Grönland'daki parlamento seçimlerini bağımsızlık yanlısı merkez sağ parti kazandı

Grönland'da yapılan parlamento seçimlerinde en fazla oyu Danimarka’dan bağımsızlık talep eden merkez sağ Demokrat Parti aldı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın adanın kontrolünü alma hedefinin gölgesinde gidilen seçimde bu sonuç sürpriz olarak değerlendirildi.

Hem Demokrat Parti hem de ikinci gelen “Yönelim Noktası” partisi Danimarka'dan bağımsızlığı destekliyor ancak değişimin hızı konusunda iki parti ayrışıyor.

Demokrat Parti'nin yıllardır bölgeyi yöneten partilere karşı kazandığı zafer, Grönland'daki pek çok kişinin sağlık, eğitim, kültürel miras ve diğer sosyal politikalara aynı derecede önem verdiğini gösteriyor.

Seçimi Başbakan Egede'nin partisinin kazanması bekleniyordu

Başbakan Mute Bourup Egede, Şubat ayında Grönland'ın daha önce hiç yaşamadığı “ciddi bir dönemde” ülkenin birlik olması gerektiğini söyleyerek seçimleri biraz erkene almıştı.

Başbakan Egede'nin Birleşik Inuit partisinin seçimi kazanması bekleniyordu. Başbakan Egede’nin partisi ile onu takip eden Siumut son yıllarda Grönland siyasetine hakimdi.

Oy pusulasında Danimarka'dan ayrılma seçeneği yoktu ama herkesin aklında bu vardı. 56 bin nüfuslu ada 2009'dan beri bağımsızlık yolunda ilerliyor ve seçilen 31 milletvekili, bağımsızlık ilan etme zamanının gelip gelmediğini tartışırken adanın geleceğini şekillendirecek.

Yarıştaki beş ana partiden dördü bağımsızlık istiyor ancak ne zaman ve nasıl olacağı konusunda anlaşamıyorlar.

Naleraq en agresif bağımsızlık yanlısı partiyken, Demokrat Parti daha ılımlı bir değişim hızından yana.

Grönland Trump'ın açıklamasıyla gündeme geldi

Polar Research and Policy Initiative Genel Müdürü Dwayne Menezes, “Hangi bağımsızlık yaklaşımının galip geleceği, Demokrat Parti’nin bir koalisyon hükümeti kurmaya karar verip vermeyeceğine ve eğer kuracaksa hangi partiyle kuracağına bağlı olacak” dedi.

Grönland, ABD Başkanı Donald Trump'ın maden zengini adayı ABD’ye dahil etme niyetini açıklaması sonrası uluslararası kamuoyunun gündemine gelmişti.

Ocak ayında göreve geldiğinden bu yana Trump, Danimarka'ya bağlı yarı özerk bir bölge olan Grönland'ın ABD'nin güvenlik çıkarları için hayati önem taşıdığını söyleyerek ABD'nin bir parçası haline getirme sözü verdi.

Trump Grönland'ı kontrol etme arzusunu açıkça dile getirmiş ve geçen hafta Kongre'nin ortak oturumunda ABD'nin “öyle ya da böyle” Grönland'ı alacağını düşündüğünü söylemişti.

Danimarka'ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland, Kuzey Atlantik'teki stratejik hava ve deniz yollarının üzerinde yer alıyor ve cep telefonlarından yenilenebilir enerji teknolojisine kadar her şeyi yapmak için gereken nadir toprak mineralleri açısından zengin yataklara sahip.

Eski bir koloni ve 1953'ten beri de Danimarka toprağı olan Grönland, ABD’nin Teksas eyaletinin üç katı büyüklüğünde.

Ada, ilk parlamentosunun kurulduğu 1979 yılında bir miktar özerklik kazandı ancak Kopenhag adanın dışişleri, savunma ve para politikasını kontrol ediyor ve ekonomiye yılda 1 milyar dolardan biraz daha az kaynak sağlıyor.

2009 yılında bir referandumla tam bağımsızlık ilan etme hakkı kazanan bölge, Danimarka'nın ekonomik desteği olmadan yaşam standartlarının düşeceği endişesiyle bunu yapmamıştı.