Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, iki ülke arasında geniş kapsamlı bir ortaklık anlaşmasının imzalanması öncesinde Kremlin'de biraraya geldi.
Kremlin'den yapılan açıklamada, Putin ve Pezeşkiyan tarafından imzalanacak olan “kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının” ticari ve askeri işbirliğinden bilim, eğitim ve kültüre kadar tüm alanları kapsadığı belirtildi.
Anlaşma, Ukrayna'da barışa aracılık etme ve Ortadoğu'daki etki alanında askeri gerilemeler dahil artan ekonomik sorunlar ve diğer zorluklarla mücadele eden İran'a karşı daha sert bir tutum takınma sözü veren Donald Trump'ın 20 Ocak'ta ABD Başkanı olarak göreve başlamasından önce imzalanıyor.
Pezeşkiyan, Cuma günü Kremlin Duvarı'ndaki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyduktan sonra Temmuz ayından bu yana Putin ile üçüncü kez Kremlin'de görüştü.
Pezeşkiyan’ı karşılayan Putin, görüşmeler için masaya oturduklarında, yeni anlaşmanın “işbirliğinin neredeyse tüm alanlarına ek bir ivme kazandıracağını” söyledi.
Pezeşkiyan ise anlaşmanın “ileriye doğru sağlam bir temel” oluşturacağını belirterek Moskova ile ilişkilerin “stratejik önemini” vurguladı.
İlgili Haberler ABD, seçimlere müdahale nedeniyle İran ve Rusya'ya yeni yaptırımlar uygulayacakKremlin, “kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının” ticari ve askeri işbirliğinden bilim, eğitim ve kültüre kadar tüm alanları kapsadığını bildirdi.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, anlaşmanın Trump'ın göreve başlamasıyla ilgisi olmadığını, imzanın uzun zaman önce planlandığını söyledi.
Rusya-İran yakınlaşması sürüyor
Rusya'nın İran ile ilişkileri Putin'in Şubat 2022'de Ukrayna'ya asker göndermesinin ardından daha da yakınlaştı. Ukrayna ve Batılı ülkeler, Tahran'ı Ukrayna'ya karşı kullanmak üzere Moskova'ya yüzlerce patlayıcı insansız hava aracı sağlamakla suçlamış, Moskova ve Tahran ise bunu reddetmişti.
İran geçen yıl gelişmekte olan ekonomilerden oluşan BRICS bloğuna katılmış, Pezeşkiyan Rusya'nın ev sahipliğinde Kazan'da düzenlenen zirvede yer almıştı.
Geçmişte sorunlu ilişkileri olan Rusya ve İran, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra samimi ilişkiler geliştirdi. Moskova, uluslararası yaptırımlarla karşı karşıya kalan Tahran için kilit bir ticaret ortağı, silah ve teknoloji tedarikçisi haline geldi.
İlgili Haberler Rusya’dan bir heyet Tahran’da İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ile görüştüİran'ın 2013 yılında faaliyete geçen ilk nükleer santralini inşa eden Rusya, iki nükleer reaktör daha inşa ediyor.
Rusya, 2015 yılında İran ile altı nükleer güç arasında imzalanan ve Tahran'a nükleer programını durdurması karşılığında yaptırımların hafifletilmesini öngören anlaşmanın bir parçasıydı. Kremlin, Trump'ın ilk döneminde ABD anlaşmadan tek taraflı olarak çekildiğinde İran'a siyasi destek sundu.
Rusya ve İran ayrıca Suriye'deki iç savaş sırasında Beşar Esat hükümetini desteklemek için çabalarını birleştirdi ancak geçen ay muhaliflerin ani saldırısı sonrasında Esat'ın devrilmesini engelleyemedi.
Esat'ın düşüşü, İsrail'in Gazze'de Hamas ve Lübnan'da Hizbullah olmak üzere İran'ın desteklediği iki militan gruba yönelik saldırılarıyla zaten sarsılmış olan Tahran'ın bölgede kendi tanımı olan “Direniş Ekseni”ne bir darbe daha indirdi. İsrail ayrıca iki kez doğrudan İran'a saldırdı.
İran, Rusya’nın yardımına ihtiyaç duyuyor
Tahran, ekonomik sıkıntılar ve Ortadoğu'daki etki alanı boyunca yaşadığı gerilemeler nedeniyle Moskova'nın yardımına giderek daha fazla ihtiyaç duyuyor. Trump'ın İran'a yönelik “azami baskı” politikasıyla Beyaz Saray'a dönmesinin ardından sorunları daha da derinleşebilir.
İran özellikle İsrail'in olası saldırılarını savuşturmak için uzun menzilli hava savunma sistemleri ve savaş uçakları gibi sofistike Rus silahları istiyor.