G7 grubunun dışişleri bakanları Rusya'ya, Ukrayna savaşında ABD'nin önerdiği ateşkesi kabul etmeye çağırdı; aksi takdirde ek yaptırımlarla karşı karşıya kalacağı uyarısı yaptı.
Kanada’daki G7 görüşmeleri İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve ABD'den bakanları biraraya getirdi.
Charlevoix’da görüşen bakanlar Cuma günü yaptıkları ortak açıklamada “Rusya'ya eşit şartlarda ateşkesi kabul ederek ve tam olarak uygulayarak yanıt vermesi çağrısında bulunduk. Böyle bir ateşkesin kabul edilmemesi halinde Rusya'ya daha fazla yaptırım, petrol fiyatlarına sınırlama, Ukrayna'ya ek destek ve diğer yollarla daha fazla maliyet yüklenmesi konularını görüştük” dedi.
Açıklamada G7 ülkelerinin “toprak bütünlüğünü ve var olma hakkını, özgürlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını savunmada Ukrayna'ya olan sarsılmaz desteklerini” teyit ettikleri belirtildi.
Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff'un Perşembe günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştüğünü açıkladı.
Cuma günü ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio gazetecilere yaptığı açıklamada Witkoff'un Washington'a dönmesinin ardından, Amerikalı yetkililerin bu haftasonu biraraya gelerek Rusya'nın pozisyonunu yakından inceleyeceklerini ve sonraki adımları belirleyeceklerini söyledi.
G7 dışişleri bakanlarıyla yaptığı görüşmelerin ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Rubio, “İhtiyatlı bir iyimserlik içinde olmak için nedenler olduğunu söylemek yeterli. Ancak aynı şekilde zor ve karmaşık bir durum olduğunun da farkındayız” diye konuştu.
Kanada Dışişleri Bakanı Malie Joly de Cuma günü, “Tüm G7 dışişleri bakanları ABD'nin Ukraynalılar tarafından desteklenen ateşkes önerisi konusunda hemfikir” dedi ve şimdi odak noktasının Rusya'nın vereceği yanıt olduğunu söyledi.
Lammy, “Ukrayna söz konusu olduğunda top artık Rusya'nın sahasında” dedi.
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy de basına yaptığı açıklamada benzer ifadeler kullanarak, “Şu anda koşulsuz bir ateşkesin zamanı olduğu konusunda birlik var. Ukrayna kendi pozisyonunu ortaya koydu. Şimdi Rusya'nın bunu kabul etmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.
Lammy ayrıca, Ukrayna'ya ateşkesi desteklemek üzere gerekli “güvenlik mimarisini” ve izleme mekanizmalarını sağlamak üzere bir “irade koalisyonu” oluşturulduğunu kaydetti.
G7 ortak açıklaması, Kremlin'in Ukrayna'da ateşkes anlaşması konusunda yapılması gereken çok şey olduğunu söylediği ve ABD'nin önerisini tam olarak kabul etme konusunda isteksiz olduğunun sinyalini verdiği bir sırada geldi.
Kremlin Sözcüsü Dimiti Peskov, ateşkesin uygulanmasına ilişkin çeşitli soruları gündeme getiren Putin'in hala yanıt beklediğini söyledi.
Bu arada Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Putin'in yanıtını “kasıtlı olarak süreci zorlaştıran ve sürüncemede bırakan” koşullar koymak olarak değerlendirdi.
Zelenski Çarşamba günü sosyal medya platformu X'te yaptığı paylaşımda “30 günlük koşulsuz bir geçici ateşkes bizi adil ve kalıcı bir barışa önemli ölçüde yaklaştırabilecek ilk önemli adım” demişti.
Çin konusundaki tutum
G7 dışişleri bakanları Ukrayna'nın ötesinde Çin'in küresel güvenlikteki rolü, Hint ve Pasifik Okyanusu bölgelerinde istikrar ve deniz güvenliği konularını da kapalı kapılar ardında görüştü.
Bakanlar Cuma günü, Çin, Kuzey Kore, İran ve Rusya'nın yarattığı stratejik zorluklara odaklanan bir oturum düzenledi. Pek çok dış politika analisti ve askeri yetkili bu dört ülkeyi, giderek artan Batı karşıtı işbirliklerini “Kargaşa Ekseni” olarak tanımlıyor.
G7 ortak açıklamasında grubun “Çin'in askeri yığınağından ve nükleer silah cephaneliğindeki hızlı artıştan endişe duymaya devam ettiği” belirtildi. Çin'e “stratejik risk azaltma tartışmalarına katılması ve şeffaflık yoluyla istikrarı teşvik etmesi” çağrısında bulunuldu.
Dışişleri bakanları ayrıca Doğu ve Güney Çin denizlerindeki durumla ilgili ciddi endişelerini bir kez daha teyit ederek, özellikle güç ya da zorlama yoluyla statükonun değiştirilmesine yönelik her türlü tek taraflı girişime şiddetle karşı çıktı.
G7 üyeleri, Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrarın önemini vurgulayarak statükonun güç ya da zorlama yoluyla değiştirilmesine yönelik tek taraflı girişimlere karşı olduklarını da yineledi.
Rubio'dan “iletişim kurulmalı” mesajı
Dışişleri Bakanı Rubio Cuma günü gazetecilere açıklamasında VOA'nın sorusu üzerine, ABD ve Çin liderlerinin bir noktada biraraya geleceğine inandığını söyledi.
G7 dışişleri bakanlarıyla görüşmelerini tamamladıktan sonra konuşan Rubio, “Bir konuda hemfikir olsunlar ya da olmasınlar, dünyanın güvenliği ve refahı için iletişim kurmalılar” dedi.
Rusya-Ukrayna savaşında olası bir ateşkes ABD'nin Hint-Pasifik'teki varlığını etkileyebilir; zira yetkililer ve analistler çatışmanın sona ermesinin Washington'un kaynaklarını bölgedeki zorlukları ele almaya yönlendirmesine olanak sağlayacağını öne sürüyor.
Rubio, bu hafta başında VOA'ya açıklamasında, “Avrupa'da ya da Ukrayna'da bitmeyen, devam eden bir çatışmanın Hint-Pasifik bölgesi için iyi olduğunu düşünmüyorum. Dünyanın dikkatini, zamanını ve kaynaklarını, artan tehditleri görmeye devam ettiğimiz bölgelerden uzaklaştırıyor” demişti.
ABD Dışişleri Bakanı, “Avrupa kıtasına bir şekilde barış getirebilseydik, birçok açıdan Hint-Pasifik'e odaklanarak daha fazla zaman harcayabilirdik” şeklinde konuşmuştu.