Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarı Hakan Fidan’ın görevinden istifa ederek, milletvekili adayı olacağını açıklaması Adalet ve Kalkınma Partisi’nde siyasi bir çatlağı ortaya çıkardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan Hakan Fidan’ın adaylığına ‘olumlu bakmadığını’ belirtti, Başbakan Davutoğlu ise aksini savundu. Cumhurbaşkanı ve Başbakan arasında yaşanan bu ender görüş ayrılığı Türkiye’nin siyasi geleceğini etkileyebilir.
Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aynı partiden olmalarına rağmen MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın Haziran ayında yapılacak olan genel seçimlerde milletvekili adayı olacağını açıklaması iki lider arasında gerilime yol açtı.
Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Profesörü Yüksel Taşkın, Cumhurbaşkanı’nın Hakan Fidan’ın adaylığına olumlu bakmamasının bir nedeni olduğu düşüncesinde. Cumhurbaşkanı’nın çevresindeki insanlardan giderek daha da şüphelenmeye başladığını belirten Profesör Taşkın, bunun iktidar gücünün tamamını ellerinin altında tutmaya çalışan siyasetçilere has bir davranış olduğunu belirtiyor. Profesör Taşkın, Cumhurbaşkanı’nın Başbakan Davutoğlu ve eski MİT Müsteşarı Fidan’ın ortak hareket ettiklerinden şüphelendiğini ve Cumhurbaşkanı’nı saf dışı bırakacaklarına dair büyük endişe içinde olduğunu belirtiyor.
Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı’na olan yakınlığı ile biliniyor. Gazeteci Semih İdiz’e göre MİT Müsteşarı olarak PKK ile gelinen barış sürecinde önemli bir rol oynayan Fidan, Suriye’de izlenen politikanın da mimarı. İdiz’e göre Fidan, Cumhurbaşkanı’nın siyasi planlarını tehdit edebilir.
Cumhurbaşkanı’nın başkanlık sistemi konusundaki planları göz önünde bulundurulduğunda, kendisinin tüm sırlarını tutabilecek, MİT’in başında bulunan, yakın biri olmasını istediğini belirten İdiz, Cumhurbaşkanı’nın Fidan’ın siyasete girmesine “kendisi benim sır küpüm” demesinin de gelecekte neler olabileceğinin habercisi olabileceğini belirtiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, anayasada değişiklik yapılarak Türkiye’yi parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçirmeyi amaçlıyor. Ancak siyasi uzmanlara göre başkanlık sistemine destek verdiğini belirtmesine rağmen, Başbakan Davutoğlu ve AK Parti’nin kıdemli üyeleri bu sistem değişikliğine pek ılımlı bakmıyor.
Köşe yazarı Aslı Aydıntaşbaş’a göre, MİT Müsteşarı Fidan’ın siyasete girmesi Davutoğlu’nun faydasına olur. Fidan’ın oluşacak yeni kabinede yer almasıyla birlikte kabinenin daha da güçleneceğini belirten Milliyet Gazetesi yazarı, Fidan’ın yanı sıra başka etkili isimlerin de kabinede yer alabileceğini belirtiyor.
Bunun parlamenter sistemin tercih edilmesi anlamına geldiğini belirten Aydıntaşbaş, bu nedenle güçlü bir parlamenter kadronun Cumhurbaşkanı’nın başkanlık sistemiyle çakıştığını ifade ediyor. Başbakan Davutoğlu da dahil olmak üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisine ‘hayır’ denmesine alışık olmadığının altını çizen Aydıntaşbaş, bu nedenle Cumhurbaşkanı’nın endişelendiğini ve bunun bir ilk olabileceğini belirtiyor.
Profesör Taşkın, Fidan’ın adaylığıyla alakalı Cumhurbaşkanı ve Başbakan arasında yaşanan bu gerginliğin AK Parti içerisinde yaşanabilecek çekişmelerin işaretçisi olabileceğini belirtiyor.
Parti içindeki bazı kıdemli kişilerin doğrudan olmasa da Cumhurbaşkanı’na yönelik eleştirilerin dozunu arttırdıklarına ve yönetimin tek bir kişinin elinde olduğu diktatörlüğe benzer bir sisteme karşı olduklarına dair göstergeler oluştuğunu belirten Siyasal Bilimler Fakültesi Profesörü Yüksel Taşkın, bu fikir ayrılığının kontrol edilmesi güç bir duruma dönüşebileceğini düşünüyor.
AK Parti’yi güçlü kılan özelliklerinden birisi parti içindeki siyasi farklılıklarda uzlaşmayı sağlayarak, halka, birlik ve bütünlük görüntüsü verebilmesi. Ancak uzmanlar, anketlerde farklı bir tablo ortaya çıktığını ve partiye destek verenlerin bile başkanlık sistemi konusunda derin görüş ayrılıklarına sahip olduğunu ortaya çıkardığının altını çiziyor. Uzmanlar, bu görüş ayrılığının AK Parti’nin kuruluşundan bu yana yaşayacağı en büyük sorunu olabileceğini belirtiyor.