31 Mart'taki yerel seçimin resmi olmayan sonuçlarına göre, 6 Şubat depremlerinden etkilenen 11 ilin dördünde belediye başkanlığı el değiştiriyor.
CHP, Adıyaman ve Kilis’te merkez belediyelerin yönetimini AK Parti’nin elinden aldı.
Şanlıurfa’da Yeniden Refah Partisi, birinci gelerek 2014 seçimlerinden beri AK Parti’de bulunan Büyükşehir Belediyesi’ni kazandı.
Hatay’da ise AK Parti, küçük bir farkla tartışmalı CHP adayı Lütfü Savaş’ın önüne geçerek birinci parti oldu. CHP, Hatay’da sonuçlara itiraz edeceğini açıkladı.
Altı ilde ise partiler, belediye başkanlıklarını korusa da oy oranlarında düşüş yaşadı. 11 il arasında sadece Diyarbakır’da DEM Parti, 2019’da da kazandığı Büyükşehir Belediyesi seçiminde oy oranını arttırdı.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener bugün, büyükşehir belediye başkanlığı seçiminde sandıkların yüzde 99,99’unun açıldığını ve kesin olmayan sonuçlara göre, büyükşehir belediye başkanlığı seçimine katılım oranının yüzde 78,11 olduğunu açıkladı.
Yener ayrıca, belediye başkanlığı seçiminde sandıkların yüzde 99,95’inin açıldığını ve katılım oranının yüzde 78,7 olduğunu söyledi.
YSK verilerine göre, 2019’daki yerel seçimlerde büyükşehir belediye başkanlığı seçimine katılım oranı yüzde 84,7 ve belediye başkanlığı seçimine katılım oranı yüzde 84,4’tü.
Bu durumda, 2019’a kıyasla, 2024’te büyükşehir belediye başkanlığı seçimine katılım oranında 6,6 puanlık bir düşüş görülürken, belediye başkanlığı seçiminde 5,7 puanlık bir düşüş oldu.
YSK’nın paylaştığı kayıtlı seçmen sayısı ve kesin olmayan sonuçlardaki oy kullanan seçmen sayısı üzerinden deprem bölgesindeki illerdeki 2024 yerel seçimlerine katılım oranı hesaplandığında ise 2019 seçimlerine kıyasla, her ilde katılımın düştüğü gözlemleniyor.
Şanlıurfa dışında her ilde, katılım oranındaki düşüş, Türkiye geneli katılım oranındaki düşüşten fazla.
VOA Türkçe resmi olmayan sonuçlara ve YSK’nın 2019 yerel seçimleri verilerine dayanarak, 11 ildeki seçim sonuçlarını derledi.
Merkez belediyeler:
1. Adıyaman: AK Parti’den CHP’ye
Adıyaman’da 2019 seçimlerinde yüzde 53,22 oyla AK Parti birinci, yüzde 28,11 oyla Saadet Partisi ikinci gelmişti.
2024 seçiminde ise, yüzde 49,74 oyla CHP’nin adayı Abdurrahman Tutdere, Adıyaman’da merkez belediye başkanlığını kazandı. Tutdere, CHP’nin 27. ve 28. Dönem Adıyaman Milletvekili olarak mecliste yer almıştı.
Ziya Polat’ı aday gösteren AK Parti ise oyların yüzde 27,43’ünü alabildi. Polat, 2023 genel seçimlerinde AK Parti’nin Adıyaman milletvekili adayları listesinde beşinci sıradaydı.
2024 seçiminin kazananı CHP, 2019’da Adıyaman’da aday göstermemiş, dönemin ittifak ortağı İYİ Parti’nin adayı oyların yüzde 11,87’sini almıştı.
Şehirde 2019’da katılım oranı, yüzde 80,5 iken 2024’te bu oran yüzde 69,7’ye geriledi.
2. Elazığ: AK Partili başkan ile devam
2019’da AK Parti’nin adayı Şahin Şerifoğulları oyların yüzde 40,37’sini alarak Elazığ’da merkez belediye başkanlığını kazanmıştı. MHP ise yüzde 34,51 ile ikinci parti gelmişti.
