Dışişleri Bakanı Hillary Clinton yarın başlayacak Doğu Avrupa ve Kafkaslar gezisinde 2008 yılındaki Gürcistan Rusya savaşı ile Ermenistan’la Azerbaycan arasındaki Karabağ anlaşmazlığı gibi, uzun süredir çözülemeyen sorunları görüşecek. Bakan beş günlük ziyaretinde Polonya’dan başlayarak Ukrayna, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan’a gidecek.
Hillary Clinton, bakan olarak bölgeye yapacağı bu ilk ziyarette, eski Sovyet cumhuriyetlerinin bir türlü çözümlenemeyen toprak anlaşmazlıklarını gündeme getirecek.
2008 yılında Rusya ile Gürcistan arasındaki kısa savaş, Rus kuvvetlerinin Gürcistan’ın Osetya ve Abhazya bölgelerini işgaliyle sonuçlandı. Uluslararası tüm çağrılara rağmen, Rus kuvvetleri bu bölgelerden çekilmedi.
Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Philip Gordon, Rusya’nın ateşkes hükümlerine uymamasından Obama yönetiminin memnun olmadığını belirtti.
Gordon, “Gürcistan’ın toprak bütünlüğü ve egemenliği açısından, Rusya’yı, 2008 yılında imzalanan ateşkes anlaşmasının hükümlerine uymaya davet ediyoruz. Bu anlaşma sadece kuvvet kullanımı ve düşmanlıklara son verilmesini istemiyor, aynı zamanda tüm tarafların, askerlerini çatışmadan önceki yerlerine çekmesini de öngörüyor. Ancak bu hüküm yerine getirilmedi,” dedi
Bakanlık yetkilisi Hillary Clinton’un Ermenistan ve Azerbaycan’da yapacağı görüşmelerde, Minsk sürecine uyum isteyeceğini belirtti. Bu süreçte, tarafların Dağlık Karabağ anlaşmazlığına son vermeleri isteniyor. Azerbaycan sınırları içindeki Dağlık Karabağ, Ermenistan’ın işgali altında bulunuyor. Bu bölgedeki gerginlik son zamanlarda çatışmalara yol açıyor. Philip Gordon bu sorunla ilgili olarak da şöyle konuştu: “Bölgede son zamanlarda ortaya çıkan şiddet, istikrarın devam edemeyeceğini ve Minsk sürecinin ilerletilmesinden, hem Ermenistan hem de Azerbaycan’ın yararlanacağını gösteriyor. Ve bakan Clinton bu ziyaretinde Başkan Obama’nın Toronto zirvesinde söylediklerini ele alacak.”
Başkan Obama, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Minsk Grubu’nun üyeleri olarak Kanada’daki 20’ler Grubu zirvesinde bir araya geldiklerinde, Ermenistan ve Azerbaycan liderlerini barış anlaşmasının ilkeleri konusundaki çalışmalarını tamamlamaya çağırmıştı.
Gordon, Clinton'ın Erivan temasları sırasında Türkiye'yle Ermenistan arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasını öngören protokollerin onaylanması konusunu da gündeme getireceğini söyledi. Gordon, protokollerin Türkiye'yle Ermenistan parlamentoları tarafından onaylanmasının sadece Türkiye ve Ermenistan için değil tüm bölge için faydalı olacağını vurguladı.
Gordon, bir gazetecinin sorusu üzerine Türkiye'nin İsrail uçaklarına uçuş yasağı uygulamasını da değerlendirdi. Gordon, Türkiye İsrail ilişkilerinin bozulmasını tahlihsizlik olarak nitelendirdi. Türkiye'yle İsrail'in yakın ilişkilerinin Ortadoğu'daki olumlu unsurlardan biri olduğunu, Mavi Marmara krizinden bu yana taraflar arasında gerginliğin artmasının bir talihsiz bir gelişme olduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanı Hillary Clinton gezisine, Kiev’de Ukrayna Cumhurbaşkanı Victor Yanukoviç’le görüşerek başlıyor. Şubat ayında işbaşına gelen Yanukoviç kendinden önceki lidere göre, daha Rusya yanlısı olarak görülüyor.
Ancak Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Philip Gordon Obama yönetiminin, Washington’la Moskova arasındaki iyi ilişkilerin, Doğu Avrupa ülkelerinin Amerika ya da Rusya arasında bir tercih yapmasını gerektirdiği düşüncesini ortadan kaldıracağını umduğunu söyledi.