Türkiye İncirlik’in kullanıma açıldığını bildirse de, Amerika’yla arasında üssün kullanımı konusunda anlaşmazlıklar baş göstermiş durumda.
Bir Amerikalı yetkili, Ankara’nın İncirlik üssünü IŞİD’le mücadele amacıyla kullanıma açmasının “oyunun kurallarını değiştirdiğini” söyledi. İncirlik üssü Suriye sınırından 110 kilometre ötede. Bu da Amerikan jetlerinin hedeflerine diğer üslerden çok daha çabuk ulaşması anlamına geliyor.
IŞİD’le mücadele koalisyonuna bağlı uçaklar çoğunlukla, Bahreyn ve Ürdün’deki üslerden ya da Basra Körfezi’ndeki uçak gemilerinden kalkıyor.
Ancak IŞİD kadar Esat rejiminin de hedef alınmasında ısrar eden Ankara, aylardır İncirlik’i Amerika’nın IŞİD’le mücadelede kullanımına açmayı reddetmişti.
İncirlik’in açılmasının ikili ilişkileri geliştireceğini söyleyen Al Monitor yazarı Kadri Gürsel, Türkiye’nin bundan böyle IŞİD’le mücadele koalisyonunun eksiksiz bir üyesi olarak görüleceğini belirtiyor. Gürsel, “Kriter İncirlik oldu, eğer (Türkiye) İncirlik’i gerçekten hava saldırılarına açarsa” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İncirlik’in kullanımının uzlaşılan çerçeve içinde olacağını, genişletilmeyeceğini söyledi. Ancak üssün kullanımı konusunda anlaşmazlıklar çıkmaya başladı bile.
Amerika Dışişleri Bakanlığı sözcüsü John Kirby, İncirlik’in IŞİD’le mücadele eden PYD’ye destek için kullanılabileceğini söyledi. Ama Türk Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tanju Bilgiç, Kürt milislerin desteklenmesinin anlaşma kapsamında olmadığını açıkladı.
PYD, Ankara’nın gözünde PKK’yla eşdeğer görülüyor. Bununla birlikte PYD, Amerika’nın hava desteği sayesinde IŞİD’e karşı bir dizi zafer kazandı, Türkiye sınırındaki Suriye topraklarının yarıya yakınını IŞİD’den kurtardı.
Brüksel’deki Carnegie Enstitüsü’nde konuk araştırmacı olan Sinan Ülgen’e göre İncirlik’in açılması, daha çok PYD’nin kontrol altına alınmasıyla ilgili, destekle değil. “Türkiye IŞİD’le mücadelede istekli davranmazsa, bunun jeopolitik anlamda ulusal çıkarlarına zarar verebileceğinin farkına vardı” diyen Ülgen, Ankara’nın hedeflerinden birinin de PYD’nin daha fazla toprak kazanımına engel olmak olduğunun altını çiziyor.
İncirlik’in Amerikan kuvvetlerince özellikle komşu ülkelerde kullanımı, Türkiye ve Türk hükümetleri açısından oldukça hassas bir konu oldu. Bundan dolayı da üssün kullanım amaçlarının ifade biçimine özen gösterildi. Ancak uzmanlar, Ankara’nın İncirlik’in kullanımı konusunda geçmişte ustaca manipülasyon yaptığının altını çizerek, üssün kullanımı konusunda net bir uzlaşma sağlanmamasının, anlaşmazlık potansiyelini devam ettirebileceği uyarısında bulunuyor.