İSTANBUL —
Türkiye’de hükümet karşıtı eylemciler, direnişlerini sürdürmek için mahalle parklarında toplanıyor. Her gece yüzler, bazen de binlercesi bu “park forumları”nda siyaset ve ülkenin geleceği hakkında konuşuyor.
Forumlar güvenlik güçlerinin göstericileri Gezi Parkı’ndan çıkartmasından sonra, yaklaşık bir ay önce kuruldu. Devlet baskısından korktuğu için soyadını vermek istemeyen Zeynep isimli bir gösterici forum organizatörlerinden. Zeynep forumlarda hükümete karşı eylemlerle ilgili konuşulduğu kadar demokrat ve hoşgörülü bir toplumun da temellerinin kurulduğunu söylüyor.
Tartışmalarda birçok demokratik sorunun konuşulduğunu söyleyen Zeynep bunu Eski Yunanistan’da demokrasinin ilk ortaya çıkışına benzetiyor. Orada da insanların forumlarda toplanıp, sorunlara ortak çözüm aradığını hatırlatıyor. Önemli bulduğu bir başka nokta da bu parklarda Türkler’in, Kürtler’in, İslamcılar’ın ve Kemalistler’in yalnızca tartışıyor olması ve kavga çıkmaması.
Bu akşam gözlemlediğim forumda hayvan hakları tartışılıyordu. Diğer konular ise kürtaj hakları ve toplumda dinin rolüydü. Toplumun çok farklı kesimleri forumlara katılıyor ve bunların arasında başörtülü kadınlar da var. Ancak çoğunluğu gençler oluşturuyor. Forumda konuştuğum kişilerden biri bu deneyimin, askeri rejimlerin bıraktığı mirasın son bir parçasının da sonu anlamına geldiğini söylüyor.
Forumlara katılanların bazılarının yaşamlarında ilk defa demokratik bir tartışmaya dahil olduğunu söyleyen bu katılımcı özellikle 1980 darbesinden sonra insanların siyasetten caydırıldığını ve kamusal alandaki siyasal tartışmalardan uzak durduklarını belirtiyor. Katılımcı forumların insanlar arasında yeni bağlar yarattığını ve insanların tartışmalarda birbirlerini zorladığını söylüyor.
Geçtiğimiz dönemde forumlara katılanlara kimliği belirsiz kişilerce sopa ve bıçaklarla saldırıldı. İstanbul valisi ise forumların halkın huzurunu bozduğunu söyledi. Ancak şimdilik polis forumlara müdahale etmedi. Katılımcılar ise forumlarda sivil polislerin olduğunu belirtiyor.
Bahçeşehir Üniversitesi’nden siyaset bilimci Cengiz Aktar forumların ülkedeki bir değişime işaret ettiğini düşünüyor. Aktar bunun yeni bir siyasi eylem olduğunu ve benzerlerin gelişmiş ülkelerde bulunduğunu söylüyor. Uzman Türkiye’nin katılımcı demokrasiyi yeni keşfettiğini ve buna çok çabuk alıştığını belirtiyor. Aktar, insanların düşüncelerini açıklamasının, organize olmasının ve devlet otoritesinin tek yönlü kararlarına karşı çıkmasının gelecek ay ve yıllarda daha çok görülen bir durum olacağını söylüyor.
Forumlarda şimdiden hükümet karşıtı gösterilerin ötesi hakkında fikir yürütülüyor. Zeynep konulardan birinin de gelecek yılki yerel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimi olduğunu söylerken parklardaki insanlara görevler verildiğini belirtiyor.
Hükümetin hile yapmadığından emin olmak için seçim sandıklarının başında durmak da bunlardan biri. Zeynep hareketin gittikçe organize olduğunu belirtirken amacın devrim değil, seçimlere giderek şimdiki hükümetin bir daha seçilmemesini sağlamak olduğunu söylüyor.
Başbakan Erdoğan ise şimdiden seçim kampanyasına başladı, farklı kentlerde seçim mitingleri düzenleniyor. Uzmanlar ise bu mitinglerin göstericilerin kararlığını artıracağını düşünüyor. Bu da İstanbul ve diğer şehirlerdeki birçok parkın siyaset ve muhalefetin merkezi olmayı sürdürmesi anlamına geliyor.
