Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, New York’ta CNN International’dan Christiane Amanpour’un gündemle ilgili çeşitli sorularını yanıtladı.
Çavuşoğlu, Amanpour’a, verdiği özel mülakatta, ABD’nin şimdiye kadar Gülen’i iade etmeyerek hayal kırıklığı yarattığını söyledi.
Gülen’in iadesi için şimdiye kadar sundukları kanıtlardan oluşan dosyalar dışında, ABD’ye verecekleri yeni bir dosya daha hazırladıklarını söyledi. Çavuşoğlu, Gülen’in iadesi konusunda, hayal kırıklığı yaşansa da Türk-Amerikan, ilişkilerinin ortak mücadele ve ortak hedefler doğrultusunda sürdüğünü vurguladı.
"ABD ile ilişkilerinizi düzelttiniz mi?"
Amanpour, hükümete bağlı yayın kuruluşlarının darbe girişiminin ardında Amerika’nın olduğunu iddia eden "çılgınca" haberler yaptıklarını vurgulayarak, “ABD, ile ilişkilerinizi düzelttiniz mi?” diye sordu.
Çavuşoğlu, “ABD, bizim müttefik ve model ortağımız. Aramızda bazı görüş ayrılıkları oldu. Darbe girişimi sonrasında bunun arkasında olan kişi FETÖ, hala bu ülkede yaşıyor. Türk halkı da bu duruma tepki gösteriyor. Bizim beklentimiz bu kişinin Türkiye’ye iade edilmesiydi. Obama, Biden ve Kerry, hepsi bize iade etmek istediklerini söyledi. Kanıtları sordular. Biz de kanıtları ilettik. Yeni bir dosya daha hazırlıyoruz, bunu da ABD’ye teslim edeceğiz. ABD ile aramızda bir işbirliği var ancak biz sonuca ulaşmak istiyoruz. Bu konuda en iyi sonuç da Gülen’in Türkiye’ye iadesi,“ dedi.
"ABD bizi hayal kırıklığına uğrattı"
Çavuşoğlu şöyle devam etti: “İşin gerçeğine bakarsanız ABD, bizi henüz Gülen’i iade etmeyerek hayal kırıklığına uğrattı. Ancak bu konunun dışında ABD ile işbirliği içerisinde olmamız gereken başka konular da var. IŞİD, gibi diğer terörist organizasyonlar gibi ortak düşmanlarımız var. Ortak mücadelemiz ve ortak hedeflerimiz var. Bu mücadelelerle birlikte yüzleşmek zorundayız. IŞİD, ile olan savaşımızda bunu yapıyoruz.”
"John Kerry’nin çabalarını kimse gözardı edemez"
Suriye’de ilan edilen ateşkese rağmen insani yardımın ihtiyacı olan kişilere neden ulaşmadığı yönündeki soruya da Çavuşoğlu, "Yapılan ateşkes anlaşmaları hep Suriye rejimi ve destekçileri tarafından bozuldu. Rejim, Birleşmiş Milletler’in insani yardımını dahi durdurdu. Bu kez de olanlar çok farklı değil. Rejim, Suriye’nin sadece Halep değil, bir çok ayrı bölgesinde ılımlı muhalifleri bombaladı. IŞİD veya El- Nusra’yı vurmayıp ılımlı muhalifleri bombalıyorlar. Bizim oraya gönderdiğimiz insani yardımı da durdurdular" dedi.
Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin, Rusları ikna etmek dahil, ateşkes konusunda gösterdiği çabayı da övdü ve hiç kimse Kerry'nin bu çabalarını gözardı edemez" dedi.
"IŞİD kara savaşı olmadan yok edilemez"
Türkiye’nin, başlattığı "Fırat Kalkanı Operasyonu" çerçevesinde, Türk askerlerinin Özgür Suriye Ordusu’na destek verip yardım ettiğini belirten Çavuşoğlu, “Şimdiye kadar gerçekleşen tüm toplantılarda bu kanlı terör örgütünü (IŞİD) kara savaşı olmadan bitiremezsiniz dedik,” diye konuştu.
Türkiye’nin bölgede bundan sonraki stratejik hedefinin bölgeyi IŞİD’den temizleyip güvenli bir bölge oluşturmak olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Rakka, IŞİD’in Suriye’de, Musul da, Irak’ta başkentleri gibi. IŞİD, bu iki kentte de yok edilmek zorunda. Dolayısıyla sonraki hedefler El-Bab ve Rakka olmalı. IŞİD’i, bu bölgeden temizlerseniz Suriyeli'ler, için beş bin kilometrekarelik bir güvenli alan oluşturmuş olursunuz,” dedi.