2024’te ise, 2019’a kıyasla oy oranında gerileme yaşayan AK Parti’nin adayı Şerifoğulları, oyların yüzde 38,19’unu alarak belediye başkanlığını yeniden kazandı. Yüzde 21,14 oy oranı ile Yeniden Refah Partisi ikinci geldi.
Elazığ’da 2019’da seçime katılım oranı yüzde 78,17 iken, 2024’te bu oran yüzde 67,9’a geriledi.
3. Kilis: AK Parti’den CHP’ye
AK Parti, 2019’daki seçimde Kilis’te yüzde 47,26 oy oranıyla birinci parti olmuş, Cumhur İttifakı ortağı MHP ise oyların yüzde 32,57’sini alarak ikinci gelmişti.
CHP 2019’da Kilis’te aday çıkarmamış, dönemin ittifak ortağı İYİ Parti ise oyların yüzde 16,87’sini almıştı.
2024’te CHP’nin adayı Hakan Bilecen, oyların yüzde 41,97’sini alarak şehirde merkez belediye başkanlığını kazandı.
AK Parti’nin adayı Reşit Polat, yüzde 27,28 oy alarak ikinci parti olurken, MHP oyların yüzde 23,74’ünü alarak üçüncü sırada yer aldı. AK Partili Polat, 25. ve 26. Dönem Kilis milletvekili olarak mecliste bulunmuştu.
Kilis’te 2019’da seçime katılım oranı yüzde 82,47 iken bu oran 2024’te yüzde 75,3’e düştü.
4. Osmaniye: MHP’nin kalesi
2019 seçiminde, lideri Devlet Bahçeli’nin memleketi Osmaniye’de MHP, oyların yüzde 54,44’ünü alarak merkez belediyeyi kazanmıştı.
AK Parti ve CHP’nin aday çıkarmadığı seçimde İYİ Parti, yüzde 19,68 oy oranı ile ikinci gelmişti.
2024’te ise Cumhur İttifakı’nın adayı olarak MHP’den yarışan İbrahim Çenet, oyların yüzde 39,80’ini toplayarak belediye başkanı seçildi. Belediyesini koruyan MHP’nin oy oranında düşüş görüldü.
Eski ittifak ortakları İYİ Parti yüzde 23,73 ile ikinci parti olurken, CHP oyların yüzde 21,80’ini alarak üçüncü oldu. AK Parti şehirde aday çıkarmadı.
Osmaniye’de 2019’da katılım oranı yüzde 79,8 iken 2024’te bu oran yüzde 72,2’ye geriledi.
Büyükşehir belediyeleri:
1. Adana: İttifak sonrası CHP
2019’da Millet İttifakı’nın CHP’den adayı olan Zeydan Karalar, oyların yüzde 53,69’unu alarak Adana Büyükşehir Belediyesi’ni kazanmıştı. Cumhur İttifakı’nın MHP’den yarışa giren adayı ise yüzde 42,82 ile ikinci olmuştu.
Dağılan ittifak sonrası 2024’te CHP’nin adayı olan Karalar, oyların yüzde 46,57’sini alarak başkanlığını korudu.
AK Parti ise oyların yüzde 37,49’unu alarak ikinci geldi. Alparslan Türkeş’in kızı, Adana Milletvekili ve İYİ Parti’nin adayı Ayyüce Türkeş Taş ise oyların yüzde 4,26’sını alabildi.
Adana’da 2019’da büyükşehir seçimine katılım oranı yüzde 83,29’du. 2024’te bu rakam, yüzde 75,9’a geriledi.
2. Diyarbakır: DEM’in kalesi
HDP’nin adayı Adnan Selçuk Mızraklı, 2019 seçimlerinde Diyarbakır’da oyların yüzde 62,92’sini alarak belediye başkanı seçilmişti. AK Parti ise oyların yüzde 30,99’unu alabilmişti.
19 Ağustos 2019’da “terörle iltisaklı” olduğu iddiasıyla Mızraklı görevden alınmış, yerine kayyum atanmıştı.
DEM Parti’nin bu seçimdeki adayı Serra Bucak, yüzde 64,09 oy alarak büyükşehir belediye başkanlığını kazandı. AK Parti ise yüzde 16,83 oy alabildi.
