Fransa'nın ve Katolik dünyasının simge yapılarından Notre Dame Katedrali'nde 15 Nisan'da yaşanan yangının bir dizi ihmalden kaynaklandığı ortaya çıktı. Polis, ilk bulgular ışığında, planlı bir terör saldırısı olasılığını tümüyle soruşturma dışında bıraktı.
Fransız Le Canard Enchaîné gazetesinin soruşturma kaynaklarına dayanarak verdiği habere göre Paris polisi, Katedral'den toplanan örneklere ilişkin raporları tamamladı. Örneklerin bilimsel analizinin yer aldığı raporda, yangının bir yakıt ya da hızlandırıcı aracılığıyla çıkmadığı belirlendi. Dışarıdan bir müdahale ya da eylemle yangın çıkarıldığına ilişkin hiçbir bulguya rastlanmadığı vurgulandı.
Bunun üzerine, Paris Savcısı Remi Heitz başkanlığında, polis, sanat tarihçi, uzman ve bilim adamlarından oluşan 50 kişilik soruşturma ekibi, "dışarıdan bir terör saldırısı" olasılığını tümüyle devre dışı bıraktı.
Elektrik kontağı şüphesi
Ancak raporda, pek çok ihmal ve hatanın tespit edildiği vurgulandı. Polis, olay günü işçilerin şantiyeden ayrılmasından sonra, yangının çıktığı yerin yakınındaki bir kirişe sabitlenmiş durumda olan elektrik kutusundan halen enerji geçtiğini tespit etti. Şantiye ihalesini alan Europe Echafaudage çalışanları, ifadelerinde, "elektrik bağlantısını kestiklerini" söyledi. Bu durumda uzmanlar, elektrik tesisatının kurulması aşamasında yapılan bir hata nedeniyle, devre kesicilerin çalışmamış olabileceğini düşünüyor.
Le Canard Enchaîné, Europe Echafaudage şirketinin bu noktaya elektrik kutusunu yasadışı olarak monte ettiğini de iddia etti. Şantiyenin elektrik tesisatını kontrol etmekten sorumlu olan kişi polise, "yangına sebep olduğu düşünülen elektrik kutusunun kurulduğundan haberleri olmadığını" söyledi.
Çan kulesinin elektrik sistemi
Soruşturma ekibinin dikkatini çeken başka bir elektrik sistemi de çatıda çan kulesinde, çanların çalışmasını sağlayan elektrik akımını veren sistem. Yine yangının başlangıcına yakın bir yerde bulunan bu elektrik sisteminin de düzenli kontrol edilmediği tespit edildi. Uzmanlar, kuledeki çanların ilk yangın alarmından yalnızca 12 dakika önce çaldığını da belirterek, yangının bu sistemdeki bir arızadan da kaynaklanmış olabileceğini düşünüyor. Notre Dame yöneticileri, bu elektrik sisteminin bakımı konusunda polise ayrıntılı bir bilgi veremedi.
Polisin tespit ettiği bir başka ihmal ise, Europe Echafaudage şirketi işçilerinin, Notre Dame'ın çatısında sigara içtikleri oldu. Başta bunu kabul etmeyen işçiler, soruşturma sonunda, çatıda sigara içtiklerini itiraf etti. Polisin, çatıda bulduğu 9 sigara izmaritinden 5’inde şantiye işçilerine ait DNA bulunduğu bildirildi. Üstelik izmaritlerin bir bölümünün, Katedral’in 800 yıllık ahşap çatısı arasında olduğu da bulgular arasında.
Kültür Bakanlığı ile Katedral arasında tansiyon
Gazete, haberinde Kültür Bakanlığı ile Katedral yönetimi arasında yaşanan tansiyona da dikkat çekti. Tanık ifadelerine göre, Elytis firması tarafından güvenlik işlemleri takip edilen şantiyede, Kültür Bakanlığı çalışanları, şantiye işçilerinin yangın alarmının yerleri konusundaki sorularını yanıtsız bıraktı. Bakanlık, şantiyenin güvenliği ve yangın tedbirlerini almakla sorumlu tutuldu.
Kültür Bakanlığı Bölgesel İşler Müdürlüğü’nün, olay günü sabah saat 7.30'dan itibaren, Elytis’in önerdiği deneyimli güvenlik uzmanının, "piskoposlara çok yakın olduğu gerekçesiyle" inşaata gönderilmesini reddettiği bildirildi. Müdürlük 15 Nisan'da, tecrübesiz bir Elytis çalışanını, ilk iş gününde Notre-Dame Katedrali'nde görevlendirdi. İki günlük eğitim süresine rağmen, araştırmacılar, deneyim eksikliği ve yorgunluğun etkisiyle, güvenlik uzmanının, ilk alarm ile itfaiyenin çağrıldığı an arasında geçen 30 dakikalık gecikmeden sorumlu olduğunu düşünüyor.
Notre Dame Katedrali’nde geçen Cumartesi günü sınırlı sayıda konuğun katılımı ile ilk ayin düzenlendi. Bir taraftan polis soruşturması devam ederken, diğer taraftan da Katedral’in yeniden inşası için mimari tartışmalarda devam ediyor.