Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, 2015 yılında üye ülkeler tarafından imzalanan, "2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri" sözleşmesinde belirlenen 17 ayrı hedef için şimdiye kadar yapılan küresel çalışma ve çabaların yetersiz olduğunu açıkladı.
2015 yılında BM’nin belirlediği 17 sürdürülebilir kalkınma hedefin yer aldığı küresel sözleşmeye imza atan tüm ülkeler, yoksulluğa son verme, eşitsizliklerle mücadele etme ve iklim değişikliğiyle mücadele için hükümetler olarak gerekli tüm çabayı gösterme taahhüdünde bulunmuştu.
Genel Sekreter Guterres tarafından hazırlanan son raporda, BM’ye üye 193 ülkede bu hedefler konusundaki ilerlemeler ve eksiklikler saptandı.
Guterres raporunda, 2015 yılında dünya liderleri tarafından kabul edilen yoksullukla mücadele ve çevresel hedeflerin gerçekleştirilmesi için verilen küresel tepkinin yeterince güçlü olmadığını belirtti.
"BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri" çerçevesinde hazırladığı son raporda hedeflere ulaşma konusunda kaydedilen ilerlemeleri değerlendiren Guterres, “Dünya genelinde savunmasız insanlar hala acı çekmeye devam ediyor” dedi.
BM Ekonomik ve Sosyal İşler (DESA) başkanı Liu Zhenmin de son raporla ilgili yaptığı değerlendirmede, belirlenen hedeflere ulaşılması için uluslararası işbirliğinin önemine ve güçlendirilmesine vurgu yaptı.
Liu, “Bu raporda vurgulanan zorluklar, küresel çözümler gerektiren küresel sorunlardır. Sorunlar birbiriyle ilişkiliyken, yoksulluk, eşitsizlik, iklim değişikliği ve diğer küresel zorlukların çözümleri de birbirine bağlı olan temel sorunlardır” dedi.
İklim değişikliği
İklim değişikliğiyle ilgili temel küresel hedef, küresel ısınma hızını 2 santigrat derecenin altında ve mümkünse sanayi öncesi seviyelerin üzerinde yani 1,5 santigrat derecenin üzerinde tutmak.
Küresel ortalama sıcaklığın, sanayi öncesi seviyelerin zaten 1 santigrat derece üzerinde olduğu ancak yeterince mücadele verilmez ve ısınma sürdürülemez bir hızda devam ederse, yüzyılın sonuna kadar 3 santigrat dereceyi aşabileceği ön görülüyor.
Ülkelerin iklim değişikliğiyle ilgili planlarını geliştirmesi ve bu faaliyetleri finanse etmek için bulunan para miktarındaki artış konusunda olumlu adımlar olsa da Guterres, “İklim değişikliğiyle tam olarak mücadele edebilmek için çok daha iddialı planlara ihtiyaç duyulduğunu” söyledi.
Geçtiğimiz yıl BM Genel Sekreteri Guterres, iklim değişikliğini insanlığa varoluşsal bir tehdit olarak nitelendirmiş, iklim değişikliğiyle mücadele için belirlenen hedeflere ulaşılması gerektiğini belirterek, “görünüm korkunç” ifadesini kullanmıştı.
Guterres, artan sera gazı emisyonlarıyla birlikte, iklim değişikliğinin tahmin edilenden çok daha hızlı bir oranda gerçekleştiğini ve etkileri açıkça dünya çapında hissedildiğini kaydetmişti.
Yoksulluk
Rapora göre, BM’nin kişilerin temel insani ihtiyaçların şiddetli bir şekilde yoksun bırakılması olarak tanımladığı aşırı yoksulluk azalmaya devam ediyor ancak düşüş belirlenen hedeflerin çok gerisinde kalmış durumda.
Aşırı yoksulluk içinde yaşayan kişi sayısının dünya nüfusuna oranı 1990 yılında yüzde 36 iken, bu oran 2015 yılında yüzde 10 oranına düşmüş.
Şu andaki verilere göre 2030 yılında bu oranın yüzde 6’ya inmesi tahmin ediliyor.
Genel Sekreter Guterres’e göre dünya yoksullukla mücadele etse de istenilen düzeye hala gelinemedi. Guterres, “Endişe edilecek bir durum. Küresel yoksulluk oranı yüzde altıya düşmüş olsa bile toplam 420 milyon kişi ediyor” dedi.
