PKK lideri Abdullah Öcalan’ın terör örgütüne silah bırakması ve kendisini lağvetmesi çağrısı ve süreçle ilgili olası gelişmeler Türkiye siyaseti ve dış politikadaki yankıları açısından dikkatle izleniyor. VOA Türkçe’ye konuşan uzmanlar, yeni sürecin öncekilerden temel farkına işaret ederek, sahadaki ve daha geniş bölgedeki durumun Türkiye lehine değişmiş olduğu görüşünü dile getiriyor.
ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi olan ve Donald Trump’ın bir önceki başkanlık döneminde de Dışişleri Bakanlığı’nın Suriye Özel Temsilcisi olarak görev yapan James Jeffrey, 2009 ve 2015’te yaşanan benzer süreçlerle şimdiki yeni süreci kıyasladı.
(ARŞİV) ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi James Jeffrey
Emekli Büyükelçi Jeffrey’ye göre geçmişteki süreçlerden şimdiki sürecin asıl farkı sahadaki genel askeri tablo.
James Jeffrey, Suriye’de Türkiye’nin PKK’nın kolu olarak gördüğü YPG’nin Suriye’nin kuzeybatısında, Halep çevresinde ve Menbiç’te Türkiye ve onun desteklediği gruplar tarafından çevrelenmiş olmasının PKK’yı genel olarak zayıflattığı kanısında.
Merkezi Washington’da bulunan German Marshall Fund (Alman Marshall Fonu) adlı düşünce kuruluşunun Ankara Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı da benzer bir kanıda.
German Marshall Fund (Alman Marshall Fonu) Ankara Ofisi Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı
“Türkiye’nin yürüttüğü operasyonların sonucunda PKK Irak’ta güç kaybetti, Suriye’de rejim değişikliğinden dolayı da kırılgan bir pozisyona girdi” diyen Ünlühisarcıklı, örgütün mobilitesinin azaldığı ve bunun neticesinde tabanla ilişkisinin zayıfladığı görüşünü dile getirdi.
Mazlum Abdi’nin sözleri nasıl değerlendiriliyor?
Türkiye’nin PKK’nın Suriye’deki kolu olarak gördüğü Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Komutanı Mazlum Abdi Perşembe günü düzenlediği basın toplantısında, Abdullah Öcalan’ın PKK’nın kendini feshetmesi ve silah bırakması çağrısının “sadece PKK ile ilgili olduğunu, Suriye’de kendileriyle hiçbir ilgisinin bulunmadığını” söylemişti.
Suriye Demokratik Güçleri’nin ana omurgasını oluşturan YPG’nin hiçbir zaman PKK ile ilintisi olduğunu kabul etmediğini hatırlatan Ünlühisarcıklı, “PKK silah bırakıp kendisini lağvettiyse, YPG’nin de aynı şeyi yaptığını varsayarsak ve bunun yanısıra eğer Şara (Suriye’nin fiili lideri Ahmed el-Şara) ve SDG Suriye’nin yönetişimiyle ilgili anlaşmaya varabilmişlerse bence Türkiye için büyük bir sorun kalmayacaktır artık” diye konuştu.
Beyaz Saray ne mesaj verdi?
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Brian Hughes Perşembe günü VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada Öcalan’ın çağrısını önemli bir gelişme olarak değerlendirmiş; "Bunun Suriye’nin kuzeydoğusunda ABD’nin IŞİD’le mücadele ortakları konusunda Türk müttefiklerimizi yatıştırmaya yardımcı olmasını umuyoruz. (Bu gelişmenin) sorunlu bölgeye barışın getirilmesine yardımcı olacağına inanıyoruz" demişti.
Trump yönetiminden gelen açıklamayı değerlendiren James Jeffrey, ABD’nin IŞİD’le mücadeleyi önemsediğini ve Suriye Demokratik Güçleri’ni de IŞİD’le mücadelede önemli bir ortak olarak gördüğünü belirterek, SDG’nin çok sayıda IŞİD mahkumu ve aile fertlerinin cezaevlerinde tutulmasında oynadığı rolü vurguladı.
Jeffrey, “Bu önemli ve aslında Fırat’ın kuzeyi boyunca IŞİD’in Rakka’ya ve Deyrizor'a dönmesini engelleyen bir adım. Bunlar önemli misyonlar ve ABD bunu devam ettirmek istiyor” ifadelerini kullandı.
ABD’nin yalnızca Suriye Demokratik Güçleri değil IŞİD’le mücadelenin de ötesinde genel olarak Suriye’ye yönelik politikasının anlaşılmaya çalışıldığını söyleyen Jeffrey, son dönemde çok gündeme getirilen Suriye’den çekilme tartışmasında kararı Başkan Donald Trump’ın vereceğine dikkat çekti.
Donald Trump’ın başkanlığının ilk döneminde bu yönde karar aldığını ancak daha sonra bu kararından döndüğünü hatırlatan James Jeffrey, “Bunu IŞİD’e karşı savaşın büyük ölçüde tamamlandığını düşündüğü için yapıyor. Ancak ABD terörle mücadele camiasının görüşü böyle değil. (Beyaz Saray’dan gelen açıklamayı) Şu açıdan değerlendiriyorum. Türkiye’ye Suriye’nin kuzeydoğusunda SDG’ye saldırma mesajı olarak görüyorum. ABD bunun 2019’da varılan anlaşmanın ihlali ve SDG’nin IŞİD’e karşı yaptıklarının altını oyacak bir adım olarak görecek“ diyor.
Türkiye Suriye Demokratik Güçleri’nin ana omurgasını oluşturan YPG’yi ABD’nin de terör örgütü listesinde olan PKK’nın Suriye kolu olarak görüyor.
ABD’nin Suriye’nin kuzeyinde IŞİD’le mücadele kapsamında yaklaşık 2 bin askeri bulunuyor.