göndererek, “Eğer ödeme yapmazlarsa onları savunmayacağım” dedi.
Rusya ile Ukrayna arasında barışı nasıl sağlayacağına dair vizyonunu ortaya koyan Trump, “Bence olacak olan şey Ukrayna'nın bir anlaşma yapmak istemesi çünkü başka seçenekleri olduğunu sanmıyorum” diye konuştu.
Trump, “Rusya'nın da bir anlaşma yapmak istediğini düşünüyorum, çünkü sadece benim bildiğim, sadece benim bildiğim farklı bir şekilde, onların da başka seçeneği yok” ifadesini kullandı.
Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Suudi Arabistan'da “muhtemelen gelecek bir buçuk ay içinde” görüşeceğini söyledi.
İlgili Haberler ABD Başkanı Trump rehineler konusunda Hamas’la görüşmeleri doğruladı: “İsrail’e yardım ediyoruz”Witkoff görüşmeleri koordine edecek
Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Rusya'nın işgalini durdurmak için ateşkes görüşmeleri yapmak üzere Ukraynalı temsilcilerle biraraya gelmek üzere Suudi Arabistan'a gideceğini ifade etti.
Steve Witkoff, “Şu anda Ukraynalılarla Riyad'da, hatta muhtemelen Cidde'de bir toplantı koordine etmek için görüşmeler yapıyoruz” dedi.
“Amaç bir barış anlaşması ve ateşkes için bir çerçeve oluşturmak” diyen Witkoff, Trump'ın Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin geçen Cuma günü Beyaz Saray'da iki lider arasında yaşanan tartışmanın ardından hatasını telafi ettiğini düşündüğünü belirtti.
Witkoff, “(Başkan Trump) Zelenski'nin mektubunun çok olumlu bir ilk adım olduğunu hissetti. Bir özür vardı. ABD'nin Ukrayna için çok şey yaptığının kabulü ve minnettarlık duygusu vardı” dedi.
Kremlin: “Rusya ve ABD 2022 İstanbul taslağını Ukrayna anlaşması için olası temel olarak görüyor”
Öte yandan Kremlin’den Cuma günü yapılan açıklamada, Rusya ve ABD'nin, savaşın ilk haftalarında Kiev ve Moskova’nın görüştüğü taslak anlaşmaları Ukrayna barış anlaşması için olası bir temel olarak gördüğünü bildirdi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, bu taslakları reddediyor.
2022 yılı Mart ayı sonunda İstanbul'da yapılan görüşmelerde ele alınan taslak belgeler, BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi olan ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'nın güvenlik garantileri karşılığında Ukrayna'nın NATO’ya üyelik hedefinden vazgeçmesini ve daimi tarafsız ve nükleer silahlardan arındırılmış statüyü kabul etmesini öngörüyordu.
Ancak Kiev ve Moskova, bir saldırı durumunda garantör devletlerin Ukrayna'ya yardım etmek için atacakları adımları veto etme hakkını da içeren Rus talepleri konusunda anlaşmazlığa düştü.
ABD'nin Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff geçen ay CNN'e verdiği demeçte, “İstanbul protokolü anlaşması olarak adlandırılan bir çerçeveye oturtulmuş, çok ama çok mantıklı ve esaslı müzakereler vardı. Bir şeyler imzalamaya çok ama çok yaklaştık ve sanırım bu çerçeveyi Ukrayna ile Rusya arasında bir barış anlaşması yapmak için kılavuz olarak kullanacağız” demişti.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov Cuma günü gazetecilere verdiği demeçte, Rusya'nın İstanbul taslağına ilişkin tutumu sorulduğunda, “Washington'da bunun müzakereler için bir temel, bir başlangıç noktası olabileceğine dair açıklamalar da duyduk. Ve tabii ki Devlet Başkanı (Vladimir) Putin müzakerelerin başlangıç noktası olarak İstanbul Anlaşmaları'nı alabileceğini söyledi” dedi.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı sözcüsü geçen hafta yaptığı açıklamada Kiev'in ABD'den İstanbul belgelerini barış görüşmeleri için bir temel olarak kullanması yönünde herhangi bir teklif almadığını söylemişti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski de Aralık ayında İstanbul yaklaşımını reddetmiş ve bunu ülkesinin teslim olmasını gerektiren bir ültimatom olarak nitelendirmişti.
Zelenski Brüksel’deydi
Bu sırada Zelenski, acil zirve toplantısı düzenleyen Avrupalı liderlerle Brüksel'deydi.
AB dönem başkanlığını yürüten Polonya’nın Başbakanı Donald Tusk, “Kendimizi Rusya'dan daha hızlı, daha akıllı ve daha verimli bir şekilde silahlandıracağız” dedi.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 27 üye ülkeyi gelecek dört yıl içinde savunmaya yaklaşık 863 milyar dolar yatırım yapmaya teşvik etme taahhütlerinin yanısıra, istekli ülkelerin savunmaya çok daha fazla harcama yapabilmeleri için bütçe kurallarını gevşetme planını sundu.
Zelenski, “Yalnız olmadığımız için çok müteşekkiriz ve bunlar sadece lafta kalmıyor” dedi.
Macron “kararlı adımlar” öngörüyor
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, görüşmeler öncesinde yaptığı açıklamada, AB üyelerinin “ileriye doğru kararlı adımlar atacağını” belirtirken, yeni Trump yönetimi altında ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteğin değişmesinden duyduğu endişeyi dile getirdi.
Macron, “Avrupa'nın geleceği Washington ya da Moskova'da kararlaştırılmak zorunda değil” diye konuştu.
Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu, Perşembe günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Ukrayna ile istihbarat paylaşımını kestiğini açıklamasının ardından Fransa'nın Ukrayna ile istihbarat paylaşımı yaptığını söylemişti.
CIA Direktörü John Ratcliffe de Çarşamba günü yaptığı açıklamada ABD'nin şu an için Kiev ile istihbarat paylaşımına son verdiğini ancak Zelenski'nin Ukrayna'nın Rusya ile barış görüşmelerine hazır olduğunu söylemesinin ardından bunun kısa süreli olabileceğini belirtmişti.
Trump geçen hafta Zelenski ile yaptığı görüşmenin ardından hafta başında ABD'nin Kiev'e askeri yardımı askıya alması talimatını vermişti.
ABD, 2022'de savaşın başlamasından bu yana Ukrayna'ya, ordusunun Rus güçlerini hedef almak için ihtiyaç duyduğu kritik bilgiler de dahil olmak üzere önemli istihbarat sağlıyordu.
Ukrayna uzun zamandır, Moskova'nın Kırım Yarımadası'nı tek taraflı olarak ele geçirmesinden önce uluslararası alanda tanınan 2014 sınırlarına geri dönülmesini talep ediyor. Rusya şu anda Ukrayna'nın doğusu da dahil olmak üzere topraklarının yaklaşık beşte birini elinde tutuyor ve bu toprakları Kiev hükümetine geri vermeyeceğini belirtiyor.