NEW YORK- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Ukrayna'da Avrupa’nın en büyük nükleer santral olarak bilinen Zaporijya Santralı'na Rusya’nın düzenlediği saldırının ardından acil toplandı.
Nükleer santrala yönelik saldırının ardından İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplanması çağrısı üzerine, İngiltere, ABD, Arnavutluk, Fransa, İrlanda ve Norveç acil toplantı için başvurdu.
Güvenlik Konseyi toplantısında BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi konsey üyelerine hitap etti.
BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı DiCarlo, Rusya'nın Zaporijya Nükleer Santralı’na düzenlediği saldırının kabul edilemez ve son derece sorumsuz bir eylem olduğunu ifade etti.
DiCarlo, saldırının insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğunu belirterek, "Nükleer enerji tesislerine yapılan saldırılar uluslararası insan hukukuna aykırıdır. Felaketlere yol açacak bir nükleer olaydan kaçınmak için her türlü çaba gösterilmelidir. Nükleer santrallar ve diğer kritik sivil altyapılara yönelik saldırlar kabul edilemez, etrafındaki askeri operasyonlar kabul edilemez. Bütün nükleer santrallara en yüksek derecede güvenlik sağlanması şarttır” diye konuştu.
BM Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi 15 üyeli konseye hitaben yaptığı konuşmada, Rusya'nın Ukrayna'daki Zaporijya Nükleer Santralı'na saldırısında altı reaktörden hiçbirinin vurulmadığını sadece bir eğitim merkezini vurulduğunu belirterek saldırı sonrasında reaktörlerde hiçbir güvenlik sorunu yaşanmadığını; ancak nükleer santralın hedef alınmasının alışılmışın dışında bir eylem olduğunu, saldırı sonrasında radyasyon yayılması gibi ya da teknik olarak bir olumsuzluğun yaşanmadığını ifade etti.
Ukrayna: “Şimdi harekete geçmezseniz sadece Ukrayna için değil herkes için çok geç olacak“
Ukrayna'nın BM Daimi Temsilcisi Sergiy Kyslytsya Güvenlik Konseyi'ne Ukrayna hava sahasını tüm uçuşlara kapatılması çağrısında bulundu.
Tehdidin büyüklüğüne dikkat çeken Ukrayna temsilcisi, Rusya’nın dün gece nükleer santrala düzenlediği saldırının bir savaş suçu ve insanlığa karşı suç olduğunu belirterek, “Ukraynalılar hayatlarıyla bedel ödüyor. Şimdi hareke geçmezseniz, sadece Ukrayna için değil herkes için çok geç olacak. Santralın soğutma sisteminin zarar görmesi durumunda radyoaktif sızıntının onarılamaz sonuçlar doğuracak, binlerce kişiyi etkilenecek” diye konuştu.
Kyslytsya, Rusya’nın saldırılarının hedefinin Avrupa, dünya ve insanlık olduğunu belirterek, “Rusya Ukrayna'yı hızla işgal etme planlarının zaten başarısız olmasına öfkeli görünüyor. Ukrayna halkının onun özgürlüğü için cesurca savaşmaya devam etmesine öfkeli. Rusya, Ukrayna ile dünya çapındaki dayanışmaya öfkeli. Rusya misilleme olarak savaş suçları işleme yoluna başvurdu. Ülke genelinde Ukrayna şehirlerinin ve köylerinin yerleşim alanları Rus havan topları, mermileri ve füzeleri tarafından harap ediliyor. Siviller öldürülüyor. Kritik altyapı tamamen hasar gördü” dedi.
ABD: ”Felaketten kıl payı kurtulduk”
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, Rusya’nın Zaporijya Nükleer Santralı'na yönelik saldırısını dünyanın nükleer bir felaketi kıl payı atlattığını söyledi.
Rusya’nın “pervasızca” saldırısının Avrupa'daki en büyük nükleer santralı ve sivillerin güvenliğini tehlikeye attığını belirterek Putin'e, birliklerini nükleer santrala "intihar görevine" göndermemesi çağrısında bulundu.
Thomas Greenfield, dün gece olabilecek bir felaketi nefeslerini tutarak izlediklerini belirterek,” Rusya'nın dün geceki saldırısı, Avrupa'nın en büyük nükleer santralını ciddi riske attı. İnanılmaz derecede pervasız ve tehlikeliydi. Rusya, Ukrayna ve Avrupa'daki sivillerin güvenliğini tehdit etti. Nükleer tesisler bu çatışmanın bir parçası olamaz. Rusya, Ukrayna genelindeki 15 çalışır durumdaki reaktörün tamamını daha fazla riske atabilecek, ülkedeki 37 nükleer tesisi ve çevresindeki yaşayanların hayatını tehlikeye atacak daha fazla güç kullanımına derhal son verilmeli” dedi.
Thomas Greenfield, “Tüm ülkeleri nükleer güvenliği sağlamak ve Ukrayna'da bir nükleer felaketi önlemek için ileriye dönük düzenlemeler bulma çabalarında IAEA Genel Direktörü Grossi'yi desteklemeye davet ediyoruz” dedi.
“Putin 141 ülkeyi dinlemeyip saldırdı”
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Thomas Greenfield, Putin’in karşısında olan 141 ülkeyi dinlemeyip dün gece tehlikeli bir tırmanışa neden olduğunu belirterek, ”Geçtiğimiz dokuz gün boyunca Putin'in savaşının Ukrayna halkı üzerindeki ağır ve yıkıcı etkisine tanık olduk. Dün BM, Rusya'nın işgalinin yarım milyon çocuğu mülteciye dönüştürdüğünü bildirdi. Rusya binlerce Ukraynalıyı öldürdü ve bu süreçte binlerce Rus askerinin hayatını feda etti. Rusya, insanların hayatta kalmak için su ve kışın ortasında donarak ölmelerini önlemek için gaza ulaşımlarını engelleyen kritik sivil altyapıyı yok ediyor. Dünyanın dört bir yanındaki yüz kırk bir ülke, Başkan Putin'e bu acımasız, haksız, sebepsiz saldırıyı durdurması için yüksek sesle ve net bir şekilde çağrıda bulundu. Putin dinlemedi ve dün gece tüm Avrupa ve dünya için büyük bir tehdit oluşturan tehlikeye tanık oldu” diye konuştu.
Rusya: “Suni bir histeri yaratılıyor”
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzya, Ukrayna'daki Zaporijya Nükleer Santralı'nda radyoaktif sızıntı tehlikesi söz konusu olmadığını söyledi.
Rusya’nın nükleer santralde kontrolu 28 Şubat tarihinde sağladığını, tepkilerin abartılı olduğunu ve suni bir histeri yaratıldığını iddia etti.
Rus temsilci, Ukrayna ve Belarus halklarının yıllar önce Çernobil Santrali’nde yaşanan facianın en büyük mağduru olduğu belirterek, kendi ülkesinin Ukrayna'daki Zaporijya Nükleer Santralı'nda radyasyonun normal seviyelerde tutulmasına birçok ülkeden çok daha fazla önem verdiğini, her şeyin kendi kontrollarında olduğunu savundu.