Mart sonunda ciddi bir elektrik kesintisi yaşayarak 8 saatliğine karanlığa gömülen Türkiye, Avrupa Elektrik İletim Sistemi İşleticileri Ağı’yla (ENTSO-E)uzun vadeli anlaşma imzaladı. Türkiye, Brüksel’de atılan imzayla bünyesinde 34 ülkeden 41 iletim sistemi işleticisi barındıran Avrupa Kıtası Senkron Alanı’na kalıcı şekilde dahil oldu.
Dünyanın elektrik alanındaki en büyük senkron bloğu olan ENTSO-E ile sağlanan anlaşmaya Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) adına Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Balanüye imza attı. Atılan imzanın sadece elektrik sektörüne değil ülkelere ve toplumlara da fayda sağlayacağının altını çizen Balanüye, Türkiye’nin enerji dağıtım merkezi olma özelliğine atıfta bulunarak girilen yeni dönemde ana hedefin ENTSO-E’ye tam üyelik olduğunu söyledi. Uzun dönemli anlaşma TEİAŞ’ın gözlemci üye statüsüne sahip olması sonucunu doğuruyor.
ENTSO-E Yönetim Kurulu Başkanı Pierre Bornard da uzun ve adım adım ilerlenen bir sürecin ardından yeni bir işbirliği sürecinin başlangıcında olunduğunu belirterek Türkiye’yle imzalanan anlaşmanın refaha katkı yapacağını, karşılıklı yardım olanaklarını geliştireceğini ve arz güvenliğini artıracağını ifade etti.
İmza törenine katılan Avrupa Birliği Komisyonu’nun Enerji Birliği’nden Sorumlu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic’in Kabine Müdürü Juraj Nociar, AB’nin Türkiye’yle enerji alanında stratejik ortaklık hedeflediğini hatırlatarak, “Anlaşma hem Türkiye hem de AB açısından yararlı olacak. Arz güvenliği iyileşecek, elektrik ticareti artacak ve frekans rezervlerinin azaltılması söz konusu olacak” dedi.
ENTSO-E ile TEİAŞ arasında atılan imzayı yakından izleyenler arasında Türkiye’nin katılımını ısrarla talep eden Enerji Topluluğu da vardı. Enerji Topluluğu Direktörü Janez Kopac atılan imzanın tarihi nitelikte olduğunu vurgulayarak “Türkiye birçok ülkeden daha ileride özellikle elektrik sistemi gerçekten gelişmiş durumda” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Metin Kılcı ise Türkiye’nin Enerji Topluluğu’na katılımı konusunda şu aşamada değişiklik olmadığının sinyalini vererek, “AB ile müzakerelerde enerji başlığının açılmasını uzun süredir beklediklerini ve bu başlık açılmadan Türkiye’nin Enerji Topluluğu’na katılımı mümkün gözükmüyor” dedi. Kılcı, Türkiye’nin bu topluluktaki gözlemci statüsüyle tüm faaliyetlere katıldığının altını çizdi.
Atılan bu imzayla birlikte TEİAŞ, Avrupa Birliği’nin pazar hareketlerine ve yoğunluk yönetimine ilişkin unsurlar içeren Üçüncü Elektrik Paketi’nin Türkiye’de uygulanmasını teşvik etme taahhüdü altına girdi. Gelinen aşamada TEİAŞ’ın bu alanın teknik standartlarına sürekli uyumu da uyulması gereken taahhütler arasında yer alıyor.
Türkiye, şu aşamada ithalat için 550 MW ihracat için ise 400 MW olan transfer kapasitesini sisteme kalıcı senkron bağlantısının ardından önümüzdeki bir iki ayda 100’er MW civarında yükseltmeyi planlıyor.