Yoksullukla ilgili hedeflerin yakalanamamasıyla ilgili en önemli etkenin dünyada yaşanan şiddetli çatışmalar ve felaketler olduğu belirtildi.
Arapların yoğun olarak yaşadığı ülke ve bölgelerde açlık oranı, bir dönem yüzde üçlere de inmiş olsa, Suriye ve Yemen'deki çatışmaların bölgenin yoksulluk oranını arttırdığı, aç ve evsizlerin sayısının yükseldiği kaydedildi.
Açlık
Dünyada açlığın küresel olarak tekrar yükselişe geçmekte olduğu belirtiliyor. 2015 yılında dünyada 784 milyon aç insan varken bu sayının 2017 yılında yükselerek 821 milyon kişiye ulaştığı kaydediliyor. Dünyadaki her dokuz kişiden biri yeterince beslenemiyor.
Afrika, nüfusunun beşte birini, yani 256 milyondan fazla insanı etkileyen, yetersiz beslenmenin en yaygın olduğu kıta.
Genel Sekreter Guterres, ülkelerin bu durumu tamamen tersine çevirmeleri gerektiğini düşünüyor. Dünyada tarıma olan kamu yatırımlarının küresel olarak düştüğü belirtiliyor.
Guterres, “Küçük ölçekli gıda üreticileri ve aile çiftçileri çok daha fazla desteğe ihtiyaç duyuyor ve sürdürülebilir tarım için altyapı ve teknolojiye daha fazla yatırım yapılmasını istiyor, acilen bu alanda yatırım yapmaya ihtiyaç var” dedi.
Sağlık
Milyonlarca insanın sağlığının iyileştirilmesi, yaşam beklentisinin arttırılması, anne ve çocuk ölümlerinin azaltılması ve en tehlikeli bulaşıcı hastalıklara karşı mücadelede büyük ilerleme kaydedilse de sadece 2015 yılında dünya genelinde tahminen 303 bin kadının gebelik ve doğum sırasında yaşamını yitirdiği kaydediliyor.
Sıtma ve tüberküloz gibi temel bulaşıcı hastalıklara çözüm bulma çalışmaları yeterli değil. Dünya nüfusunun yarısına denk gelen yaklaşık 3,5 milyar kişi hala temel sağlık hizmetlerine ulaşamıyor. Guterres, sağlık konusunda belirlenen hedefleri yakalamak için daha fazla finans ve ortak çaba gerektiğini belirtiyor.
Cinsiyet eşitliği
Dünyada 15 ile 49 yaş arası kadınların yaklaşık beşte biri son 12 ay içinde partnerleri ya da başka birinden fiziksel veya cinsel saldırıya uğramış. Kadına şiddet dünyanın en yoksul 47 ülkesinde en yoğunlukla yaşanıyor.
Kadın sünneti ve çocuk yaşta kızların evliliğiyle belirgin problemler sürüyor. Ayrıca, yasal ayrımcılık, haksız sosyal normlar ve tutumlar, cinsel ve üreme konularında karar alma ve düşük siyasi katılım düzeyleri gibi toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin temelinde yapısal konulardaki çalışmaların yetersiz olduğu kaydediliyor. Genel Sekreter Gutteres, cinsiyet eşitliği konusunda ilerleme kaydedilmesi için kadının her alanda güçlendirilmesi gerektiğini savunuyor.
İşsizlik
Küresel olarak dünyada iş gücü verimliliğinin arttığı belirtiliyor. İşsizlik 2008 yılında yaşanan ekonomik kriz öncesindeki seviyelere geri dönmüş olsa da küresel ekonominin daha yavaş bir oranda büyüdüğü kaydediliyor. Gençlerin işsiz kalma ihtimallerinin yetişkinlerden üç kat fazla olduğu belirtiliyor.
Guterres, “Özellikle gençler için istihdam fırsatlarını arttırmak, kayıt dışı istihdamı ve cinsiyet ödeme açığını azaltmak ve herkes için uygun işler yaratmak için güvenli ve güvenli çalışma ortamlarını teşvik etmek için daha fazla ilerleme gerektiğini” söyledi.