Forumlar güvenlik güçlerinin göstericileri Gezi Parkı’ndan çıkartmasından sonra, yaklaşık bir ay önce kuruldu. Devlet baskısından korktuğu için soyadını vermek istemeyen Zeynep isimli bir gösterici forum organizatörlerinden. Zeynep forumlarda hükümete karşı eylemlerle ilgili konuşulduğu kadar demokrat ve hoşgörülü bir toplumun da temellerinin kurulduğunu söylüyor.
Tartışmalarda birçok demokratik sorunun konuşulduğunu söyleyen Zeynep bunu Eski Yunanistan’da demokrasinin ilk ortaya çıkışına benzetiyor. Orada da insanların forumlarda toplanıp, sorunlara ortak çözüm aradığını hatırlatıyor. Önemli bulduğu bir başka nokta da bu parklarda Türkler’in, Kürtler’in, İslamcılar’ın ve Kemalistler’in yalnızca tartışıyor olması ve kavga çıkmaması.
Bu akşam gözlemlediğim forumda hayvan hakları tartışılıyordu. Diğer konular ise kürtaj hakları ve toplumda dinin rolüydü. Toplumun çok farklı kesimleri forumlara katılıyor ve bunların arasında başörtülü kadınlar da var. Ancak çoğunluğu gençler oluşturuyor. Forumda konuştuğum kişilerden biri bu deneyimin, askeri rejimlerin bıraktığı mirasın son bir parçasının da sonu anlamına geldiğini söylüyor.
Forumlara katılanların bazılarının yaşamlarında ilk defa demokratik bir tartışmaya dahil olduğunu söyleyen bu katılımcı özellikle 1980 darbesinden sonra insanların siyasetten caydırıldığını ve kamusal alandaki siyasal tartışmalardan uzak durduklarını belirtiyor. Katılımcı forumların insanlar arasında yeni bağlar yarattığını ve insanların tartışmalarda birbirlerini zorladığını söylüyor.
Geçtiğimiz dönemde forumlara katılanlara kimliği belirsiz kişilerce sopa ve bıçaklarla saldırıldı. İstanbul valisi ise forumların halkın huzurunu bozduğunu söyledi. Ancak şimdilik polis forumlara müdahale etmedi. Katılımcılar ise forumlarda sivil polislerin olduğunu belirtiyor.
Bahçeşehir Üniversitesi’nden siyaset bilimci Cengiz Aktar forumların ülkedeki bir değişime işaret ettiğini düşünüyor. Aktar bunun yeni bir siyasi eylem olduğunu ve benzerlerin gelişmiş ülkelerde bulunduğunu söylüyor. Uzman Türkiye’nin katılımcı demokrasiyi yeni keşfettiğini ve buna çok çabuk alıştığını belirtiyor. Aktar, insanların düşüncelerini açıklamasının, organize olmasının ve devlet otoritesinin tek yönlü kararlarına karşı çıkmasının gelecek ay ve yıllarda daha çok görülen bir durum olacağını söylüyor.
Forumlarda şimdiden hükümet karşıtı gösterilerin ötesi hakkında fikir yürütülüyor. Zeynep konulardan birinin de gelecek yılki yerel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimi olduğunu söylerken parklardaki insanlara görevler verildiğini belirtiyor.
Hükümetin hile yapmadığından emin olmak için seçim sandıklarının başında durmak da bunlardan biri. Zeynep hareketin gittikçe organize olduğunu belirtirken amacın devrim değil, seçimlere giderek şimdiki hükümetin bir daha seçilmemesini sağlamak olduğunu söylüyor.
Başbakan Erdoğan ise şimdiden seçim kampanyasına başladı, farklı kentlerde seçim mitingleri düzenleniyor. Uzmanlar ise bu mitinglerin göstericilerin kararlığını artıracağını düşünüyor. Bu da İstanbul ve diğer şehirlerdeki birçok parkın siyaset ve muhalefetin merkezi olmayı sürdürmesi anlamına geliyor.