Aldığımız her kıyafet aslında kendi moda anlayışımızı ortaya koyar. Ancak her giysi, bir modacının yaratıcılığıyla başlar. Moda sektörü New York’ta kısaca FIT olarak bilinen New York Eyalet Üniversitesi (SUNY) Moda Teknolojileri Enstitüsü (FIT) gibi okullarda eğitim alarak yeteneklerini geliştiren modacılarla dolup taşıyor.
Uluslararası moda sektörü yaratıcı, heyecanlı ve çok büyük bir pazar. New York’taki Moda Teknolojileri Enstitüsü, adından da anlaşılacağı gibi, dünya çapında birçok öğrencinin gelip, tasarım, üretim ve pazarlamayı öğrendiği, uygulamaya koyduğu bir moda okulu.
FIT’de öğretmenlik yapan John Mincarelli’ye göre, dünyanın her yerinden gelen farklı moda kültürleri, okulun dünya modasında etkili bir yere gelmesini sağlıyor. FIT Moda Enstitüsü Japonya’da çok ünlü. Mincarelli’nin öğrencilerinden Japon Moto Baba, yıldızı giderek parlayan bir gömlek tasarımcısı.
Ukraynalı göçmen bir ailenin oğlu olan modacı Fred Bodne, Amerika’ya 4 yaşındayken gelmiş. Her ne kadar tamamen Amerikalılaşmış olsa da, tasarımlarında geçmişinin izleri var. Bodne, tasarımları hakkında şunları söylüyor:
“Annemin giyim tarzı bana ilham veriyor. Anneannem de terziydi. Annem, Rusya’dayken anneannemin kendisi için dikeceği bütün kıyafetleri dizayn edermiş. Gerçekten harika ve etkileyici bir stili var. Burada öğrendiklerim de bir modacı olarak beni hep bir adım ileriye taşıdı."
Moda okulu FIT, sanat dersleri de dahil olmak üzere kapsamlı bir ders programına sahip. Ayrıca, tasarımcılara modanın ticari yönü de öğretiliyor. Okulun, moda ve ticaret merkezi New York’la iç içe olması da öğrencilerin gerçek moda dünyasındaki fırsatlara ulaşmalarına olanak sağlıyor.
Öğrencilerden İrem Mahmud, Amerika’ya 1998 yılında Pakistan’dan gelmiş. İrem, ilk günlerini şöyle anlatıyor:
“Buraya ilk geldiğimde dikiş iğnesi tutmayı bile bilmiyordum. Herşeyi burada öğrendim. Okul sayesinde birçok başarıya ulaştım. Kıyafetleri kültüre göre dizayn etmeyi seviyorum, o zaman da batılı olmuyor; daha çok Doğu-Batı karışımı oluyorlar. Ancak, onlara yeni görünümler vermekten hoşlanıyorum. Büyük bir modacı olmak istiyorum. Tasarımlarımı gelecekte Pakistan’a da götürmek istiyorum.”
FIT’in Tarihçesi
1940’larda modacılar ciddi bir sorunla karşı karşıya kaldı. Mesleklerini devam ettirecek aile üyeleri bulmak giderek zorlaşıyor, herkes çocuğunun doktor, avukat ya da mühendis olmasını istiyordu. Moda sektöründen Mortimer C. Ritter gibi bir grup moda tasarımcısı ve eğitimci gençelerin bu alana ilgisini geliştirmek için bir okul açma fikri geliştirdi. Emekli erkek giyim tasarımcısı Max Meyer’ın da yardımıyla sektörü canlandırma çabası çerçevesinde önce bir vakıf kurdular. Vakıf New York Eğitim Müdürlüğü’nden bir “moda tasarım ve teknolojisi enstitüsü” açma izni aldı. Enstitü 1944 yılında 100 öğrenciyle açıldı. Okul, bir binanın sadece iki katını işgal ediyordu.
Enstitüye destek veren ve modacılık mesleğini canlı tutmak isteyen emektar modacılar bir süre sonra enstitüyü üniversite derecesi veren bir yüksek okula dönüştürmeye karar verdiler. Okul iki alanda üniversite derecesi verecekti: Tasarım ve Sektör Yönetimi. 1951 yılında New York Eyalet Üniversitesi’nin kurulmasından üç yıl sonra Moda Ensitüsü FIT ikinci New York Eyalet Üniversitesi oldu. 1951’de FIT’in gündüz dersleri alan 400, geceleri derslere devam eden 1,000 öğrencisi vardı.
FIT 1957 yılında ülke çapında geçerliliği olan bir yüksek öğrenim kurumu oldu ders programı genişleri, öğrenci sayısı arttı. Okul 1959 yılında 7’nci Cadde’de ilk gerçek binasına kavuştu. Burası dokuz katlı bir binaydı. Bina bin 200 öğrenci için planlanmıştı ancak öğrenci sayısı 1963 yılında 4 bine çıkınca kampüs genişledi. Ders programına moda tasarımcılığına ek olarak fotoğrafçılık, reklamcılık, dekorasyon ve iç tasarım da eklendi.
1979 yılında FIT’in ilk yüksek lisans programları devreye girdi. Dört yıl içinde kampüse aralarında iki öğrenci yurduyla bir kütüphane ve müzenin de bulunduğu bulunduğu altı bina daha eklendi. Bugün New York’ta geniş bir alana yayılan FIT kampüsünde 10 binden fazla öğrenci moda tasarımı eğitimi alıyor. Kadın ve erken giyimi, kozmetik, parfüm pazarlama, moda tasarım pazarlamacılığı, görsel sunum ve sergi ve defile tasarımı gibi dersler büyük ilgi görüyor. Son yıllarda oyuncak tasarıyı dersi de verilmeye başladı.
FIT’le ilgili bilgiyi aşağıdaki adreste bulabilirsiniz: