ISTANBUL —
Meclis tarafından kabul edilen ve Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) yetkilerini arttıran yasa, hükümete göre MİT’in modernleşmesi ve ülkenin karşı karşıya kaldığı yeni tehditlerle mücadele edebilmesi için gerekli görülüyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, MİT’in yetkilerini arttıran, tartışmalı yasa teklifini Perşembe günü kabul etmişti. Bu yeni düzenleyeme karşı olanlar, hükümetin otoriter yapısının daha da artacağını savunuyor.
Doğuş Üniversitesi Hukuk profesörü İştar Gözaydın’a göre, yeni yasanın kapsamı ve yetki istismarı açısından eşi benzeri yok. Gözaydın “İfade özgürlüğünü, basın ve iletişim özgürlüğünü kısıtlayan çok daha kapsamlı ve iddialı bir düzenleme. İstihbarat alanında hiçbir denetim sunulmuyor” diye konuşuyor
Yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması gereken yasal düzenleme, MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarıyla özel kuruluşlardan mahkeme yetkisi olmadan bilgi toplayabilmenin yanı sıra gizli operasyonları yürütmede genişletilmiş haklar da sağlıyor.
Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu yeni yasal düzenlemeyi eleştirenler arasında. Türkiye’nin hızla bir istihbarat devletine dönüştüğünü belirten Kılıçdaroğlu, Almanların İkinci Dünya Savaşı öncesinde oluşturduğu “Gestapo” adlı istihbarat teşkilatının da yasal olduğunu ama devlete istihbarat sağlamak yerine siyasi partiye hizmet ettiğini, aynı durumun şimdi burada da yaşandığını söyledi.
MİT yasal düzenlemesi ile ilgili endişeleri körükleyen bir Twitter mesajı yayınlayan AK Parti Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu “MİT kanunu bu hafta çıkınca içerde ve dışarıda bu ülkeye ihanet eden vatan hainlerinin inlerine kadar girilecek ve gereken yapılacak” dedi.
Geçen ayki yerel seçimlerin ardından elde edilen başarıdan sonra yaptığı balkon konuşmasında, Başbakan Erdoğan’da aynı ifadeyi kullanmıştı.
Hükümet, Fethullah Gülen’i destekleyenlerin ülkenin milli güvenliği açısından tehdit oluşturduğunu konusunda ısrarlı. Emekli hakim ve AK Parti Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Osman Can, demokrasiyi savunduklarını belirtiyor: “Gülen hareketi, yargının ve polisin içine sızmış durumda bu nedenle güçlüler. Yasal değişiklikleri etkileyebilecek yapıya sahipler. Demokratik olmamanın yanında bu durum yasal da değil” diyor.
Hükümet, Gülen destekçilerini MİT’in PKK ile geliştirdiği barış sürecini sabote etmekle suçluyor. Uzmanlar, MİT’in hükümetin güvendiği sayılı devlet kurumlarından birisi olduğunun altını çiziyor. MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Başbakan’a olan yakınlığı ile biliniyor.
HaberTürk yazarı Soli Özel’e göre MİT hakkındaki yeni yasal düzenleme endişe verici eğilimin bir parçası: “Bu, üç ayaklı bir gelişmenin parçası. İnternet yasasındaki değişiklikler, yargıyı hükümetin bir uzantısı haline getiren Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu’nda yapılan düzenlemeler, bunların hepsi tek bir yönü gösteriyor; sadece devletin yapısı çökertilmiyor, bunun yanında demokrasimiz ve demokratik standartlarımız da çökertiliyor.”
Yeni düzenlemenin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylanması bekleniyor. Muhalefet partilerinin düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi’ne taşıması bekleniyor. Uzmanlar, bu durumda Anayasa Mahkemesi’nin düzenlemeyi ayrıntılı bir değerlendirmeye alacağı konusunda görüş birliği içinde görünüyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, MİT’in yetkilerini arttıran, tartışmalı yasa teklifini Perşembe günü kabul etmişti. Bu yeni düzenleyeme karşı olanlar, hükümetin otoriter yapısının daha da artacağını savunuyor.
Doğuş Üniversitesi Hukuk profesörü İştar Gözaydın’a göre, yeni yasanın kapsamı ve yetki istismarı açısından eşi benzeri yok. Gözaydın “İfade özgürlüğünü, basın ve iletişim özgürlüğünü kısıtlayan çok daha kapsamlı ve iddialı bir düzenleme. İstihbarat alanında hiçbir denetim sunulmuyor” diye konuşuyor
Yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması gereken yasal düzenleme, MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarıyla özel kuruluşlardan mahkeme yetkisi olmadan bilgi toplayabilmenin yanı sıra gizli operasyonları yürütmede genişletilmiş haklar da sağlıyor.
Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu yeni yasal düzenlemeyi eleştirenler arasında. Türkiye’nin hızla bir istihbarat devletine dönüştüğünü belirten Kılıçdaroğlu, Almanların İkinci Dünya Savaşı öncesinde oluşturduğu “Gestapo” adlı istihbarat teşkilatının da yasal olduğunu ama devlete istihbarat sağlamak yerine siyasi partiye hizmet ettiğini, aynı durumun şimdi burada da yaşandığını söyledi.
MİT yasal düzenlemesi ile ilgili endişeleri körükleyen bir Twitter mesajı yayınlayan AK Parti Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu “MİT kanunu bu hafta çıkınca içerde ve dışarıda bu ülkeye ihanet eden vatan hainlerinin inlerine kadar girilecek ve gereken yapılacak” dedi.
Geçen ayki yerel seçimlerin ardından elde edilen başarıdan sonra yaptığı balkon konuşmasında, Başbakan Erdoğan’da aynı ifadeyi kullanmıştı.
Hükümet, Fethullah Gülen’i destekleyenlerin ülkenin milli güvenliği açısından tehdit oluşturduğunu konusunda ısrarlı. Emekli hakim ve AK Parti Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Osman Can, demokrasiyi savunduklarını belirtiyor: “Gülen hareketi, yargının ve polisin içine sızmış durumda bu nedenle güçlüler. Yasal değişiklikleri etkileyebilecek yapıya sahipler. Demokratik olmamanın yanında bu durum yasal da değil” diyor.
Hükümet, Gülen destekçilerini MİT’in PKK ile geliştirdiği barış sürecini sabote etmekle suçluyor. Uzmanlar, MİT’in hükümetin güvendiği sayılı devlet kurumlarından birisi olduğunun altını çiziyor. MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Başbakan’a olan yakınlığı ile biliniyor.
HaberTürk yazarı Soli Özel’e göre MİT hakkındaki yeni yasal düzenleme endişe verici eğilimin bir parçası: “Bu, üç ayaklı bir gelişmenin parçası. İnternet yasasındaki değişiklikler, yargıyı hükümetin bir uzantısı haline getiren Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu’nda yapılan düzenlemeler, bunların hepsi tek bir yönü gösteriyor; sadece devletin yapısı çökertilmiyor, bunun yanında demokrasimiz ve demokratik standartlarımız da çökertiliyor.”
Yeni düzenlemenin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylanması bekleniyor. Muhalefet partilerinin düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi’ne taşıması bekleniyor. Uzmanlar, bu durumda Anayasa Mahkemesi’nin düzenlemeyi ayrıntılı bir değerlendirmeye alacağı konusunda görüş birliği içinde görünüyor.