2010 yılında Amerika’da 323 bin ev satıldı. Bu, emlak satışlarındaki en kötü yıl olarak tarihe geçti. Emlak sektöründeki sorunlar haliyle inşaat sektörüne de yansıyor.
Müteahhit Hal Stembridge, şirketini 1979 yılında – yine durgunluk döneminde kurmuş. “O dönem faiz oranları yüksek olduğundan; kimse yeni ev inşa etmiyordu,” diyen Stembridge, şu anki durumun çok daha kötü olduğunu görüşünde: “Amerika’da bir tabir vardır; komşun işini kaybederse buna durgunluk denir; sen işini kaybedersen buna da ekonomik buhran denir… Şu anki durum ise tam bir felaket… Bizim sektördeki herkesin sonunu getiriyor…”
Stembridge Chicago’da müşteri bulabilen birkaç inşaat şirketinden bir tanesi. Batmamak için elinden geleni yapıyor. Tepkisi, hükümete…
Stembridge, “Bankaları kurtardılar. Yatırımcıları kurtardılar. Araba üreticilerini kurtardılar. Ama Amerika’da en çok insanı istihdam eden inşaat sektörü hala sıkıntı çekiyor,” diyor
2005 yılında Chicago’de 54 bin yeni ev inşa edilmiş. Bu yıl, yeni ev inşaatı için şu ana kadar sadece 3 bin başvuru yapılmış.
Brandon Weiss şirketini emlak sektörünün en canlı döneminde kurmuş. Şimdi, iflastan korunmak için bazı değişikliklere gidiyor.
Weiss, “Piyasa çökünce biz de kendimizi yenilemek durumunda kaldık. Şirket olarak renovasyon işlerine yöneldik. Bu sayede hala buradayız.”
Weiss bu evi renove etti. Şimdi Elgin bölgesinde enerji kullanımında en çok tasarruf yapabilen ev olarak satışa sunuldu. Hala alıcı aranıyor: “İşler kötü bu aralar. Bu eve ilgi az. Ancak bu piyasaların durumunu yansıtıyor. Emlak sektöründe genel hava bu.”
Emlak sektöründeki sorunlar nedeniyle inşaat şirketlerine satış yapan üreticiler de zor durumda.
Doug Jones, “Şirketimizin 27 bayisi vardı. Şimdi dört bayi kaldı,” diyor.
Edward Hines kereste şirketinin başkanı Doug Jones umutsuz: “1200 çalışanımız vardı – şimdi 100 kişiyiz.”
2008 yılında – küresel mali krizin en kötü döneminde şirket 60 çalışana kadar düşmüş.
Jones, sıkıntılı döneme rağmen daha büyük perakende satıcılarıyla rekabet etmeyi sürdürüyor: "2007 yılından bu yana Chicago bölgesinde inşaat % 90 oranında azaldı. Yani yeterince sayıda inşaat yapılmadığı için bizim gibi şirketler de zor durumda."
Müteahhit Hal Stembridge, devletin destek vermesini istiyor: “Bir evin inşası, bir yıl boyunca üç kişiyi istihdam ediyor; 90 bin dolar vergi geliri getiriyor. Devletin neden bu sektörü canlandırmak için harekete geçmediğini anlayamıyorum.”
Faiz oranlarının düşük tutulması bile bu sektörü canlandıramadı. Nedeni ise %9,1 düzeyindeki işsizlik..
İstihdam piyasasındaki belirsizlik, tüketicileri emlak kredisine başvurmaktan alıkoyuyor.