Irak’ın eski Başbakanı Nuri El Maliki, ülkenin ikinci büyük kenti olan Musul’un IŞID’in eline geçmesinin asıl sorumlusunun Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani olduğunu iddia etti. Selefi Haydar El Abadi’nin, yeni reform paketiyle üç cumhurbaşkanı yardımcısı görevlerini sona erdirmesiyle son görevinden de uzaklaştırılan eski Şii başbakan, birkaç gün önce İran’a kaçtı.
İran’ın başkenti Tahran’dan destekçilerine konuşan eski başbakan El Maliki, Suudi Arabistan’ı Irak ve bölgedeki Sünni-Şii gerginliğini tırmandırmakla suçladı. Bununla birlikte Maliki diğer bölge güçlerini de aynı krizde oynadıkları rollerden dolayı da eleştirdi.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan Maliki, Türkiye ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ni ülkesinin parçalanmasını planlamakla ve Musul’u geçen yıl IŞİD’e teslim etmekle suçladı.
Musul’un düşmesi dün Irak meclisinde de tartışıldı. Parlamento üyelerine, 30 Iraklı asker ve siyasi liderlerle yapılan görüşmeleri de içeren 200 sayfalık bir rapor sunuldu.
Irak Parlamentosu sözcüsü Selim El Caburi gazetecilere yaptığı açıklamada, Musul’u soruşturan komisyona, kentin düşmesine neden olduğu iddia edilen üst düzey yöneticilerin isimlerinin kaldırılması için büyük baskı yapıldığını söyledi. Ancak sözcü, bu felakete yol açan herkesin yargı önüne çıkarılacağının da altını çizdi.
Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Ortadoğu uzmanı Theodore Karasik, Musul’un düşmesi üzerine yürütülen tartışmaların, Irak Başbakanı Haydar El Abadi’nin gerçekleştirmek istediği reformların bir parçası olduğunu savunuyor.
Karasik’e göre, Iraklı Şiiler’in en büyük lideri Ayetullah Ali el Sistani, Başbakan Haydar el Abadi’den yolsuzlukların üzerine gitmesini ve Musul’un düşmesinde hatalı bulunan bütün isimlerin silinmesi istedi. Maliki aslında ana hedeflerden biri çünkü Irak, kendi yönetimi altında çok kötü bir durumda bulunuyordu. Bu durum da Musul’un düşmesiyle sonuçlanan etkenlerden biri oldu.
Karasik ayrıca, Maliki’nin ‘Ankara’nın IŞİD sorununa sırtını döndüğü iddiasının başkaları tarafından da paylaşıldığına dikkati çekti. Uzman, Kürtler’in de Irak hükümetinin ihtiyacı olduğu zamanlarda herhangi bir yardımda bulunmadığını savundu.
Ankara: ‘Maliki krizin baş mimarıdır’
Maliki’nin suçlamalarına Türkiye’den tepki gecikmedi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, Irak Eski Başbakanı Maliki’nin Türkiye’ye yönelik sarf ettiği ifadelere ve Irak Ulusal Meclisi Savunma ve Güvenlik Komisyonu’nun Musul’un IŞİD’in eline geçmesinin sorumluları hakkındaki raporunda Musul Başkonsolosluğu’na yapılan atıf hakkında bir açıklama yaptı.
Maliki’nin “uyguladığı baskıcı, ayrımcı ve dışlayıcı politikalarla, Irak’ın bugün içinde bulunduğu krizin baş mimarı” olduğunu savunan Bilgiç, Irak’ın eski başbakanının “Tahran’daki bir konferansta yaptığı konuşmada ülkemizi DEAŞ'a destek olmakla itham eden akıl dışı sözlerinin ciddiye alınacak hiçbir yönü bulunmamaktadır” dedi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç ayrıca, Maliki’nin Musul’un düştüğü zaman Irak’ın başbakanı olduğunu ve emrindeki 70 bin kişilik Irak ordusu ve güvenlik güçlerinin bin 500 kişilik IŞİD militanlarından kaçtığını söyledi. Bilgiç, Musul’un kaybedilmesinin sorumluları arasında en ön sırada “bu Zatın” gösterilmesi gerektiğini söyledi.
Bilgiç açıklamasında, Maliki’nin sözlerinin aksine Türkiye’nin, uluslararası koalisyonla birlikte IŞİD’e karşı mücadele verdiğini ve bu çerçevede Irak’a askeri, siyasi ve insani mecralarda giderek artan yardımlar yaptığını söyledi. Sözcü ayrıca, Maliki’nin Türkiye’nin Irak başkonsolosu hakkında verdiği ifadelerin de ‘kabul edilemez’ olduğunu ve Türkiye tarafından şiddetle protesto edildiğini, Irak’ın Ankara Büyükelçisi’ne ilettiklerini açıkladı.