ABD, Çarşamba günü tüm çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 yeni gümrük vergileri getirerek daha önce bazı müttefikleri için geçerli olan vergi muafiyetlerine son verdi.
Uygulama Arjantin, Avustralya, Brezilya, İngiltere, Kanada, Japonya, Meksika, Güney Kore ve Avrupa Birliği'nden yapılan ithalatı etkiliyor.
ABD Başkanı Donald Trump, gümrük vergilerini açıkladığı bildiride, “Benim kanaatime göre bu değişiklikler, ABD'nin ulusal güvenliğini tehdit eden bu kaynaklardan yapılan çelik ürünleri ve türevleri ithalatının önemli ölçüde artan payını ele almak için gereklidir” dedi.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, ABD'nin eylemini “tamamen haksız” olarak nitelendirdi ancak misilleme tarifeleri uygulanmayacağını belirtti.
Albanese, “Gümrük tarifeleri ve ticaret gerilimlerinin tırmandırılması, ekonominin kendi kendine zarar vermesinin bir biçimi ve daha yavaş büyüme ve daha yüksek enflasyon için bir reçetedir. Bunların bedeli tüketiciler tarafından ödenmektedir. Bu nedenle Avustralya, ABD'ye karşılıklı gümrük vergisi uygulamayacaktır” diye konuştu.
Kanada'ya gümrük vergilerini yüzde 50'ye çıkarmama kararı
Trump'ın Kanada’dan alınan çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini yüzde 50'ye çıkarma planından geri adım atmasının ardından Kanada daha da yüksek gümrük vergisinden kurtulmuş oldu.
Donald Trump, Salı günü Kanada'dan gelen çelik ve alüminyuma yüzde 50 gümrük vergisi uygulanacağını açıklamış ancak Ontario eyaletinin Michigan, Minnesota ve New York eyaletlerinde yaşayan yaklaşık 1,5 milyon Amerikalı’ya satılan elektriğe ek vergi koyma planını askıya almasının ardından yüzde 25 oranında kalma kararı almıştı.
Başkan Trump, geçen hafta, normalde sadık bir müttefik ve Meksika'dan sonra ABD'nin ikinci büyük ticaret ortağı olan Kanada ile önce ABD'ye ihraç edilen tüm ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi koyarak, ardından da bunu bir ay erteleyerek ekonomik gerilime neden oldu. Trump, ABD'ye göçmen ve yasadışı uyuşturucu, özellikle de ölümcül opioid fentanil girişini daha fazla engellemesi için Kanada'ya baskı yaptığını söyledi.
Kanada’nın görevden ayrılacak Başbakanı Justin Trudeau, Trump'ın geçen hafta Kanada mallarını hedef almasına karşılık olarak ABD ihracatına yönelik gümrük vergilerini arttırdığını duyurdu. İlerleyen günlerde başbakan olması beklenen Mark Carney, Salı günü yaptığı açıklamada, hükümetin vereceği cevabın ABD üzerindeki etkiyi en üst düzeye çıkarırken Kanada üzerindeki etkiyi en aza indireceğini dile getirdi.
Carney, “Hükümetim, Amerikalılar bize saygı gösterene ve serbest ve adil ticaret konusunda inandırıcı, güvenilir taahhütlerde bulunana kadar tarifelerimizi açık tutacaktır” dedi.
"Kanada 51'inci eyalet olsun" önerisi
Trump’ın Kanada’ya ABD’nin 51’inci eyaleti olmasını önermesi bu ülke ile gerilimi arttırmıştı.
Başkan, Trump Salı günü Truth Social platformunda yaptığı açıklamada, Kanada’nın ABD’ye katılmasının tüm gümrük tarifelerini ve diğer her şeyi tamamen ortadan kaldıracağını belirterek, “Kanadalıların vergileri büyük ölçüde azalacak, askeri ve diğer açılardan her zamankinden daha güvende olacaklar, artık Kuzey Sınırı sorunu olmayacak ve dünyanın en büyük ve en güçlü ulusu her zamankinden daha büyük, daha iyi ve daha güçlü olacak - Ve Kanada bunun büyük bir parçası olacak” diye yazdı.
Trump, Kanada milli marşının hala söylenebileceğini ancak “şimdi dünyanın gördüğü en büyük Ulus içinde BÜYÜK ve GÜÇLÜ BİR EYALETİ temsil edeceğini” yazdı.
Başkan Trump'ın Kanada ve Meksika ile ilgili gümrük vergisi kararları ABD borsasında tedirginlik yarattı. Hisse senedi endeksleri düşerek Amerikalılar’ın piyasa kazançlarının yanısıra yatırımcıların kârlarını da olumsuz etkiledi.
AB’den karşı gümrük vergisi uygulama kararı
Bu arada, ABD’nin kararının ardından Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, AB’nin gelecek aydan itibaren 26 milyar Euro (28 milyar dolar) değerindeki ABD malına gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı.
AB Komisyonu, ABD ürünlerine yönelik mevcut gümrük vergisini askıya alma uygulamasının 1 Nisan'da sona ereceğini ve Nisan ortasına kadar ABD mallarına yönelik yeni bir karşı önlem paketi açıklanacağını kaydetti.
Askıya alınan gümrük vergileri teknelerden motosikletlere kadar çeşitli ürünleri kapsıyor. AB yönetimi, başka ürün kategorilerini belirlemek için iki haftalık bir danışma süreci başlatacağını bildirdi.
AB, yeni önlemlerin yaklaşık 18 milyar Euro’luk ürünü hedef alacağını ve genel amacın AB önlemlerinin toplam değerinin yeni ABD tarifelerinden etkilenen ticaretin artan değerine karşılık gelmesini sağlamak olduğunu bildirdi.
Önerilen hedef ürünler arasında çelik ve alüminyum, tekstil, ev aletleri, plastik, kümes hayvanları, sığır eti, yumurta, süt ürünleri, şeker ve sebze gibi endüstriyel ve tarımsal ürünler yer alıyor.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Karşı önlemlerimiz iki adımda uygulamaya konulacak. 1 Nisan'dan itibaren başlayacak ve 13 Nisan'dan itibaren tamamen yürürlüğe girecek” dedi.
Von der Leyen, “Anlamlı bir diyaloğa girmeye hazırız. Ticaretten sorumlu Komisyon üyesi Maros Sefcovic'i ABD ile daha iyi çözümler bulmak üzere görüşmelerine devam etmesi için görevlendirdim” ifadelerini kullandı.