Şehirde 2019’daki seçime katılım oranı yüzde 78,6 iken bu oran 2024’te yüzde 67,3’e geriledi.
3. Gaziantep: 2004’ten beri AK Parti’de
2004’ten beri AK Parti’de olan Gaziantep’te 2019 seçimlerinde Fatma Şahin, yüzde 53,97 oy oranı ile büyükşehir belediye başkanı seçilmişti. DSP’nin adayı ve 1989 ile 2004 yılları arasında Gaziantep Belediye Başkanı olan Celal Doğan, yüzde 26,20 oy oranı ile ikinci gelmişti.
2024’te AK Partili Şahin, oyların yüzde 38,83’ünü aldı. Yüzde 28,12 oy oranıyla CHP Şahin’i takip ederken, yüzde 17,23 ile Yeniden Refah üçüncü parti oldu.
Gaziantep’te 2019 seçimine katılım oranı yüzde 78,67 iken bu oran 2024’te yüzde 70,7’ye geriledi.
4. Hatay: CHP’den AK Parti’ye
2014’ten beri Hatay Büyükşehir Belediyesi, CHP’deydi. 2019’da CHP’li Lütfü Savaş, oyların yüzde 55,17’sini alarak ikinci dönem belediye başkanlığına seçilmişti. AK Parti ise, oyların yüzde 42,80’ini almıştı.
6 Şubat depremleri sonrası başkanlığı tartışmalı hale gelen Savaş’ı CHP, yeniden aday gösterdi.
Savaş bu seçimde oyların yüzde 44,05’ini alarak az bir fark ile AK Parti’nin adayı Mehmet Öntürk’ün gerisinde kaldı. Öntürk, oyların yüzde 44,48’ini aldı.
CHP, Hatay’da sonuçlara itiraz edeceğini duyurdu.
Hatay’da 2019 seçimine katılım oranı yüzde 85,5’ti. Bu oran, 2024’te yüzde 75,7’ye geriledi.
5. Kahramanmaraş: AK Parti’yle devam
2019’da AK Partili Hayrettin Güngör Kahramanmaraş’ta yüzde 67,60 ile büyükşehir belediyesini kazanmıştı. CHP ise yüzde 27,28 oy oranı ile ikinci parti gelmişti.
2024’te AK Parti’den aday olan Fatih Görgel, oyların yüzde 42,41’ini alarak seçimi kazandı. AK Parti oylarında 2019’a kıyasla gerileme görüldü. Yeniden Refah ise oyların yüzde 33,42’sini alarak ikinci parti oldu.
Kahramanmaraş’ta 2019’da seçime katılım oranı yüzde 86,93 iken bu seçimde oran, yüzde 79,31’e geriledi.
6. Malatya: AK Parti’yle devam
2019’da AK Partili Saadettin Gürkan, oyların yüzde 68,47’sini alarak belediye başkanlığını kazanmış, CHP oyların yüzde 23,23’ünü alarak ikinci olmuştu.
2024’te Sami Er ile AK Parti oyların yüzde 48,97’sini alarak seçimi kazandı. CHP’nin adayı Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ise oyların yüzde 37,25’ini alabildi.
Malatya’da katılım oranı 2019’da yüzde 82,67 iken bu oran 2024’te yüzde 74,5’e geriledi.
7. Şanlıurfa: AK Parti’den Yeniden Refah’a
2019’da AK Partili Zeynel Abidin Beyazgül, oyların yüzde 60,81’ini alarak büyükşehir belediye başkanı seçilmişti. Saadet Partisi, yüzde 36,34 oy oranı ile ikinci parti olmuştu.
Bu seçimde oyları yüzde 33,64’e gerileyen AK Partili Beyazgül, koltuğunu Yeniden Refah’ın adayı Mehmet Kasım Gülpınar’a kaybetti. Oyların yüzde 38,87’sini alan Gülpınar, geçmişte AK Parti’den dört dönem Şanlıurfa Milletvekili seçilmişti.
Şanlıurfa’da 2019 seçimine katılım oranı yüzde 81,61 iken bu oran 2024’te yüzde 74,95’e düştü.