Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’nden (IAEA) bir heyet, Ukrayna’nın Zaporijya nükleer santrali etrafındaki saldırıların ardından olası radyasyon sızıntısı endişelerinin arttığı bölgeye gidiyor.
IAEA Başkanı Rafael Grossi, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “IAEA’nın Destek Misyonu Zaporijya’ya doğru yola çıkıyor. Ukrayna’nın ve Avrupa’nın en büyük nükleer tesisinin güvenliğini korumalıyız” ifadelerini kullandı.
IAEA ekibinin fotoğrafını da paylaşan Grossi, başkanlık ettiği heyetin bu hafta içinde Zaporijya’da olacağını kaydetti.
Birleşmiş Milletler ve Ukrayna, nükleer santralin hedef olmaması için askeri teçhizat ve personelin santralden çekilmesi çağrısında bulunuyor.
Avrupa'nın en büyük nükleer santrali olan kompleksin yakınlarındaki çatışmalar nedeniyle olası radyasyon sızıntısından endişe duyuluyor.
Şubat ayında başlayan savaşın hemen ardından Mart ayında Zaporijya santralini ele geçiren Rusya, o zamandan beri tesisi kontrol ediyor. Ancak santrali hala Ukraynalı teknisyenler işletiyor.
İki taraf günlerdir birbirlerini, saldırılarıyla felakete davetiye çıkarmakla suçluyor.
Çernobil felaketinin hala hafızalardan silinmediği ülkede nükleer kaza korkusu artarken, Zaporijya yetkilileri iyot tabletleri dağıtıyor ve halka radyasyon sızıntısı durumunda bunları nasıl kullanacaklarını öğretiyor.
"Rusya dünyaya şantaj yapıyor"
Ukrayna Cumhurbaşkanı'nın Özel Kalem Müdürü Andriy Yermak, dün gece Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Rus güçlerinin santralin bulunduğu Enerhodar'a ateş açtığını ve itfaiyecilerin yanan arabaları söndürdüğünü gösteren bir video yayınladığını bildirdi.
Yermak, “Rus ordusunun kışkırtan saldırılarda bulunduğunu ve dünyaya şantaj yaptığını” söyledi.
Ukrayna ordusu, daha önce de Dinipro nehrinin karşı yakasında 9 kasabanın daha bombalandığını bildirmişti.
"Radyasyon durumu normal"
Rusya ise Zaporijya etrafını Ukrayna’nın bombaladığını iddia ediyor. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Igor Konaşenkov, Ukrayna tarafından ateşlenen dokuz topçu mermisinin santralin arazisine düştüğünü söyledi.
Konaşekov ayrıca, "Şu anda tam zamanlı teknik personel nükleer santralin teknik durumunu izliyor ve çalışmasını sağlıyor. Nükleer santral bölgesindeki radyasyon durumu normal seyrini koruyor" dedi.
Rus devlet haber ajansı ise, yetkililerin santraldeki nükleer atık depolama tesisine saldırmayı planlayan bir Ukrayna insansız hava aracını düşürdüklerini söylediğini iddia etti.
Santralin iki reaktörünün geçen hafta bombardıman nedeniyle elektrik şebekesiyle bağlantısı kesilmişti.
Ukraynalı nükleer şirket Energoatom, santrale yönelik saldırılarla ilgili yeni bir bilgiye sahip olmadığını bildirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Rusya'nın santraldeki ciddi radyolojik riski kabul etmek istemediğini ve nükleer silahların yayılmasının önlenmesine ilişkin bir anlaşma taslağını bu riskten bahsettiği için bloke ettiğini kaydetti.
Bu arada, Ukrayna’nın doğusundaki Donbas sanayi bölgesinde Rus saldırılarının sürdüğü bildirildi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski dün akşamki konuşmasında,"Şehirlerimize yönelik saldırılar karşısında hiçbir terörist cevapsız bırakılmayacaktır. Zaporijya, Orikiv, Harkiv, Donbas, hepsi için bir cevap alacaklar" dedi.