Fransa'da 1915 Olaylarını Kapsayan ‘Soykırımı İnkar’ Yasası Kabul Edildi

Fransız Parlamentosu (Arşiv)

Fransız Ulusal Meclisi, insalığa karşı suçların cezalandırılmasını içeren yasa kapsamında, "Ermeni soykırımını inkarı da" isim vermeden cezalandıran bir düzenlemeyi kabul etti. Yasa, 21 milletvekilinin katıldığı oturumda oy birliğiyle kabul edildi.

Genel anlamda savaş suçlarının inkarını cezalandıran yasaya hükümetten gelen bir önerge ile "sorumluluları yargı karşısına çıkarılmayan insanlığa karşı işlenmiş suçların inkarı da dahil..." ibaresi eklenince, "Ermeni soykırımını" inkar edenlerin de yargılanması gündeme geldi. Ancak bu suç, "inkarın nefret ve şiddete yöneltmesi" şartıyla sınırlandırıldı.

Yasayla "savaş, insanlık ve nefret suçlarının" inkarının 45 bin Euro para ve 1 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması öngörülüyor.

Meclis'te ele alınan "Yurttaşlık ve Eşitlik Yasası"nın "Savaş, soykırım ve insanlığa karşı işlenen suçların inkarını cezalandıran" maddesine, bir önerge aracılığıyla, 1915 olaylarını da kapsayan ifadeler ilave edildi.

Değişiklik önergesinin 2'inci maddesinde, "hukuk önünde yargılanmayan insanlığa karşı suçlar da dahil" cümlesi eklendi. Bu cümleyle, sorumluları uluslararası mahkemelerde yargılanmayan ve uluslararası hukuk tarafından soykırım olarak tanımlanmayan 1915 olayları da isim verilmeden, genel bir ifadeyle eklenmiş oldu.

Yasanın hazırlayıcısı Eşitlik Bakanı Erica Bareigts, gazetecilere,"Bu değişiklikle Ermeni soykırımı da dahil tüm insanlığa karşı işlenmiş suçların inkarını yargılamak istedik" dedi.

Yasa, soykırımların yanısıra, "insanlığa karşı tüm suçları, bir insanı kölelik seviyesine indirgeyenleri ve savaş suçlarının inkarını" cezalandırmayı hedefliyor.

Ancak, önergede inkar suçunun sınırları da belirlenerek, "İnkarın, nefret ya da şiddete sevk eden ve ağır hakaret içeren biçimde yapılması" tanımı da getirildi.

Yasa değişikliği, Başbakan Manuel Valls'in kabinesinde, Cumhurbaşkanı François Hollande'ın talimatıyla düzenlendi.

Hollande, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin ve Fransız Anayasası'nın "1915 olaylarının hukuki olarak soykırım kabul edilemeyeceği" yönündeki kararının ardından Fransa eski AİHM başkanlarından Jean Paul Costa'yı görevlendirmişti.

Yasa, Ulusal Meclis'in ardından Senato'da da görüşüldükten sonra yürürlüğe girecek.

Fransa'da "Ermeni soykırımı" 2001 yılında Meclis kararıyla kabul edildi ancak 2005 yılından itibaren üç kez ‘Ermeni soykırımını’ inkar edenlerin cezalandırılmasına ilişkin yasa denemesi oldu. Fransız Meclisi ve Senatosu'nun 2011 yılında kabul ettiği son inkar yasası 2012 yılı başında Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilmişti.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de, Doğu Perinçek davasında aldığı kararla, net bir şekilde "Ermeni soykırımının uluslararası bir mahkeme tarafından yargılanmadığı için soykırım olarak tanımlanamayacağı" yönünde karar almıştı.