Amerikan Kongresi’ne sunulan sanal korsanlıkla mücadele amaçlı yasa tasarılarına yönelik tepki büyüyor. Çarşamba günü Wikipedia’nın İngilizce sayfasını tamamen karartması, Google ve Reddit gibi internet şirketlerinin de kısmi karartmalarla eyleme destek vermesi yankı buldu.
Baş harfleri SOPA (Stop Online Piracy Act) olan “Çevrimiçi Korsanlığı Durdurma Yasası” ve kısaca PIPA (Protect Intellectual Property Act) olarak anılan “Fikri Mülkiyetin Korunması Yasası”nın kabul edilmesi olasılığına karşı birçok internet şirketi ve sosyal medyada kuvvetli bir eylem kampanyası yürütülüyor.
Çarşamba günkü eylemler sırasında Twitter’da SOPA, Stop SOPA, PIPA, Tell Congress kelimelerini içeren 2,4 milyon Tweet gönderildiği açıklandı. Wikipedia ise kararttığı sitesine 162 milyon “tık” aldığını ve siteye uğrayan 8 milyon kullanıcının oradaki talimatları izleyerek siyasilere mesaj gönderdiğini duyurdu.
Nedir Bu SOPA ve PIPA?
Bu iki yasa tasarısı da internette iki şeyi yapan web sitelerini hedef alıyor. Bunlar, kullanıcıların telif hakkı içeren ürünleri yasadışı paylaşmasına yardımcı olan ve sahte ürünler satan siteler.
İnternet’e Kalkan SOPA İnecek mi?
Bu siteler hedef alınırken onlara ek olarak işleyen birçok internet sitesi de yasa tasarısının kapsamına giriyor. Örneğin, fikri mülkiyet haklarını ihlal ettiği düşünülen bir siteye ödeme seçenekleri sunan PayPal de pekala tasarıdan nasibini alabilir.
Tasarılar başını Hollywood’dakilerin çektiği büyük medya ve yapım kuruluşlarınca destekleniyor. Time Warner, News Corp, The Recording Association of America ve Amerikan Ticaret Odası da destekçiler arasında.
Bu kuruluşlar, tasarının hedefinde Amerika merkezli web sitelerinin olmadığını aksine Amerikan telif hakları yasalarının etrafından dolanarak hak ihlaline yardımcı olan denizaşırı siteler olduğunu savunuyor.
İnternet Devleri Oyunun Kurallarının Değişmesinden Korkuyor
İnternet’e Kalkan SOPA İnecek mi?
Google, Twitter, Wikipedia ve Facebook gibi internet devleri ise SOPA ile PIPA’nın karşısında. Temelde ifade özgürlüğüne zarar vereceğini ve internete sansür getireceğini savunuyorlar. Bu şirketler kendi içeriklerini oluşturmadığından, yani temelde kullanıcıların metin, fotoğraf, müzik ve video paylaşımı esası üzerinden işlediklerinden tasarılara karşı çıkıyor ve kullanıcıların davranışlarının cezasını çekmek istemediklerini söylüyor.
Bu şirketler, tasarıların yasalaşması halinde mahkemelerin alacağı kararların kendi işleyiş şekillerini de değiştireceğinden korkuyor.
Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu’nda bekleyen SOPA, yine bu komisyonun başkanı olan, Cumhuriyetçi Teksas Milletvekili Lamar Smith’in öncülüğünü ettiği bir tasarı. Tasarının ardında her iki partiden de destek alan 12 sponsor daha bulunuyor. PIPA ise Senato Adalet Komisyonu Başkanı Demokrat Senatör Patrick Leahy’nin her iki partiden 11 destekçiyle birlikte sunduğu bir tasarı. Her iki tasarı da kısa sürede Kongre’nin her iki kanadında bolca destekçi buldu.
Siyasiler Tepki Karşısında Geri Adım Attı
İnternet’e Kalkan SOPA İnecek mi?
Ancak son günlerde etkisi giderek artan protestolar karşısında siyasiler tasarıdan desteklerini çekmeye başladı. PIPA’yı destekleyen 40 Senatörün neredeyse yarısını Cumhuriyetçiler oluşturuyor. Bu senatörlerin büyük bölümü son birkaç günde desteklerini çekti. Görünen o ki bu tasarılar oya sunulmadan önce değiştirilme ve yeniden düzenlenme olasılığıyla karşı karşıya. Bir diğer deyişle, 24 Ocak’ta Senato’da onaylanması beklenen PIPA, kamuoyundaki tepkiler etkili olursa o tarihe kadar kalabalıkları memnun edecek hale getirilebilir.