TBMM'de dört parti, ortak bir bildiriyle ABD Senatosu'nun dün geçirdiği Ermeni kararını kınadı.
TBMM Genel Kurulu'nda TBMM Başkanı Mustafa Şentop imzasıyla, "ABD Senatosu kararının yok hükmünde sayılmasına dair" başlıklı bir karar metni okundu ve daha sonra oylamaya sunularak kabul edildi. Metne AKP, CHP, MHP ve İYİ Parti grupları destek verirken, HDP grubuysa ret oyu verdi. HDP Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, TBMM'de alınan kararı kabul etmediklerini ve 'Hayır' oyu verdiklerini belirterek, "Bu topraklarda yaşanan soykırım ve tüm acılarla yüzleşilmesi çağrısı yapıyoruz" ifadesini kullandı.
Kabul edilen bildiride, "ABD Senatosu'nun, tarihi gerçekleri saptırmak suretiyle, uluslararası hukukun temel kurallarını yok sayarak, sözde Ermeni soykırım iddiaları konusunda kabul ettiği kararı Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak esefle kınıyor ve reddediyoruz" ifadesi kullanıldı.
"Bu karar kirli bir siyasi oyunun parçası"
Ortak bildiride, "Hukuki hiçbir değeri bulunmayan ve müteakip seçim dönemi sonrasında oluşacak Senato'yu bağlamayacak bu karar açıkça kirli bir siyasi oyunun parçasıdır. Bu, keyfi ve gündelik politikanın basit çıkarları temelinde tarihi okumaktan ibaret değersiz bir tavırdır" denildi.
TBMM olarak tarihi olaylar hakkında hüküm vermenin parlamentoların işi olmadığı görüşünün tekrar edildiği bildiride, benzer Ermeni tasarılarının daha önce de bir çok kez ABD Senatosu'na geldiği ve reddedildiği hatırlatılarak, "Manidardır ki ABD çıkarları ne zaman Türkiye'nin politikalarıyla ters düşse bu konu Senato gündemine getirilmektedir" ifadesine yer verildi.
"Esasen Ermeniler de tarihi olaylar da ABD Senatosu'nun umurunda değildir"
Açıklamada şöyle devam edildi:
"Esasen mesele, Ermeniler ve 1915 olayları meselesi değildir; Ermeniler de tarihi olaylar da ABD Senatosu'nun umurunda değildir. Türkiye Aziz Milletimizin iradesine göre değil de ABD'nin taleplerine uygun politika geliştirse ne Ermeniler ne de 1915 olayları ABD Senatosu'nun gündemine gelecektir.
Türkiye'nin tutumu bu konuda nettir. Eğer tarihi gerçekler merak ediliyor ve önemseniyorsa, bilim adamları güvenilir araştırmalarla dünya kamuoyunu bilgilendirebilir. Türkiye zengin arşivlerini Ermeniler dahil bütün araştırmacılara açmıştır ancak Ermenistan'ın en önemlileri dahil araştırmacılara arşivleri açılmamıştır. Bilgi ve belgeleri gizleyerek, kara propagandaya ve ırkçı yaklaşımlara boyun eğmek ABD Senatosu dahil parlamentolara yakışmaz."
"ABD Senatosu artık kendi tarihine kattığı bu kirli vicdan yüküyle yaşamak zorunda"
Ortak bildiride, Türkiye ve ABD arasında uzun yıllara dayalı stratejik müttefikliğin ve dostluğun, karanlık hesaplara alet edilerek tahrip edilmesinden büyük üzüntü duyulduğu vurgulanarak, "ABD Senatosu artık kendi tarihine kattığı bu kirli vicdan yüküyle yaşamak zorundadır" denildi.
Bildiride, "Türkiye'nin, ABD Senatosu'nun bu kararını ve benzeri türden baskı araçlarını hiçbir şekilde dikkate almaksızın, bölgesindeki milli çıkarlarını ve güvenliğini korumaya kararlılıkla devam edeceği" belirtildi.
"Türkiye'nin uluslararası mütekabiliyet çerçevesinde gereken karşılığı vermesi tabii bir hak"
Ortak bildiride şunlar kaydedildi:
"ABD Senatosu'nun bu kararı hem tarih hem hukuk açısından, hem de Aziz Milletimiz ve insaf sahibi dünya halkları nezdinde yok hükmündedir.
Bu karara karşı milletimizin ortak kararlılığını ve dayanışmasını ifade ettiğimizi, Türkiye'nin, uluslararası mütekabiliyet çerçevesinde gereken karşılığı vermesinin tabii bir hak olduğunu kamuoyuna duyururuz.
Bu düşüncelerle, ABD Senatosu'nun mezkur kararının tümüyle kınanmasını, reddini, yok hükmünde sayılmasını ve yüce Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından alınan kararın Resmi Gazete'de yayımlanması hususunu Genel Kurulun tasviplerine arz ederim."
