Almanya Başbakanı Angela Merkel, Alman sosyal demokratlarla yürüttüğü koalisyon pazarlıklarına son noktayı koymadan Cuma akşamı Paris’e gelerek, Elysee Sarayı’nda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la görüştü.
Görüşmenin gerekçesi, 22 Ocak 1963’te Charles de Gaulle ve Kondrad Adenauer arasında imzalanan ve Fransız-Alman dostluğunun temelinin atıldığı Elysee Anlaşması’nın önümüzdeki Pazartesi günü yapılacak yıldönümüne hazırlanmak.
Ama hafta başında iki liderin de programında olmayan Elysee Sarayı’ndaki buluşmanın asıl hedefinde daha farklı ve son derece hayati başka bir gündem maddesi vardı. Zira AB içerisinde kurulması beklenen Macron-Merkel koalisyonunun geleceği Pazar günü Alman Sosyal Demokrat Partisi SPD’nin Bonn’da yapılacak kritik Olağanüstü Kurultayı’nda çizilecek.
Macron, seçim kampanyasında kendisini destekleyen Merkel’e hükümet kurma çalışmalarında destek vermek amacıyla, Alman Başbakanı kritik oylamadan yalnızca 2 gün önce Elysee Sarayı’na davet etti.
SPD lideri Martin Schulz, olağanüstü kurultaya çağırdığı partisinin 600 sosyal demokrat delegesini CDU-CSU ile yürüttüğü “Büyük Koalisyon” müzakerelerine ikna etmeye çalışacak.
Pazar günü SPD kurultayında ‘hayır’ oyu çıkarsa, bu ülkenin yeniden seçime gitmesi anlamına geliyor. İşte bu senaryo hem Merkel, hem de Macron için bir felaket senaryosu olarak yorumlanıyor. Ve Cuma akşamı Elysee Sarayı’nda gerçekleşen buluşmanın hedefi de Pazar günü Bonn Kurultayı’nda oy kullanacak olan ülkede AB’nin en ateşli savunucuları olan SPD delegesine ‘güçlü bir AB mesajı’ göndermek.
Martin Schulz ve SPD yönetimi, Macron’un AB için tasarladığı kapsamlı reform planlarını anlattığı Sorbonne Üniveresitesi’ndeki konuşmasını Avrupa’da en çok alkışlayan politik ekip oldu. Schulz, Merkel ile yürüttüğü müzakerelerde 12 Ocak’ta imzaladığı müzakere dokümanlarının birinci bölümünün AB’ye ayrılmasını istedi.
‘Zayıflayan Başbakan ve AB’nin yeni güçlü adamı’
Fransız medyasının ‘Zayıflayan Almanya Başbakanı, Avrupa’nın yeni güçlü adamını ziyarete geldi’ yorumuyla verdiği görüşme öncesinde iki lider ortak açıklama yaptı. Merkel, Macron’un AB’yi yeniden düzenleme arzusuna değinerek, ‘AB ile ilgili arzularımız arasında fark yok, aynı arzuları paylaşıyoruz. Ancak birlikte olmaya, ortak ilerlemeye ihtiyaç var. Ve SPD ile imzaladığımız metinde Fransa ile tartışabilmek için AB ile ilgili pek çok konuyu geniş biçimiyle ele aldık. Avrupa’da ilerlemek için istikrarlı bir Alman hükümetine ihtiyaç var’ dedi.
Macron ise, ‘Dost ve müttefik bir ülkenin iç politikası hakkında, ne kadar yakın olursak olalım, yorum yapma hakkına sahip değilim. SPD Kongresi Pazar günü taslak koalisyon müzakere metni üzerinde kararını verecek. Koalisyon taslak metni, AB projesi konusunda son derece kararlı düzenlemeler içeriyor. Her iki partinin de AB projesi konusunda gösterdiği bu büyük kararlılık beni mutlu etti. Sayın Merkel’in de bu konudaki çabalarını iyi biliyorum’ diye konuştu.
AB reformunu hayata geçirebilmek için 2019’da yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinden önce yanında güçlü bir Alman hükümeti isteyen Macron bu sözlerle, oylamaya 2 gün kala Merkel’e sessiz destek verdi. Sosyal demokratlara “üstü örtülü mesaj” gönderen Emmanuel Macron, Merkel ve Schulz arasındaki görüşmelerin Avrupa projesi açısından “gerçek bir ilerleme” olduğuna dikkat çekti.
SPD’de bölünme
Ancak koalisyon müzakereleri SPD içinde gerçek bir bölünme yarattı. Bir tarafta, çoğunluğunu gençlerin oluşturduğu bir kesim ‘Merkel’in CDU’su ile koalisyona gitmenin şeytani bir tuzak olduğunu ve sosyal demokratları eritmekten başka bir işe yaramayacağını’ savunarak bu koalisyonu desteklemiyor. Ama diğer tarafta 4 aydır hükümetsiz kalan ülkenin içinde bulunduğu durumdan endişe eden sosyal demokratlar da var. SPD’nin genç kolu Pazar günü yapılacak kongrede koalisyona evet derse, yürütülen koalisyon müzakereleri sonunda elde edilen program Şubat ortasında referandumla yeniden bu üyelerin oylarına sunulacak. Mart ortasında da hükümet kurulacak. Ancak hayır oyu çıkar ve erken seçimlere gidilirse, seçmenin hem CDU’yu hem de SPD’yi cezalandırmasından ve aşırı sağcı AfD’nin oylarını artırmasından da korkuluyor. Anketler SPD’nin Eylül ayında yapılan seçimlerde aldığı yüzde 20.5 oranının da gerisine düşeceğini ve yüzde 18’lere gerileyeceğini gösteriyor.
Elysee Anlaşması’nın yıldönümü
SPD Kongresi’nin hemen ardından, 23 Ocak Pazartesi günü Elysee Anlaşması’nın yıldönümü dolayısıyla her iki lider de ortak bir açıklama yayınlayarak iki ülke arasındaki işbirliğinin daha da büyümesini isteyecek. Bu ortak açıklamada ‘Yeni Avrupa Anlaşması’ proje çalışmalarına start verilecek. Aynı gün Fransız Meclisi ve Alman parlamentosu Bundestag ortak bir oturum düzenleyerek, ortak açıklama yapacak. Merkel ve Macron ise, oylamadan 2 gün sonra, 24 Ocak’ta Davos zirvesinde yeniden bir araya gelecek.