Norveçli yazar Jon Fosse, “söylenemeyenlere ses verdiği yenilikçi tiyatro oyunları ve metinleri” için 2023 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.
Norveç'in batı kıyısındaki Haugesund'da 1959 yılında dünyaya gelen Fosse, en çok, dram türündeki tiyatro oyunlarıyla tanınıyor. Yazar aynı zamanda şiir, makale, çocuk kitapları ve çeviriler de kaleme alıyor.
Nobel ödüllerini veren İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nden Anders Olsson, Fosse'nin eserlerinin “en derin duygulara, kaygılara, güvensizliklere, yaşam ve ölümle ilgili meselelere dokunduğunu” söyledi.
Olsson, “Fosse'nin yazdığı her eserin evrensel etkileri var. İster tiyatro oyunu olsun, ister şiir ya da nesir, temel hümanizmanın aynı türden bir çekiciliği var” dedi.
Adı uzun zamandır Nobel Edebiyat Ödülü için geçen ve bu yılın favorileri arasında yer alan Fosse, ödülü kazanması sonrasında “yoğun duygular içinde olduğunu ve biraz ürktüğünü” söyledi.
Fosse, yaptığı açıklamada, “Bunu başka herhangi bir değerlendirmeden bağımsız olarak sadece edebiyat için verilen bir ödül olarak görüyorum” dedi.
Fosse, İsveç kamu yayın kuruluşu SVT'ye yaptığı açıklamada, “Şaşırdım ama bir anlamda da şaşırmadım. 10 yıldır bu tartışmaların içindeyim ve 10 yıldır da kazanabileceğim olasılığına karşı kendimi özenle hazırladım” diye konuştu.
Fosse, alkol bağımlılığı tedavisi ve sosyal anksiyeteyle mücadelesi hakkında kapsamlı açıklamalarda bulunmuş, dine dönüşünün oynadığı role de değinmişti.
Norveçli yazar Jon Fosse, “söylenemeyenlere ses verdiği yenilikçi tiyatro oyunları ve metinleri” için 2023 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.
Norveçli yazar, 2021 yılında verdiği bir söyleşide, "Alkolizmden kurtulmak mümkün, ancak bağımlılıkla yönetilen bir hayattan, alkolden başka bir şeyle yönetilen bir hayata geçiş yapmak zor" ifadelerini kullanmıştı.
Fosse, o dönemde, “Katolikliği kabul etmem ve inançlı bir Katolik olmam bana yardımcı oldu” demişti.
64 yaşındaki Fosse, Nobel Ödülü alan dördüncü, 1928 yılından bu yana ise Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen ilk Norveçli.
Fosse, eserlerini, Norveççe'nin iki resmi versiyonundan daha az kullanılanıyla kaleme alıyor. Ödülü bu lehçeyi ve onu destekleyen hareketin bir takdiri olarak gördüğünü söyleyen Fosse, nihayetinde ödülü Norveççe’nin kendisine borçlu olduğunu söyledi.
“Yeni Norveççe” olarak bilinen ve Norveç nüfusunun sadece yüzde 10'u tarafından kullanılan bu lehçe, 19'uncu yüzyılda kırsal kesimlerde konuşulan ağızları temel alıyor.
Yayıncısına göre Fosse'nin eserleri 40'tan fazla dile çevrildi, tiyatro oyunları ise binden fazla kez sahnelendi.