Paris’teki terör saldırısından sonra başkentte yaşayanlar Republique Meydanı’nda dün toplanarak ölenlerin anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulundu. Dakikanın sonunda kalabalık alkış tuttu. Birçok Parisli açısından olayın şoku ve yaşadıkları acı hala çok taze.
Bazı kişiler mum yaktı ve taziye mesajları yazdı. Diğer mesajlar güç, vatanseverlik ve meydan okuma duygularını içeriyordu. Ufak bir mesajın üzerinde “Allah’ın adıyla değil” yazılıydı. Meydandaki büyük heykelin yanında Çin’den gelen bir çelenk vardı.
Laura Dreyfus, “Herkesle beraber olmak istedim. Bence şimdi beraber olmak önemli. Bu yüzden arkadaşımla geldim, bu insanların, dünyanın beraber olduğunu görmek istedim. Bu, bugün, benim için önemli,” diyor.
Göstericiler arasında olayın şaşkınlığı da sona ermiş değil.
Thenela Covineassany, “Elbette Cuma günü yaşanan olay nedeniyle hem şok olduk hem de üzgünüz. Beni şaşırtan bu olayların aylardır hatta senelerdir dünyanın pek çok yerinde pek çok insanın başına gelmesi,” diye ifade ediyor duygularını.
Fransa’da yaşayan Salah Arfa kızgınlığını gizleyemiyordu: “Bu saçmalık. Bu insanlık değil.”
Elisabeth Hagman-Jorgensen gibi bazıları da böyle bir trajediden sonra toplanmanın başka bir nedeni daha olduğunu düşünüyor: “İnsanlar bunun neden olduğunun cevabını arıyor. Belki hiçbir zaman cevabını alamayacağız ama insanlar birlikte olunca sanırım daha güvende hissediyor. Tüm kalbimle buraya gelmenin iyi olacağını hissettim.”
Dan Boukobza gibileri ise son zamanlarda üst üste gelen şiddet olayı haberlerinin etkisi altındaydı: “Bugünlerde dünyada olanlardan mutsuzum. İnsanların birilerini öldürmek için yaptıkları beni mutsuz ediyor. Bunların hisleri yok, kalplerinde iyilik yok. Bunu sevmiyorum. Bugün iyi hissetmiyorum.”
Fransa’da saldırı sonrasında yapılan operasyonlarda ülke çapında 23 kişi gözaltına alındı. Yetkililer Fas asıllı Abdelhamid Abaaoud’un saldırıların planlayıcısı olduğunu düşünüyor. Belçikalı yetkililer, bu sene içinde ortaya çıkarılan bir terör planı ile ilgili Abaaoud’u arıyordu.
Fransa İçişleri Bakanı Bernard Cazeneuve, bir gece içinde 170 baskın düzenlendiğini, tutuklanan kişiler dışında 100 kişinin de evlerinde gözhapsi altına alındığını açıkladı.
Toulouse, Grenoble, Jeumont, Lyon ve Paris’in banliyösü Bobigny’de düzenlenen baskınlarda aralarında bir füze atar, Kalaşnikof ve kurşun geçirmez yeleklerin de bulunduğu silahlar ele geçirildi.
Belçika’daki baskınlar
Polis baskınları Brüksel’in Molenbeek mahallesinde de sürdü. Yetkililer, iki kardeşiyle beraber Paris saldırılarını düzenlediği sanılan Salah Abdeslam’ı arıyor.
Fransız polisi Pazar günü Abdeslam’ın bir fotoğrafını yayınladı. Medyaya yansıyan haberlere göre Fransız yetkililer saldırılardan birkaç saat sonra Abdeslam’ın sorguladıktan sonra serbest bıraktı. Belçika sınırına yakın bir noktada, arabadaki diğer 2 kişiyle beraber sorgulanan şüphelinin sonradan serbest bırakıldığı bildirildi.
Salah Abdeslam’ın kardeşi Salah İbrahim, Bataclan konser salonunda üzerindeki bombayı patlatmıştı. Bataclan’da 80 kişi yaşamını yitirdi. Belçikalı yetkililer üçüncü kardeşi aramayı sürdürüyor.
