İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) taksi sorununa çözüm için uzun zamandır önerdiği projenin ilk etabı, bugün Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) tarafından kabul edildi.
İBB Zeytinburnu Çırpıcı sosyal tesislerinde İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün başkanlığında toplanan kurul, İBB Ulaşım Daire Başkanlığı, Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü’nün “Uygulama tabanlı taksi taşımacılığı sistemi” önerisini görüştü ve kabul etti. Buna göre sisteme ilk etapta 2 bin 500 yeni taksi dahil edilecek.
UKOME toplantısının ardından İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün açıklama yaptı. Akgün, “Yeni taksi sistemi tamamen çağa uygun, dijital olacak. Uygulama tabanlı aplikasyon üzerinden çalışan bir taksi sistemi olacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden lisanslandırılmış elektronik taksi taşımacılığı sistemiyle beraber yeni taksi arzını gerçekleştirmiş olacağız” dedi.
İBB kararın oybirliği ile alındığını açıklarken, İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Eyüp Aksu ise VOA Türkçe’ye, “Karar oy çokluğuyla alındı. Oybirliği yok. ‘Sadece aplikasyon üzerinden çalışma’ koşuluna şerh koyduk” dedi.
Düzenleme ne getiriyor?
Yeni düzenlemeyle yalnızca uygulama ve entegre taksi durakları üzerinden yolcu alınacak. Taksilerde şoförle yolcu arasında güvenlik bariyeri bulunacak.
Taksilerde ulaşım akademisi tarafından sertifikalandırılmış şoförler çalışabilecek. Yolculardan kullandıkları uygulama üzerinden komisyon ve ek ücret alınamayacak.
İBB, ayrıca toplu taşıma araçlarına standart getirmek ve bunları denetlemek için 2022 yılında hayata geçirdiği Taşıt Hizmet Kalitesi Uygunluk Kontrolü Sistemi’ne (TAHKUK) taksi, minibüs ve taksi dolmuşları da ekledi. Taksiler, TAHKUK onayı ile her yıl yenilenmesi zorunlu olan çalışma ruhsatıyla çalışabilecek.
Tüm bu düzenlemelerin yolculukları ve taksicileri daha güvenli ve izlenebilir kıldığını belirten İBB kaynakları, “Tüm yolculuk kayıt altında ve erişilebilir olacak. Yolcular daha kaliteli hizmet alırken, taksi bulmak kolaylaşacak” dedi.
VOA Türkçe’ye yeni düzenlemeyi değerlendiren İBB Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürü Osman Kılıçaslan, uygulamada hizmet verme zorunluluğunun sadece sisteme eklenen yeni 2 bin 500 taksi için sözkonusu olduğunu, mevcut taksilerin ise dilediğince hem uygulama üzerinde hem de sokakta yolcu alma şanslarının devam edeceğini belirtti.
İstanbul’da şu an özel üç ayrı mobil uygulama ile taksi talep edilebiliyor. Kılıçaslan, sistemin bu üç uygulama üzerinden yürütüleceği bilgisini de aktardı, “Amaç, süreci insan faktöründen çıkarmak ve hataları izlenebilir kılmak” dedi.
Yeni sistem denetlenebilir, izlenebilir araçlar ve eğitimli şoförler vadediyor
İBB’ye göre, “Uygulama tabanlı taksi taşımacılığı sistemi’ taksiciler açısından da faydalı olacak. Belediyenin açıklamasında, “Daha modern bir taksi işletmeciliği yapılacak. Yolcu bulmada verim artacak. Yolcu başına alınan komisyon ücretlerinin önüne geçilecek. Taksicilerin kamuoyundaki olumsuz imajının düzelmesi adına büyük ve olumlu bir adım atılacak” denildi.
Yeni sistemde taksi taşımacılığının kamu otoritesi tarafından daha sağlıklı denetlenebileceğini vurgulayan İBB, “Boş taksiler yolda olmayacağı için trafikte rahatlama sağlanacak” dedi ve eski taksiler için "Kurumsal Taksi Taşımacılığı Sistemi’ne geçişte önemli kolaylık sağlanacak” açıklaması yaptı.
UKOME toplantısının ardından, yeni sistemle ilgili bilgi veren İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün, “Hem yolcu açısından hem de kamu denetimi açısından önemli imkanlar olacak. Güvenlik üst düzeyde olacak. Çağa uygun bir model olacak. Taksi sisteminde ciddi bir sorunu çözecek. İstanbul’da herkesin mutlu olduğu bir taksi sisteminin olmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu da X üzerinden paylaştığı mesajda, “Taksi sorununun çözümü adına attığımız bu adımın İstanbul’umuza hayırlı olmasını diliyoruz” diye yazdı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak İstanbul’da yaşayan vatandaşlarımızın şikayetlerine konu olan taksi sorununun çözülmesi için Uygulama Tabanlı Taksi Taşımacılığı Sistemi’ni onaylayacağız.2500 araçla başlanacak yeni taksi sisteminin kurulmasına dair yarın yapılacak olan…
— Abdulkadir URALOĞLU (@a_uraloglu) August 28, 2024
Eylül’de İBB Meclis onayına sunulacak
1998’den bu yana İstanbul'da yeni taksi arzı gerçekleşmediğini hatırlatan Gürkan, “Belirli minibüs hatlarının dönüşümüyle beraber belirli sayıda taksi hizmeti sunuldu ama kendiliğinden bir taksi arzı gerçekleşmiyordu” diyerek, yeni araçlar ve sistemin sonbaharda hayata geçeceğini umduğunu belirtti.
UKOME’de kabul edilen sistem, İBB Meclisi onayından sonra ihaleye çıkılacak.
İstanbul’da halen 19 bin 198 sarı taksi, 118 turkuaz taksi, 278 lüks taksi ve 717 adet de 8+1 minibüsten dönüştürülen engelsiz taksi bulunuyor. Toplamda 20 bin 311 olan taksi sayısı, bu karar hayata geçerse 22 bin 811’e çıkacak.
Aksu: “2 bin 500 taksi İstanbul’un sorununu çözmez, sorun trafik sorunu”
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu, kararın ardından VOA Türkçe’nin sorularını yanıtladı.
“Sarı renkli ve gerçek kişilere, ihale yoluyla ve belediye eliyle süresiz satılacak 2 bin 500 taksi (ticari plaka) önerisine onay verdik ama usul ve esasların sadece birine şerh koyduk, karşı çıktık” diyen Aksu, “2 bin 500 taksinin aplikasyonda çalışacağı şartına itiraz ettiklerini belirtti ve “Biz diyoruz ki isteyen yoldan yolcu alsın, isteyen duraktan, isteyen uygulamadan. Bu mecburiyet olmasın” dedi.
“Biz teknolojiye karşı değiliz” diyen Aksu, “Bu şerhimizle karar oybirliği ile değil oy çokluğu ile alınmış oldu” şeklinde konuştu. Aksu ayrıca, “Taksi sayısının artması, 2 bin 500 yeni taksi sorunu çözmez. İstanbul’da sorun trafik sorunudur” ifadesini kullandı.
İBB Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürü Osman Kılıçaslan ise 16 milyonluk kent için sisteme eklenen 2 bin 500 yeni aracın da mevcut ihtiyacı karşılamaya yetmeyeceği ve bugün gerçekleşen değişimin aslında sayı değil sistem dönüşümünün ilk adımı olarak okunması gerektiğini belirtti.