İngiltere’de Avrupa'yı etkisi altına alan, tarım alanlarını kavuran ve havaalanı pistleriyle tren yollarına hasar veren sıcak hava dalgasında bugüne kadarki en yüksek hava sıcaklığı kaydedildi; hava sıcaklığı 40 Santigrat derece yani 105 Fahrenheit olarak kayıtlara geçti.
Londra Heathrow Havalimanı'nda öğle saatlerinde kaydedilen rekor sıcaklık, 2019'daki 38.7 Santigrat derecelik bir önceki rekoru aşmış oldu.
Tren seferleri iptal edildi, normalde yoğun olan şehir merkezleri boşaldı ve hayvanat bahçeleri hayvanları serin tutmakta zorlandı.
Marketlerde dondurmalar ve soğuk içecekler tükenirken, vantilatör, hortum ve klimalara talep arttı. İngiliz milletvekilleri için de ceket giyme zorunluluğu kalktı.
Your browser doesn’t support HTML5
Aşırı sıcak havalarda veya karlı hava koşullarında önemli ulaşım hizmetlerini sürdürmekte zorlanan İngiltere, eşi görülmemiş sıcaklıklar nedeniyle ulusal acil durum ilan etti.
Ulaştırma bakanı Grant Shapps, en az iki pistin hasar belirtisi göstermesi ve bazı tren raylarının eğilmesinin ardından, İngiltere'nin daha yüksek sıcaklıklarla başa çıkmak için altyapısını tamamen geliştirmesinin yıllar alacağını söyledi.
Shapps BBC'ye verdiği demeçte, "Seyahatlerde önemli derecede aksama gördük. Çoğu Viktorya döneminden kalma olan altyapı, bu tür sıcaklıklara dayanacak şekilde inşa edilmiş değil" dedi
İklim bilimciler, Londra'da bir zamanlar olağan dışı olduğu düşünülen bu sıcaklığın önümüzdeki yıllarda daha sık görülebileceğini söyledi.
Avrupa Üniversitesi Enstitüsü’nde iklim ve makro-ekonomi profesörü olan Sony Kapoor, insanların çağdaş zamanlarda iklim değişikliğinin fiziksel etkilerini hafife aldıklarını düşündüğünü söyledi.
Kapoor,"Ama ben bile 2022'de Londra'da 40 Santigrat dereceyi göreceğimizi düşünmemiştim" diye konuştu.
Sıcak hava dalgası dikkati iklim değişikliğine çevirdi
İngiltere’ye ulaşmadan önce Avrupa'da büyük yangınlara yol açan yakıcı sıcak hava dalgası, dikkatleri Boris Johnson'ın yerine başbakan adayı olan siyasetçilerin verdiği "net sıfır" vaatlerine çevirdi.
Johnson, İngiltere’de 2021'de düzenlenen Birleşmiş Milletler COP26 zirvesinde "net sıfır" statüsüne geçişi destekledikten sonra, onun yerine geçmesi olası bazı adaylar buna daha soğuk bakmış ve ülkenin karşı karşıya olduğu diğer zorlukları daha büyük öncelik olarak değerlendirmişti.
Başbakan adaylarından biri olan Kemi Badenoch, karbon emisyonlarını azaltılması gerektiğini düşündüğünü ancak bunun ekonomiyi iflas ettirme pahasına yapılmaması gerektiğine inadığını söyledi.
İklim değişikliği konusundaki görüşleriyle öne çıkan muhalefetteki İşçi Partisi'nin eski lideri Ed Miliband, siyasi tartışmayı son derece endişe verici bulduğunu söyledi.
Miliband, BBC Radyosu’na verdiği demeçte, "Net sıfır taahhütlerine doğru hızla yol almak yerine onlardan kaçmak için birbirine düşen adaylarınız var" dedi.
Artan orman yangınları sağlık riski oluşturuyor
Rekor kıran sıcaklıklar ve kavurucu orman yangınlarıyla İngiltere, Fransa ve Güney Avrupa'da hava kirliliği artıyor.
AB Copernicus Atmosfer İzleme Dairesi’ne (CAMS) bağlı bilimadamları Güney ve Batı Avrupa'da görülen sağlıksız ozon kirliliği seviyeleri konusunda uyarıda bulundu. Yakında kuzeybatı bölgelerinin de bu durumdan etkilenebileceği belirtildi.
Dünya Sağlık Örgütü, ozona maruz kalma sınırını metreküp başına 100 mikrogramlık sekiz saatlik yüzey seviyesinde belirlemişti. Güneydoğu İngiltere’nin güneydoğusu, Fransa’nın kuzeyi ve Benelüks bölgesinin tamamında şu anda 120 mikrogramın üzerinde günlük konsantrasyonlar görülüyor.
CAMS kıdemli bilim adamı Mark Parrington, "Bu sıcak hava dalgasının hava kalitesi üzerindeki etkileri göz ardı edilemez" dedi.
Ozon kirliliği, sıcaklık ve güneş ışığının azot oksit, karbon monoksit ve fosil yakıtların yanması sırasında açığa çıkan uçucu organik bileşikler gibi sera gazlarıyla etkileşime girmesiyle oluşuyor.
Parrington, bu kimyasal tepkimeler daha hızlı gerçekleştiği için ozon üretiminin sıcak hava dalgası sırasında hızlandığını söyledi.
Bilimadamları, iklim değişikliğiyle ozon kirliliğinin artacağını söylüyor. Küresel sıcaklıklar şu anda sanayi devri öncesi seviyelerin yaklaşık 1,2 Santigrad derece üzerinde ve sıcak hava dalgaları daha sık ve şiddetli hale geldi.
Yüzey seviyesindeki ozonun, solunum ve kardiyovasküler hastalıkları kötüleştirdiği ve ölüm oranlarının artmasıyla bağlantılı olduğu biliniyor.
Çevre Araştırma Bilimi adlı derginin 2019’de yaptığı araştırmasına göre uzun süreli ozon kirliliğine maruz kalma, Avrupa'da yılda 55 bin erken ölüme neden oluyor.
Çalışma, iklim değişikliği nedeniyle 2050'de ozon kirliliğine bağlı ölüm oranının bazı orta ve güney Avrupa ülkelerinde yüzde 11 daha yüksek olabileceğini ortya koyuyor. Ancak, sera gazı emisyonları azaltılırsa ozonla ilgili ölümlerin azalacağı tahmin ediliyor.
Yangınlar hastalık riskini arttırıyor
Hava kalitesiyle ilgili tek endişe ozon kirliliği değildir. Son günlerde Portekiz, İspanya ve Fransa'yı kasıp kavuran orman yangınları, PM 2.5 olarak bilinen ince, solunabilir partikül madde içeren boğucu bir duman çıkarıyor.
İsviçre Federal Lozan Teknoloji Enstitüsü'nden atmosferik kimyager Athanasios Nenes, "Duman parçacıkları, üretebileceğimiz en zehirli parçacık biçimlerinden biri. Onları soluduğunuzda, her türlü kansere yakalanma olasılığını artırırlar" dedi.
Hali hazırda kardiyovasküler veya solunum yolu hastalıklarından muzdarip olanlar daha büyük risk altında.
2022 yılı Haziran ayında Güney California Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada araştırmacılar, aşırı sıcak veya aşırı partiküller nedeniyle hava kirliliğinin olduğu günlerin ölüm riskinde yüzde 5 ila 6'lık bir artışla sonuçlandığını ve aynı anda orman yangınlarıyla bağlantılı olarak aşırı koşulların görüldüğü günlerde ölümlerin yüzde 21 daha fazla olduğunu tespit etti.