ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Çarşamba günü İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile biraraya geldi. Blinken, Netanyahu’yu Gazze'ye daha fazla yardım ulaştırılması için baskı yaparken Hamas'ı da bölgedeki çatışmaları durduracak ve İsrailli rehineleri evlerine döndürecek bir anlaşmayı kabul etmeye çağırdı.
7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e saldırısı sonrası bölgeye 7’nci ziyaretini yapan Blinken’ın Suudi Arabistan ve Ürdün’ün ardından son durağı İsrail oldu.
Antony Blinken, diğer üst düzey İsrailli yetkililer ve Amerikalı diplomatların da katılacağı daha geniş çaplı bir toplantı öncesinde Netanyahu ile ofisinde baş başa görüştü.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Blinken’ın Kudüs’te Netanyahu ile görüşmesinde Gazze'ye yardım sevkiyatının arttığına dikkat çektiği ve bu gelişmenin hızlandırılarak sürdürülmesinin önemini yinelediği belirtildi.
Yaklaşık iki buçuk saat süren görüşme ile ilgili, “Bakan, rehine anlaşmasının bir parçası olarak Gazze'de acil bir ateşkese varılması için devam eden çabaları ele aldı ve ateşkesin önündeki engelin Hamas olduğunu vurguladı” denilen açıklamada Blinken’ın, ABD'nin Refah konusundaki net tutumunu yinelediği de kaydedildi.
ABD basınına yansıyan bazı haberlere göre ise Netanyahu, savaşın sonlandırılmasını içeren herhangi bir ateşkes anlaşmasını kabul etmeyeceğini Blinken’a iletti.
Görüşme, ABD Başkanı Joe Biden'ın Netanyahu'ya sert bir uyarıda bulunarak İsrail'in sivillerin zarar görmesi, insani acılar ve yardım çalışanlarının güvenliği konusunda adım atmaması halinde Washington'un politikasının değişebileceğini söylemesinden yaklaşık bir ay sonra gerçekleşti.
Ateşkes için Hamas’a çağrı
Blinken Tel Aviv'de de İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile biraraya geldi. Hamas'ın Gazze'de tuttuğu rehinelerin serbest bırakılmasını da içeren bir ateşkes sağlanması konusundaki kararlılığını dile getiren Blinken, bu hedefe ulaşılamamasının tek nedeninin “Hamas olduğunu” yineledi.
“Masada bir teklif var ve daha önce de söylediğimiz gibi, gecikme yok, mazeret yok, zaman şimdi” dedi.
Herzog ile görüşmesinin başında yaptığı açıklamada Blinken, “Rehineleri eve getirecek ateşkesi sağlamak için durmak bilmeyen bir kararlılıkla çalışırken, Hamas'ın yarattığı bu çapraz ateşte acı çeken Gazze'deki insanlara da odaklanmak zorundayız” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı, daha önce Suudi Arabistan ve Ürdün'ü de kapsayan bölge gezisi sırasında Hamas'a ateşkes önerisini kabul etmesi için defalarca çağrıda bulundu.
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog da Hamas'ın elindeki rehinelerin iadesinin “uluslararası toplumun en önemli önceliği olduğunu ve olması gerektiğini” söyledi.
ABD Dışişleri’nin yazılı açıklamasında da, “Bakan, ABD'nin İsrail'in güvenliğine olan bağlılığını bir kez daha teyit etti ve rehinelerin serbest bırakılmasını güvence altına alan bir ateşkesin sağlanmasına yönelik son çabaları ele aldı. Blinken, ABD'nin bölgede kalıcı barış, güvenlik ve istikrarın tesis edilmesi yönündeki kararlılığını yineledi” ifadelerine yer verildi.
Toplantının ardından Blinken dışarıda ellerinde pankartlar taşıyan ve Gazze'deki rehinelerin evlerine dönmesi için sloganlar atan göstericilerle konuştu.
Blinken göstericilere rehinelerin aileleriyle görüştüğünü söyledi ve onlara “Sevdiklerinizi eve getirmek, yapmaya çalıştığımız her şeyin merkezinde yer alıyor” dedi.
Gezinin insani yardım odaklı olduğunu gösteren Blinken, yakın zamanda Gazze'ye yardım ulaştırmaya başlayan güneydeki Aşdod Limanı’nı ziyaret edecek. Blinken, İsrail hükümetinden, nüfusun neredeyse yarısının açlık çektiği Gazze'ye yardımın kolaylaştırılması için bir dizi özel adım atmasını isteyecek.
Blinken Salı günü yaptığı açıklamada, atılması gereken adımlar arasında, yardım dağıtımının etkin bir şekilde yapılabilmesi için Gazze'de yeterli sayıda şoför ve TIR’ın güvence altına alınmasını saydı. Blinken ayrıca yardım sevkiyatlarının “keyfi” olarak reddedilmemesi için net bir ürün listesinin belirlenmesi gerektiğini söyledi.
Hamas yetkilisinden “baskı” tepkisi
Üst düzey bir Hamas yetkilisi ise Blinken’ın “olağanüstü cömert” olarak nitelediği ateşkes anlaşmasını hala incelediklerini söyledi ancak ABD Dışişleri Bakanı’nı her iki tarafa da saygı göstermemekle suçladı ve bir anlaşmanın önündeki asıl engelin İsrail olduğunu söyledi.
Reuters haber ajansına konuşan Sami Ebu Zuhri, “Blinken'ın yorumları gerçeklerle çelişiyor. İsrail müzakere ekibi bile anlaşmaya varılmasını engelleyenin Netanyahu olduğunu kabul etti” iddiasında bulundu.
Hamas kalıcı bir ateşkes ve İsrail'in Gazze'den çekilmesini isterken Netanyahu İsrail'in kendi güvenliği için Hamas'la anlaşma olsun ya da olmasın Gazze'nin güneyindeki Refah'ta kalan Hamas oluşumlarını yok etmesi gerektiğini söylüyor.
Refah’a saldırı hazırlıkları
Blinken'in İsrail ziyareti, Gazze'nin güneyinde yer alan ve kuzeydeki evlerini terk etmek zorunda kalan bir milyondan fazla Filistinli’nin barındığı Refah kentine Netanyahu’nun uzun zamandır söz verdiği saldırıyı yakında başlatacağına dair spekülasyonların arttığı bir dönemde gerçekleşti.
Netanyahu Salı günü, İsrail'in herhangi bir ateşkes anlaşmasına bakmaksızın Refah saldırısını düzenleyeceğini açıklamıştı.
İlgili Haberler Blinken Ortadoğu turunu sürdürürken Netanyahu Refah operasyonu için kararlıRefah saldırısını durdurması yönünde uluslararası çağrılarla karşı karşıya kalan Netanyahu, koalisyon hükümetinin ayakta kalması için güvendiği dinci milliyetçi ortaklarının, saldırıya devam etmesi yönündeki yoğun baskısıyla karşı karşıya.
Hamas'ın 1.200 kişiyi öldürdüğü 7 Ekim'deki İsrail saldırısında yaklaşık 250 kişiyi rehin almasının ardından, yaklaşık 30 kişinin naaşı ile birlikte hala yaklaşık 100 rehineyi elinde tuttuğuna inanılıyor.
Gazze'deki Sağlık Bakanlığı’na göre, İsrail'in karşı saldırısı, yaklaşık üçte ikisi kadın ve çocuk olmak üzere 34 bin 500'den fazla Filistinli’nin ölümüne neden oldu.