"Sadece Türkiye’nin kara ordusunu Suriye’ye göndermek istediler"
Bir çok Avrupa ülkesinin bu stratejiyi kabul ettiğini belirten Çavuşoğlu, “ABD de durumu değerlendiriyor” dedi.
Çavuşoğlu, şimdiye kadar her toplantıda IŞİD’i, kara gücü olmadan yok edilemeyeceğini dile getirdiklerini vurgulayarak, ”Ancak hiç bir ülke kara gücü göndermek istemedi. Sadece Türkiye’nin kara gücünü kullanmasını istediler. Biz de onlara 'Düşman ortaksa neden sadece Türkiye' dedik. Neden özel kuvvetlerimizi birlikte gönderemediğimizi sorduk. Cereblus’tan sonra herkeste IŞİD’in kara gücüyle yok edilebileceği kanaati yükseldi. Koalisyon’da IŞİD’e karşı mücadele eden 65 ülkeyiz. Otuz bine yakın IŞİD teröristi var. 65 ülke olarak böyle bir terör örgütünü yenemez miyiz?” dedi.
"Yanlış tutuklamalar yapıldı"
Darbe girişimin ardından yapılan Gülen destekçilerine yönelik operasyonlar, tutuklamalar, işten uzaklaştırılmalar konusunda Türk hükümetince biraz fazla ileri gidildiği yönünde görüş bildirildiğini belirten Amanpour’a Çavuşoğlu, “40 yıldır devlet yapısının içine sızdılar. Ordu, yargı, polis ve benim bakanlığım da dahil... Son beş, altı yılda benim bakanlığıma sızanların sayısı beş yüz. Şimdiye kadar kaçının sızdığını siz düşünün. Biz Türk halkı olarak yeniden böyle bir şey yaşamak istemiyoruz. Darbe girişiminde her kim aktif bir rol oynadıysa tutuklandı. Bu gruba destek verenler de hükümette çalıştıkları işlerden çıkartıldı. Yanlışlar yapılır mı? Tabii, benim kendi memleketimde bile bazı akademisyenler tutuklandı. Karar yanlıştı ve serbest bırakıldılar. Bizim sorumluluğumuz, suçsuz insanların bu durumdan etkilenmemesi ve ceza almaması için gerekli tedbirleri almak," dedi.
Yoğun görüşme trafiği sürüyor
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun, New York’ta yoğun temas trafiği dün de tüm hızıyla sürdü. Çavuşoğlu, Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Murray McCully, Kuveyt Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Al Sabah, Bulgaristan Dışişleri Bakanı Daniel Mitov, Mozambik Dışişleri Bakanı Oldemiro Marques Baloi, Belarus Dışişleri Bakanı Vladimir Makei, İzlanda Dışişleri Bakanı Lilja Alfredsdottir, Gambiya Dışişleri Bakanı Neneh-MacDouall Gaye ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin ile görüştü.
Darbe girişimini anlattı
Görüşmeler kapsamında ülkeler arasındaki ikili ilişkiler, siyasi, ekonomik, askeri ve bölgesel konular konuşuldu. Türkiye’de yaşanan darbe girişimi ve halkın sokağa çıkıp darbeyi engellemesi ve arkasında olduğu iddia edilen, ‘Gülen Hareketi’, Çavuşoğlu’nun bir raya geldiği her kişiyle konuştuğu en önemli gündem maddesi oldu.
Türkiye’nin mülteci politikası
Bakan Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler'de, göç ve mülteciler konusunda önemli toplantılara da katıldı. Yüksek Düzeyli BM Genel Kurul Oturumu’na katılan Çavuşoğlu, burada bir konuşma yaptı. Konuşmasında, Türkiye’nin mülteci politikasını anlattı. Türkiye’nin mülteci krizi ve düzensiz göçün önlenmesi konusundaki katkılarını vurguladı. Uluslararası toplumun daha fazla yük ve sorumluluk paylaşımında bulunmasının ve ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve İslamofobi' nin önüne geçilmesinin önemini belirtti.
BM’de göç ve mülteciler oturumuna eş-başkanlık yaptı
Bakan Çavuşoğlu, BM Genel Kurulu Yüksek Düzeyli Göç ve Mülteciler Oturumu'nda uluslararası işbirliği toplantısına eş başkanlık yaptı. Türkiye’nin, Suriyeli, mültecilere yardımlarını ve Ege'de düzensiz göçün önlenmesi için atılan adımları anlattı. Mülteciler konusunda, uluslararası işbirliği ve yük paylaşımının önemine dikkat çekti.
Bakan Çavuşoğlu ayrıca, İslam İşbirliği Teşkilatı Keşmir temas grubu bakanlar toplantısına katılarak bir konuşma yaptı.