Washington'da Düşünce Kuruluşlarının Tarafsızlığı Tartışılıyor

Washington’da gerek sol gerek sağ eğilimli, tarafsız veya ideolojik çok sayıda düşünce ve araştırma kuruluşu bulunuyor. Bu düşünce kuruluşlarının bazıları sosyal sorunlar, ekonomi ya da savunma konularında uzmanlaşmış durumda. Amerika’nın Sesi, Washington’daki düşünce kuruluşlarını inceledi.



Washington’da akla gelebilecek her konuda farklı görüşlere rastlamak mümkün. Bunların çoğunun kaynağı ‘think tank’ olarak bilinen düşünce kuruluşları. Bu kuruluşlar Amerika’da kamu politikalarının oluşturulması sürecinin ayrılmaz bir parçası.

Bazı kuruluşlar araştırma yaptıkları konuları belirli sosyal ve siyasi bakış açıları çerçevesinde değerlendiriyor. Diğerleriyse siyasete uzak duruyor ve politikacılara karar sürecinde gerekli veriler sunuyor.

Amerika’nın Birleşmiş Milletler eski büyükelçisi John Bolton şu sıralarda American Enterprise Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunda araştırmacı olarak çalışıyor. Emekli büyükelçi Bolton şunları söylüyor: "Düşünce kuruluşları arasında çok büyük farklılıklar var. Bazıları düşünce üretiyor. Diğerleri hükümet için çalışıyor ve belirli konularda görüş bildiriyor. American Enterprise, Brookings Enstitüsü, Heritage Vakfı ve Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi gibi kuruluşlar tamamen hükümetten bağımsız olarak çalışıyor.”

Düşünce kuruluşlarının çoğu kar amacı gütmüyor. Ayakta kalmaları için gereken para hayır kurumlarından, kuruluşların misyonuna inanan kişilerden ve yaptıkları bağış için vergi indirimi alan şirketlerden geliyor.

RAND Şirketi’nden Jeffrey Hiday, yaptıkları bazı çalışmaların masrafları Amerikan Hükümeti ya da özel sektör tarafından karşılansa da inceledikleri konular hakkında tarafsız kaldıklarını söylüyor. Hiday, yaptıkları araştırmanın ve sundukları önerilerin güvenilirliğini koruduklarını belirtiyor: "Bizim için kilit önem taşıyan konu tam ortada durmamız. RAND Şirketi olarak amacımız verilerin, gerçeklerin peşinden koşmak ve bu veriler hakkında tarafsız değerlendirmeler sunmak. Bu yaklaşımın bizi ideolojik olmaktan uzaklaştırdığını düşünüyoruz. Ne sol, ne de sağ eğilimliyiz. Ama hem sağdan hem de soldan eleştiri alıyoruz.”

Ancak bazı araştırma kuruluşları için bir konu hakkındaki gerçekleri belirlemek, işin başlangıcı. Georgetown Üniversitesi’nden Profesör Mark Rom’a göre bu kuruluşlar, geleneksek akademik işlevi bir tarafa bırakıp eylemciliğe soyunuyor: "Bu kuruluşlar sadece araştırma yapmakla kalmıyor, araştırmalarının reklam ve tanıtımını da yapıyor. Lobicilik yapmaya başlıyorlar. Kongre üyeleri ve hükümetin yürütme organındaki kilit kişilerle biraraya gelip elde ettikleri verileri ve bunlar ışığında ne yapılması gerektiğini söylüyorlar. Böylece araştırmacı olmaktan çıkıp satıcı rolüne bürünüyorlar. Düşüncelerini satıyorlar.”

Profesör Rom, sosyal sorunlar, çevre ve nükleer silahsızlanma gibi konulara odaklanan araştırma kuruluşlarının fikir savunuculuğu yaptığını belirtiyor.

Hem araştırma hem de fikir savunuculuğu yapan kuruluşlar, karşılaşacakları sorunların üstesinden gelmek için bu iki faaliyeti birbirinden ayırıyor. Örneğin Amerikan İlerleme Merkezi’nden Neera Tanden, kuruluşun bir bölümünün geleneksel bir düşünce kuruluşu gibi çalıştığını söylüyor: "Amerikan İlerleme Merkezi’nde kamu politikaları üzerine çalışanlar masa başına oturup ülkenin karşı karşıya kaldığı sorunları değerlendiriyor ve ne gibi çözümler getirilebileceğini tartışıyor. Bunlar, temel araştırma faaliyetleri. Bünyemizdeki Amerikan Kalkınma Hareket Fonu’ysa fikir savunuculuğu yapan bir kuruluş. Bu kuruluş Amerikan İlerleme Merkezi’nin ürettiği fikirleri Kongre’ye taşıyor, medyada reklamını yapıyor. Ayrıca bu fikirler farklı eyaletlere ve Beyaz Saray’a da götürülüyor. Amaç, fikirlere işlerlik kazandırmak.”

Washington’daki düşünce kuruluşları, araştırma yapmak ve çeşitli konularda tavsiyelerde bulunmanın ötesinde başka roller de üstleniyor. Bu kuruluşlar, Büyükelçi John Bolton gibi önemli mevkilerde görev yapmış, deneyim sahibi kişilerin kamu politikası alanında çalışmaya devam etmesi, hatta siyasete geri dönüş yapması için ortam hazırlıyor.