ABD Büyükelçisi Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı
ABD'nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield, ABD Senatosu'nun 1915 olaylarını soykırım olarak niteleyen Ermeni tasarısını kabul etmesiyle ilgili Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal'ın Satterfield'e, Türkiye'nin karara karşı tepkisini ilettiği öğrenildi.
İlgili Haberler ABD Senatosu’ndan Ermeni Tasarısına OnayDışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Twitter'dan yaptığı açıklamada, kararın siyasi bir gösteriden ibaret olduğunu belirterek "Hukuki bağlayıcılığı ve geçerliliği yoktur. Tarihi siyasi amaçlar için kullananlar gerçeklerle yüzleşmek istemeyen korkaklardır" ifadelerini kullandı.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı yazılı açıklamasında da ABD Senatosu'nun kararının bağlayıcılığı olmamasına vurgu yaptı.
Açıklamada, “ABD Senatosu’nun 1915 olaylarıyla ilgili 12 Aralık 2019 tarihli kararı her türlü tarih bilincinden ve hukuki temelden yoksundur. Bağlayıcılığı ve geçerliliği de bulunmamaktadır. Senato’nun bu kararı, tarihin nasıl siyasileştirilebileceğinin utanç verici örneklerindendir. Ancak, tarihi siyasi amaçları için kullananlar gerçekleri gözardı ederek hedeflerine asla ulaşamayacaktır” denildi.
Dışişleri Bakanlığı bu kararın Türk-Amerikan ilişkilerine etkisine de dikkat çekti ve “Bu karar, aynı zamanda Türkiye-ABD ilişkilerinin geliştirilmesi yönündeki çabaları da sekteye uğratmayı hedefleyen tahripkar bir teşebbüstür. Türkiye’nin bölgesindeki hayati çıkarlarını korumak için verdiği mücadele bu tür haksız ve izansız kararlardan etkilenmeden kararlılıkla devam ettirilecektir” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, karara Twitter hesabından tepki gösterdi. Oktay, "ABD Senatosu sözde soykırım tasarısı kararıyla tarihi yalanlar ile yeniden yazma çabası içine girmiştir. Oysa tarihin gerçek tanıkları senato ya da meclis kararları değil, tarih arşivleridir. Tarihi meseleleri siyasi alana çekmeye çalışanlara arşivleri işaret ediyoruz, tüm arşivlerimiz bilim insanlarına ve tarihçilere açıktır. ABD senatosunun bu kararını kınıyor ve reddediyoruz" dedi.
AK Parti sözcüsü Ömer Çelik de peş peşe attığı Twitter mesajlarıyla sert ifadeler kullandı. Çelik, ''Bu temelsiz ve çirkin karar, soykırım endüstrisi lobisini memnun etse de, tarihi yalan siyasetine alet etmektedir. Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesine de mani olacak niteliktedir. Siyasi açıdan tamamen sorumsuz bir yaklaşımdır.Bu karar aynı zamanda fanatik Ermeni çıkar gruplarının yönettiği tamamen tarihi çarpıtmaya dayanan “soykırım ekonomisi”nin, ABD ulusal çıkarlarına rağmen Amerikan lobicilik sistemine ne denli etki ettiğini de göstermektedir'' mesajlarını paylaştı.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, "Bu tarihi konuda siyasilerin karar alması veya birtakım iddialarda bulunması son derece temelsizdir. Arşivlere bakın, tarihi tertemiz bu milletin hiçbir şekilde böyle bir şeyle ilgisinin bulunmadığını herkes görecektir" açıklamasını yaparken Adalet Bakanı Abdülhamit Gül de ABD Senatosu'nun kararının yok hükmünde olduğunu söyledi
CHP’den de tepki
Cumhuriyet Halk Partisi de ABD Senatosu’nun kararına tepki gösterdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ünal Çeviköz konuya ilişkin yaptığı açıklamada tasarının kabulünün kınadı ve kararın endişe ve üzüntüyle karşılandığını dile getirdi.
Çeviköz açıklamasında “12 Aralık 2019 tarihinde, ABD Senatosu’nun 1915 olayları ile ilgili olarak hazırlanan karar tasarısını kabulü Türkiye ile ABD arasındaki ikili ilişkilerde onarılması güç izler bırakacak ve tarihsel bir kırılma yaratacak nitelikte olup tarafımızdan derin bir endişe ve üzüntüyle karşılanmıştır” ifadelerini kullandı.
Çeviköz, “Tarihi olayların Türkiye-ABD ilişkilerine yeni engeller oluşturacak şekilde gündeme getirilmesi talihsiz bir gelişme olmuştur. Bu kararla birlikte Türkiye’nin içinde bulunduğu yalnızlığın boyutları ne yazık ki bir kere daha ortaya çıkmıştır” dedi.