İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasını düzenleyen Brexit müzakerelerinde sona yaklaşılırken, Çarşamba günü yapılacak kritik karar zirvesi öncesinde, Pazar günü Brüksel kulislerinde hareketli saatler yaşandı. Ancak, aylardır Kuzey İrlanda sınırı etrafında tıkanan müzakerlerde "anlaşma sağlandı" söylentileri boşa çıktı. Çarşamba günü toplanacak olan liderler zirvesine kadar müzakereler askıya alındı.
AB adına Brexit müzakerelerini yürüten Fransız diplomat Michel Barnier'nin, İngiliz hükümetinin Brexit'ten sorumlu Bakanı Dominic Raab'ı sürpriz bir şekilde Brüksel'e çağırması kulisleri hareketlendirdi. Raab'ın apar topar Brüksel'e gelmesi ve görüşmelerin ardından 27 ülke büyükelçisinin çağırılması da, "Anlaşma sağlandı" yorumlarına neden oldu.
Politico haber sitesi 3 AB diplomatına dayanarak, müzakerelerde bir uzlaşmaya varıldığını yazdı. AB'li 3 diplomat, "27 büyükelçinin varılan uzlaşma metni hakkında bilgilendirmek üzere çağırıldığını" dile getirdi. Ancak 27 ülke büyükelçisinin toplantısının ardından 'önemli aşama kaydedilse de müzakerlerin sürdüğü' açıklamalarının gelmesi "anlaşma ihtimalini" yine zayıflattı.
Günün sonunda hızlanan dedikodulara karşı, Michel Barnier, Twitter üzerinden paylaştığı bir mesajda, "Çok yoğun çabalara rağmen, kilit konular halen tartışma halinde, yine Kuzey İrlanda sınırı gündemde" diyerek uzlaşma iddialarını reddetti.
Barnier'nin bu açıklamaları da kulislerdeki hareketliliği engellemeye yetmedi. Bu sefer de, "bir uzlaşma sağlansa bile Brüksel bunu Çarşamba günü yapılacak zirveden önce paylaşmayacak" dedikodusu yayıldı.
Pazartesi günü, Londra'da, 28 ülkenin dış politika danışmanları 'sherpa'ların katılacağı yeni bir toplantı yapması öngörülüyordu. Ancak bu toplantının da iptal edilme olasılığı gündemde. Brüksel'de 27 ülke liderinin, Brexit müzakerlerinde gelinen noktayı görüşmek üzere bir araya geleceği "50. madde" gündemli olağanüstü zirvesine kadar, müzakereler durdu.
Sorun yine İrlanda sınırı
Hafta sonu, Avrupa Adalet Divanı'nın yeri ve bazı coğrafi işaretler konuları üzerindeki anlaşmazlıkların giderildiği ancak Kuzey İrlanda sınırının statüsü sorun olmaya devam ediyor. Eğer daha iyi bir çözüm bulumazsa, AB Kuzey İrlanda'nın gümrük birliği içinde kalmasını istyor. Ancak buna karşı çıkan ve İrlanda ile yeniden fiziki bir sınır inşa etmek istemeyen Londra, daha iyi bir çözüm bulunana kadar "serbest değişim bölgesi" oluşturulmasını öneriyor. Ancak AB, "İngiltere'ye önceden olduğu gibi ortak pazara ve gümrük birliğine girişi sağlayacak" bu öneriye kesin bir dille karşı çıkıyor.
Çarşamba günü yapılacak toplantıda uzlaşma sağlanamazsa ve Kasım ayında Brexit için olağanüstü toplanacak AB zirvesine bir uzlaşma görütürülmezse, AB'yi dev bir kriz daha bekliyor. Ancak anlaşma sağlanırsa, liderlerin Kasım ayında bir araya gelmesine gerek kalmayacak. İngiltere ve AB arasındaki resmi 'boşanma' tarihi 29 Mart 2019.
AB içerisinde pek çok ülke, bir taraftan İngiltere'ye "anlaşma için kapı açık" mesajı veririken, diğer taraftan da İngiltere'nin bir anlaşma olmaksızın (no-deal) ayrılması olasılığı üzerinde yoğunlaşmaya başladı.