Başkan Donald Trump Perşembe günü Beyaz Saray'da Ukrayna'da devam eden çatışmayı ve ikili ticari ilişkileri ele almak üzere İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile biraraya geldi.
Trump, görüşme öncesinde “Rusya-Ukrayna'yı konuşacağız, ticareti konuşacağız” dedi. Starmer ise Ukrayna barış anlaşması konusunda iyimser olduğunu ifade etti.
Kral Charles'tan Trump'a resmi davet
Starmer, Beyaz Saray'da Trump'a Kral Charles'tan gelen bir mektup verdi.
Trump, Kral Charles'tan gelen İngiltere ziyareti davetini hemen kabul etti ve Starmer'a First Lady Melania Trump ile birlikte davete icabet edeceğini söyleyerek “Cevabım evet” diye karşılık verdi.
Ziyaret için herhangi bir tarih açıklanmadı.
Kraliçe Elizabeth, ilk başkanlık dönemi sırasında Haziran 2019'da Trump'ı üç günlük bir devlet ziyareti için ağırlamıştı. Bu ziyaret sırasında Trump gösterişli bir devlet yemeğine ve Kraliçe Elizabeth ile özel bir öğle yemeğine katılmış, ayrıca o dönemde veliaht olan Charles ile çay içmişti.
Starmer, bugünkü Washington ziyaretinden önce ABD'yi Ukrayna'da görev yapması planlanan Avrupalı barış gücü askerlerine güvenlik desteği sağlamaya çağırarak, kalıcı barışın ancak bu şekilde tesis edilebileceğini söylemişti.
Starmer, ülkesinin Ukrayna'da oluşturulacak olası bir barış gücünde “üzerine düşeni yapacağını” ancak bunun ABD'nin desteğiyle mümkün olabileceğini dile getirmişti.
NATO üyelerinin savunma harcamalarını Gayri Safi Yurtiçi Hasılaları'nın (GSYİH) yüzde 5'ine çıkarmalarını isteyen Trump, Starmer'la yapacağı görüşme öncesinde Avrupa'nın “adım atması” gerektiği yönündeki tutumunu yinelemişti.
Çarşamba günü Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada Trump, Amerikalı vergi mükelleflerinin “Avrupalılar'ın ödediğinden daha fazla faturayı ödememesi gerektiğini” söylemişti.
"İlişkimiz güçlenerek devam etmeli"
Salı günü Starmer, İngiltere savunma bütçesinin 2027 yılına kadar ülkenin GSYİH'sinin yüzde 2,5'ine, bir sonraki yıl ise yüzde 2ü6'sına çıkarılacağını açıklamıştı.
Starmer, İngiliz Parlamentosu'na yaptığı açıklamada, “Bu hafta Başkan Trump ile görüştüğümde açık olacağım. Bu ilişkinin güçlenerek devam etmesini istiyorum” demiş, ABD ile ilişkileri ülkesinin “en önemli ikili ittifakı” olarak nitelemişti.
Starmer Salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından savunma harcamalarındaki artışın “üç yıllık bir süreç” olduğunu söyledi. Bu artış, İngiltere'nin dış yardım bütçesinin ülkenin GSYİH'sinin sadece binde 3'üne indirilmesiyle finanse edilecek.
“Başkan Trump daha fazlasını yapmamız gerektiğini düşünüyor ve ben de ona katılıyorum. Bu konudaki görüşleri benim düşüncelerimle örtüşüyor” diyen Starmer ayrıca bir sonraki genel seçimlerden sonra en geç 2029'da göreve başlayacak olan bir sonraki Parlamento'da savunma harcamalarını yüzde 3'e çıkarmayı hedeflediğini söyledi.
Avrupa’da Ukrayna'ya gönderilmesi planlanan barış gücü konusunda görüş ayrılıkları bulunuyor. Fransa dahil bazı Avrupa ülkeleri barış gücüne hazır olduğunu söylerken, Polonya gibi ülkeler karşı çıkıyor.
Rusya’dan Çarşamba günü yapılan açıklamada, Avrupalı barış gücü askerlerinin Ukrayna'ya gönderilmesi konusunda “herhangi bir seçeneğin” dikkate alınmayacağı bildirildi.
Starmer'a göre Ukrayna barış anlaşması planının en önemli parçası, Trump'ın “destek” olarak adlandırdığı ve henüz net olarak duyurulmamış bir konuyu güvence altına almak.
Kendisiyle birlikte Washington'a giden gazetecilere verdiği demeçte Starmer, “Ateşkese değil kalıcı bir barışa ihtiyacımız olduğuna kesinlikle inanıyorum ve bunun gerçekleşmesi için de güvenlik garantilerine ihtiyacımız var. Bunun tam olarak ne anlama geldiği, neye benzediği açıkçası yoğun bir tartışma konusu” dedi.
Starmer, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Ukrayna'ya tekrar saldırmaktan caydırmanın çok önemli olduğunu dile getirdi.
Başkan Trump, Starmer'ın gelişinden önce, “Çok fazla güvenlik garantisi vermeyeceğim. Bunu Avrupa'ya yaptıracağız çünkü (Ukrayna'nın) kapı komşusu olarak Avrupa'dan bahsediyoruz” dedi.
Starmer Macron’u takip ediyor
Starmer'ın seyahati, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Washington'a yaptığı ve Trump ile Avrupa barış gücünün konuşlandırılması konusunda anlaşmaya vardığı olumlu ziyaretin hemen ardından gerçekleşiyor.
Starmer, ABD ile İngiltere arasındaki “özel ilişki” olarak adlandırılan ve ilk kez İkinci Dünya Savaşı sonrasında Winston Churchill tarafından kullanılan terimin güçlenerek devam etmesini istediğini söyledi.
Keir Starmer, Trump'ın son dönemde Ukrayna-Rusya savaşına ilişkin yaptığı açıklamalara doğrudan değinmeden, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin demokratik yollarla seçildiğini ve Ukrayna'nın barış müzakerelerine dahil olması gerektiğini dile getirdi.
“Burada tek bir saldırgan var ve o da Rusya” diyen İngiltere Başbakanı, Trump'ın kendi düşüncesine katılıp katılmadığının sorulması üzerine ise “Tabii ki Başkan istediği barış konusunda çok net. Bu konuda haklı. Hepimiz barış istiyoruz. Asıl soru bunun kalıcı bir barış olmasını nasıl sağlayacağımız. Bu konuda aramızda bir sorun yok” yanıtını verdi.