Bu yılki NATO zirvesine Afganistan’dan Ukrayna’daki krize ve İŞİD terörü gibi küresel güvenlik tehditleri damgasını vuracak.
Uzman Anthony Cordesman, “Açık olmak gerekirse, ittifakın başka bir seçeneği yok. Herşeyi aynı anda yapmak zorundalar. Tehditlerle başa çıkma konusunda öncelik sıralaması yapamazsınız. Hepsiyle aynı anda uğraşmak zorundasınız” diyerek bu durumu açıklıyor.
Uzmanlara göre, Afganistan’daki Amerikan askeri sayısının netleşmesi sonrası, ülkedeki sorunların çözümü için NATO liderlerinin stratejiye ihtiyacı var. Artan çatışmaların yarattığı can kayıpları, Taliban’la barış görüşmelerinin tekrar başlatılamaması ve ekonomi, çözüm bekleyen sorunlar arasında yer alıyor.
NATO’nun güney sınırında ise IŞİD terör örgütüyle organize bir mücadele söz konusu olamıyor. Zira örgüt, ABD öncülüğündeki koalisyona tek tek yolladığı militanlarla asimetrik bir savaş sürdürüyor. Paris saldırıları sonrası, IŞİD’e karşı NATO’nun 5. Maddesi uyarınca müdahale edilmesi çağrısı yapılmıştı. Ancak bazı uzmanlar, NATO’nun duruma daha fazla müdahil olmaması konusunda uyarıyor.
Bunlardan biri olan Daniel Serwer, “Suriye ve Irak meselelerinde bence NATO resmen ve büyük ölçüde dahil olmayacak. Çünkü özellikle Suriye konusunda Rusya’nın işbirliği şart. Ve NATO’nun olduğu bir yerde Rus işbirliği göremezsiniz” diye konuşuyor.
Bu gelişmeler yaşanırken, Rusya NATO için potansiyel bir tehdit olmayı sürdürüyor. Ruslar, Ukrayna’daki Kırım özerk bölgesini ilhak ettikten sonra, ülkenin doğusundaki ayrılıkçı milisleri desteklemeye devam ediyor.
Öte yandan, Baltık Denizi’nde NATO üyesi ülkelerle ortak tatbikata katılan Amerikan savaş uçakları, Rus pilotların tehlikeli derecede yakın uçuşlarına maruz kalıyor.
NATO liderlerinin zirvede, birliğin doğu yakasındaki müttefik ülkelere güven mesajının yanı sıra Rusya’nın olası saldırılarını bastırmaya hazırlıklı olmaları uyarısında bulunması gerekiyor.
NATO Avrupa eski kuvvet komutanı General Philip Breedlove, “Bence, NATO üzerinde baskı uygulamaya çalışanları caydırmanın en önemli yollarından biri, NATO’nun bünyesinde bulundurduğu kuvvet yapısını daha hazır ve daha hızlı yanıt verecek hale getirmek” diyerek bu konuya vurgu yapıyor.
Bu çabalar kapsamında ABD, İngiltere, Almanya ve Kanada NATO’nun doğu kanadında, dönüşümlü olarak bir birlik asker bulundurmayı planlıyor.
Amerika’nın Sesi’nin ulaştığı yetkililere göre, Estonya, Letonya ve Litvanya’daki birliklere diğer ülkeler, Polonya’dakine ise ABD’nin liderlik edeceği Başkan Obama tarafından açıklanacak.