"İran'la Sert Söylemler Savaş Getirmez"

  • Al Pessin

"İran'la Sert Söylemler Savaş Getirmez"

Uzmanlara göre Amerika’yla İran arasındaki gerginlik, İran nükleer silah yapıncaya veya Batılı ülkeler İran’ı nükleer programından vazgeçirinceye kadar iniş çıkışlar yaşamaya devam edecek

İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi, Basra Körfezi bölgesinde askeri bir çatışma çıkması ve petrol fiyatlarında tırmanma yaşanmasıyla ilgili kaygıları arttırdı. Amerika’nın Sesi muhabiri Al Pessin’in Londra’dan bildirdiğine göre, uzmanlar İran’la Amerika ve Batı arasındaki söz düellosunun askeri bir çatışmaya dönüşmesini olası görmüyor.

Amerika’yı Basra Körfezi’ne uçak gemisi göndermemesi konusunda uyaran İranlı yetkililer sert açıklamalar yapmanın yanında bölgede füze denemeleri ve deniz tatbikatı gerçekleştirdi.

Amerikalı yetkililer uluslararası sular kapsamına giren körfez bölgesinde gemi bulundurmaya devam edeceğini tekrarladı.

İran uzmanı Mark Fitzpatrick’e göre, İran’ın tehditleri blöften başka birşey değil:

"Amerikan donanmasının İran’ın talimatıyla uluslararası sulardaki bir bölgeyi operasyon alanı dışında bırakacağını düşünmek gülünç olur. Bu, mümkün değil. Bu açıdan, herkesin İran’ın tehditlerinin ne kadar boş olduğunu anlaması çok kolay."

Dünya petrolünün yüzde 20’si Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor ve Amerika, boğazın kapatılmasına karşı. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanı Fitzpatrick, yine de sert söylemlerin savaş getirmeyeceği görüşünde:

"Önümüzdeki haftalar ve aylarda bölgede askeri çatışma göreceğimizi düşünmüyorum."

Ancak Fitzpatrick, İran nükleer silah elde etmeye yakınlaşırsa, Amerika ve İsrail’in askeri girişim başlatabileceğini söylüyor. İranlı yetkililer, nükleer programlarının barışçı amaçlı olduğunda ısrarlı.

İran’ın, Batı’dan gelen baskıyı daha çok hissetmeye başladığı görülüyor. Amerika ve Avrupalı müttefiklerine göre, 30 yıldır devam eden yaptırımlar petrol üzerine yoğunlaştığı için İran ekonomisine zarar vermeye başlıyor. Mark Fitzpatrick'in yorumu:

"Yaptırımlar İran’ın petrol ihracatına zarar vermeye başladığı için, ekonomiyi zorluyor. Bu yüzden İran büyük baskı altında. Çoğu zaman baskı altında olan ülkeler bu tür sert açıklamalarla tepki verir, İran da bunu yapıyor."

Ancak Mark Fitzpatrick’e göre, İran’ın söyleminin pratik bir etkisi var, petrol fiyatları yükseliyor, İran’ın kazancı da artıyor.

Ancak IHS Global Insight danışmanlık kuruluşundan James Brazier, Batı’nın İran’ın tehditlerini gözardı etmemesi gerektiği görüşünde:

"İran, donanmasına büyük yatırım yaptı, özellikle konvansiyonel olmayan ve Hürmüz Boğazı’ndaki gemiciliği etkileyebilecek imkanlara sahip. Bu yüzden bence İran deniz kuvvetlerinin Körfez’de gemiciliği engelleme yeteneğini kimse küçümsememeli."

Uzmanlara göre Amerika’yla İran arasındaki gerginlik, İran nükleer silah yapıncaya veya Batılı ülkeler İran’ı nükleer programından vazgeçirinceye kadar iniş çıkışlar yaşamaya devam edecek.