WASHINGTON —
İran’ın para Riyal’in değeri Ekim ayının ilk haftasında büyük düşüş gösterdi. Bir hafta içinde paranın değerinin ani düşüşü başkent Tahran’da protesto gösterileri düzenlenmesine neden oldu. Uzmanlar İran’ın ekonomisine yapılan yaptırımların, paranın değerini düşürdüğü görüşünde.
Tahran’daki gösterilerde para biriminin değer kaybı protesto edildi.
Paniğe kapılan İranlılar, paralarını dövize çevirmek isteyince ulusal paranın değeri daha da düştü.
İran’da hala yakınları bulunan İran asıllı Amerikalılar, halkın büyük sıkıntı içinde olduğunu söylüyor.
Ulusal İran Amerika Konseyi’nden Cemal Abdi de bu görüşte: “Hayat çok pahalılaştı. Ayrıca çok kişi işten çıkarıldı. Muhtemelen durum ileride daha da kötüleşecek.”
Dünya güçleri, İran’a nükleer programlarına son vermediği için uygulanan yaptırımları sıkılaştırdı.
Ancak İran programının sivil amaç taşıdığını iddia ediyor.
Batılı ülkeler ise İran’ın silah geliştirmeye çalıştığını düşünüyor.
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, yaptırımların kendilerini zorladığını kabul ediyor: “Düşmanlarımız petrol satışlarımızı düşürdü, ama bunun da üstesinden geleceğiz.”
Yaptırımlar İran şirketlerini, çalışanlarını işten çıkarmaya zorladı.
Birçok İranlı da kötü ekonomik koşullardan Batı’yı mı yoksa kendi hükümetlerini mi sorumlu tutacağı konusunda kararsız.
Cemal Abdi, “Bu kötü gidişat Ahmedinejad’a karşı kullanılır hale geldi. Ahmedinejad’ın rakipleri de durumdan memnun. Bu sayede gelecek yılki cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde İran liderinin dışlamayı umuyorlar,” şeklinde konuşuyor.
Amerika ve diğer birçok ülke, Hürmüz Boğazı’nda kısa süre önce askeri tatbikat düzenledi. İsrail de, İran nükleer bomba yaparsa bu ülkeye saldıracağını duyurdu.
Amerika yaptırımlarla ve diplomatik kanallarla İran’ı nükleer programından vazgeçirmeye çalışıyor.
Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da bunu doğruluyor.
İran’da artan fiyatlar ve para birimindeki hızlı düşüş yüzünden halkın öfkesi arttıkça rejim üzerindeki iç baskı da artıyor.
