Cumhurbaşkanı Salı günü Tahran’ı ziyaret ediyor. İran’a yönelik uluslararası yaptırımların kalkabileceği konuşulurken, Erdoğan da iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesini istediğini söylüyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Tahran ziyaretini bir grup bakanla beraber gerçekleştirecek. Erdoğan’ın İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin yanı sıra İran’n dini lideri Ayetullah Ali Hameney ile de görüşmesi bekleniyor.
Ziyaret, Erdoğan’ın Yemen’deki Huti isyancılarına karşı Türkiye’nin Suudi Arabistan önderliğindeki koalisyona destek vereceğini açıklamasının ardından gerçekleşiyor. İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, Erdoğan’ın açıklamalarına karşı Ankara’nın politikalarının tamir edilemez zararlara yol açtığını söylemişti.
Eski büyükelçi ve Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkan Yardımcısı Murat Bilhan, ziyaretin kolay geçmeyeceğini söylüyor.
İran Parlamentosu’ndan ciddi eleştiriler geldiğini söyleyen uzmana göre, iki ülkenin kısa dönemde görüşbirliğine varması zor. İki ülkenin rakip olmayı sürdüreceğini söyleyen Bilhan belli bir oranda ortaklığın süreceğini, ancak bazı sert sözler de sarf edileceğini belirtiyor.
Uzmanlar iki güçlü komşunun ilişkilerinin her zaman rekabet ve işbirliği arasında bir dengeye oturmuş olduğunu söylüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın takviminde İkinci Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısı bulunuyor. Toplantıda şu anda 14 milyar dolar hacminde olan ikili ticaretin genişletilmesi görüşülecek.
Türk ekonomisinin 10 senelik kalkınmadan sonra yavaşladığı bu dönemde Ankara kendine yeni pazarlar arıyor.
Lozan’da İran’ın nükleer programı ile ilgili görüşmelerin İran’a uygulanan uluslararası yaptırımlarda hafifleme getirebilecek olması, Ankara’yı Tahran’la ticarette karlı olasılıkları değerlendirmeye itti.
Global Source Partners’dan Atilla Yeşilada, yaptırımların kalkması durumunda İran’ın Türkiye’den daha fazla pirinç, et ve diğer temel ürünler satın alacağını söylüyor. Uzman ayrıca İran’ın enerji sektöründeki düzelmelerin Türkiye’nin bu ülkeye türbin, yedek parça gibi yatırım ürünleri satacağı anlamına geldiğini ve ayrıca İran’ın Akdeniz ve Avrupa pazarlarına ulaşmak için Türkiye’nin transit ülke olabileceğini belirtiyor. Ancak Yeşilada, İran’ın Türkiye’yi bu kadar zenginleştirmeyi isteyip istemeyeceğinin henüz belli olmadığını da ekliyor.
Türkiye’nin bölge ülkelerle ticareti diplomatik gerilimlere rağmen büyüyor.
İsrail’le senelerdir minimal diplomatik ilişki olmasına rağmen ve Rusya’yla Suriye’de Esat rejimini desteklemesi nedeniyle soğukluk da olsa bu iki ülkeyle ticaret de artışını sürdürüyor.
Yeşilada, Tahran’ın herhangi bir ticaret patlamasından önce belli şartları öne süreceğini düşünüyor.
Türkiye-Rusya ilişkileri Suriye’deki görüş farklılıklarına rağmen ekonomik alanda iyi gidiyor. Ancak uzman, Tahran’ın Rusya gibi ticaret ve diplomasi yönleri ayrılmış bir ilişkiyi kabul etmeyeceğini ve Türkiye’nin Ortadoğu’da İran eksenine girmek ya da ekonomik fırsatlardan en az düzeyde yararlanmak arasında bir seçim yapması gerekeceğini söylüyor.
Uzmanlar, Erdoğan’ın bölgedeki Sünni gruplarla yakınlığı nedeniyle Ankara’nın İran eksenine geçmesinin düşük bir olasılık olduğunu savunuyor.