Fransa Başbakanı Manuel Valls Fransa’nın birkaç saldırıyı önlediğini ancak önümüzdeki günlerde ya da haftalarda yeni saldırıların yaşanabileceğini belirtti. Amacının insanları korkutmak olmadığını söyleyen Başbakan, buna rağmen bu terör tehdidiyle yaşadıklarını ve yaşamaya devam edeceklerini, buna karşı hazırlıklı olunacağını ifade etti.
Pazartesi günü Paris’te, 6 farklı noktada terör saldırısının kurbanları için saygı duruşunda bulunuldu. Önce 132 olarak açıklanan ölü sayısı sonradan sayım hatası yapıldığı açıklanarak düşürüldü.
“Savaş sebebi”
Fransız jetleri Pazar günü IŞİD’in sözde başkenti Rakka’ya ağır hava saldırıları düzenledi ve bir komuta merkezi ile eğitim kampını yok etti.
Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden kalkan uçaklar operasyonları Amerikan güçleriyle ortaklaşa gerçekleştirdi.
Fransa’dan yapılan askeri açıklamada 10 savaş uçağının 20 hedefi bombaladığı belirtildi. Bu, Fransa’nın bugüne kadar Suriye’de IŞİD’e karşı yaptığı en büyük operasyon.
Cumhurbaşkanı Francois Hollande, Cuma günkü saldırıyı bir “savaş açma” olarak nitelendirdi.
Soruşturma sürüyor
Yetkililer, eylemi yalnızca 8 saldırganın gerçekleştirdiğini düşünse de, saldırının hazırlanmasında 20 kadar kişinin yer aldığını tahmin ediyor. Fransız savcılar yaptıkları açıklamada intihar bombacılarından birinin Samy Amkimour olduğunu ve 2012’de bir terör soruşturması çerçevesinde, 28 yaşındaki Fransız vatandaşının aleyhine dava açıldığını duyurdu. Adli gözetime alınan Amkimour’un sonradan ortadan kaybolduğu ve uluslararası tutuklama emriyle arandığı da eklendi.
Savcılar, Amkimour’un ailesinde 3 kişinin göz altına alındığını duyurdu.
Savcılık Suriye pasaportuna sahip diğer bir intihar bombacısının İdlib doğumlu 25 yaşındaki Ahmad Al Mohammad olduğunu duyurdu. Savcılıktan yapılan açıklamada ayrıca, saldırganın parmak izinin Ekim ayında Yunanistan’dan geçen bir kişinin parmak iziyle örtüştüğünü de ekledi.
Bir diğer intihar bombacısı Belçikalı Bilal Hafdi olarak belirlendi.
Fransız polisi Pazar günü, kimliği ilk belirlenen saldırgan, Omar İsmail Mostefai’nin yakın akrabalarını sorguya çekti.
Mostefai’nin babası, erkek kardeşi ve görümcesi sorguya alınan 6 kişiden 3’ü. Mostefai, intihar yeleği giyen ve olayda ölen 7 saldırgandan biriydi. 7 saldırganının 6’sı üzerindeki bombayı patlatırken, 7’incisi polisle girdiği çatışmada öldü.
Fransız savcı François Molins, Mostefai’nin polis tarafından işlediği adi suçlar nedeniyle tanındığını, ancak daha önce bir terör soruşturması nedeniyle sorgulanmadığını belirtti.
IŞİD’den sorumluluk açıklaması
Olaydan kendilerinin sorumlu olduğunu açıklayan IŞİD, Suriye ve Irak’ta kurmaya çalıştıkları halifeliği engellemeyi amaçlayan ülkeleri suçlarken, Fransa’nın tercih edilen hedefler arasında en üst sırada olduğunu belirtti.
Örgütün Cumartesi günü internette yayınladığı mesajda, Paris saldırılarının, Amerika’nın ve müttefiklerinin bir seneyi aşkın süredir Irak ve Suriye’de gerçekleştirdiği hava saldırılarına misilleme olduğu ifade edildi.
Fransız liderlere yönelik açıklamada “Ölümün kokusu burunlarından eksik olmayacak” ifadesine yer verildi.