ABD’de daha çok 65 yaş ve üzeri kişilerde görülen kanser hastalıkları ile ilgili yeni bir çalışma endişe verici sonuçlar ortaya koydu. Çalışmaya göre başta kadınlar olmak üzere genç Amerikalılar arasında kanser artıyor. Gastrointestinal, endokrin ve meme kanserleri en hızlı artış görülen kanserler
Amerikan Tabipler Birliği'nin dergisi JAMA’da yayınlanan bir çalışma, yaşlı yetişkinler arasındaki kanserler azalırken, 50 yaşından genç insanlar arasındaki kanserlerin genel olarak biraz arttığını ve en büyük artışların 30 ila 39 yaş arasındakiler olduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, ABD’de 2010 ve 2019 yılları arasında erken evre kanser teşhisi konan 560 binden fazla hastadan elde edilen verileri analiz etti.
Bu dönemde erken evre kanser tanılarının yüzde 1 oranında artarak 2010 yılındaki 56 bin 51 hastadan 56 bin 468 hastaya yükseldiği tespit edildi. Bu değişim, en belirgin olarak 30-39 yaş grubunda görüldü ve vakalar yaklaşık yüzde 19 oranında arttı.
“Genç Amerikalılar arasında kanser hastalıkları artıyor”
Bazı kanser türlerinde önemli artışlar oldu. 2019'da erken evre vakaların en fazla görüldüğü kanserler meme (12 bin 649 vaka), tiroid (5 bin 869 vaka) ve kolorektal kanserler (4 bin 97 vaka) oldu.
Erken evre vakalardaki en büyük artışlar yüzde 252 artışla apandisit kanserlerinde, yüzde 142 artışla safra kanalı kanserlerinde ve yüzde 76 artışla rahim kanserinde görüldü.
Çalışmanın kıdemli yazarı, karaciğer nakli uzmanı Daniel Huang, örneğin meme kanserinin gençlerde en yüksek kanser vakası sayısını oluşturduğunu ve 10 yıllık dönemde yaklaşık yüzde 8 arttığını söyledi.
Huang, kolon, apandisit ve safra kanalı dahil gastrointestinal kanserlerin bu süre zarfında yaklaşık yüzde 15 arttığını ve gençler arasında en hızlı büyüyen kanser türü olduğunu kaydetti.
Kadınlarda artış meme ve rahim kanseri kaynaklı olabilir
Araştırmaya göre artışlarda erkekler ve kadınlar arasında da önemli farklar var.
Kadınlarda erken evre kanserlerin sayısı çalışma döneminde yüzde 4,4 oranında artarken; erkeklerde bu oran yaklaşık yüzde 5 oranında azaldı. Genç kadınlar arasında görülen artışlar muhtemelen meme ve rahim kanserlerindeki yükselişten kaynaklandı.
Toplam rakamlar düşük görünse de ırklara göre gençler arasında görüle kanserde en büyük artışlar, yüzde 32 ile Asyalı veya Pasifik Adalı ve yüzde 28 ile Hispanik hastalarda görüldü.
Genç siyah hastalar arasındaki vakalar hafif bir düşüş göstererek yaklaşık yüzde 5 oranında azaldı. Bu düşüşün anlamlı olup olmadığı ya da vakalara eksik teşhis konulup konulmadığı ise net değil.
Genel olarak, kanser teşhisi konulan gençler hala toplam kanser vakalarının nispeten küçük bir bölümünü temsil ediyor; ancak artışlar yine de endişe verici.
Yaşam tarzı, kimyasal maddeler ve tarama testleri...
Kanserin gençler arasında neden arttığına dair net bir açıklama bulunmamakla birlikte, uzmanlar bu eğilimin arkasında artan obezite oranları ile alkol, sigara, yetersiz uyku ve hareketsizlik gibi yaşam tarzı faktörleri dahil birçok olası neden olduğunu belirtiyor.
Kimyasallar ve kanserojen maddelere maruz kalma gibi çevresel faktörler de muhtemelen bir rol oynuyor. Çalışmanın yazarları, yükselişin kısmen daha hassas tarama testlerinin geliştirilmesiyle de bağlantılı olduğunu söylüyor.
ABD’de her yıl tahminen 1,9 milyon yeni kanser vakası teşhis ediliyor. Belirli kanserler için tarama testleri bulunmuyor, bulunsa da bazı testler genellikle ortalama riskin altındaki gençlere önerilmiyor.
Araştırmalar, bu artışların ABD ile sınırlı olmadığını da söylüyor. Geçen yıl yayınlanan ve 44 ülkedeki kanser kayıtlarının incelendiği bir araştırma, erken evre kanserlerin görülme sıklığının, çoğu sindirim sistemini etkileyen 14 kanser türü için hızla arttığını ortaya koymuştu.
