Başkan Trump’ın Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’le hafta başında Helsinki’de yaptığı özel görüşmenin tartışmaları ve Özel Savcı Robert Mueller’ın Rusya soruşturması sürerken, Washington yasadışı ajanlık suçlamasıyla yargılanan bir Rus kadını da tartışmaya başladı.
Federal hakim Çarşamba günü aldığı kararla Rus ajanı olmakla suçlanan Maria Butina’nın hapiste tutulmasına karar verdi. Karar savcılığın Butina’nın Rusya istihbaratıyla ilişkisi olduğuna dair kanıtları sunmasının ardından geldi.
Önde gelen bir Rus hükümet yetkilisine danışmanlık yapan 29 yaşındaki Butina Washington’daki federal mahkeme tarafından Amerikan hükümetine karşı komplo kurmak ve yasadışı yabancı ajan olarak faaliyetlerde bulunmakla suçlanıyor. Butina suçlamaları kabul etmedi.
Suçlamaların ayrıntısında Butina’nın yıllardır Amerika’da siyasete etki etmek amacıyla nüfuz sahibi kişilerle ilişkiler kurmak ve Amerika’nın önde gelen dini ve siyasi örgütlerine sızmak gibi iddialar yer alıyor.
Hakim Deborah Robinson savcıların, Butina’nın serbest kalması halinde yeniden mahkemenin karşısına çıkmayabileceği konusunda yeterli kanıt sundukları gerekçesiyle, tutukluluk halinin devamına karar verdiğini söyledi. Butina haftasonundan bu yana Washington’daki federal hapishanede tutuklu bulunuyor
Maria Butina
Diplomatik dokunulmazlık
Savcı yardımcısı Erik Kenerson, Butina kefalet olarak Amerikalı yetkililere pasaportunu teslim etse dahi, diplomatik dokunulmazlık gerekçesiyle Rusya’nın kendisini ülke dışına çıkarabileceği olasılığına dikkat çekti. Kenerson, “Yasal olarak ona yeni bir pasaport temin edebilirler ve yine yasal yollardan onu ülke dışına çıkarabilirler” dedi. Kenerson bunları söylerken mahkeme salonunda Rusya Büyükelçiliği’nden çok sayıda çalışan da vardı.
Kenerson, Butina’nın Rus istihbarat servisiyle ilişkisine dair kanıtları mahkeme heyetine sunarken, turuncu renkli mahkum üniforması içerisinde mahkeme salonunda bulunan Rus kadın, tepki vermeden duruşmayı izledi. Söz konusu kanıtlar, bir yıl süren takip ve FBI’ın Butina’nın elektronik cihazlarında ve yaşadığı evde yaptığı incelemeler sonucu elde edildi.
Kenerson sunduğu kanıtlardan birinin, Rus istihbarat servisi çalışanlarının iletişim bilgilerini içeren bir liste olduğunu söyledi. Bir başka belgeninse Maria Butina’nın el yazısıyla yazılmış ve “Rusya’nın Bekleyen Vatanseverleri Örgütü” ve “Rus istihbaratının iş teklifine nasıl yanıt vermeli? şeklinde ifadeler içerdiği belirtiliyor. Bunlar dışında FBI’ın, Butina’nın Rus bir istihbarat sorumlusuyla yemek yerken çektiği bir fotoğrafı da deliller arasında bulunuyor. Butina’nın yemek yediği kişinin Amerika tarafından ajanlık yaptığı gerekçesiyle Mart ayında ülkeden sınırdışı ettiği 60 Rus diplomattan biri olduğu belirtildi. Amerika İngiltere’de eski ajan Sergei Skripal ve kızı Yulia’nın zehirlenmesinin ardından Rusya’ya tepki olarak bazı Rus diplomatları sınırdışı etmişti.
FBI, elindeki diğer kanıtlara bakarak Rus vatandaşı kadının Amerika’da kaldığı süre içerisinde Rus istihbaratıyla iletişim halinde olduğuna inanıyor. Butina’nın Rus istihbarat yetkilileriyle iletişim halinde olması kaçacağı konusundaki endişeleri arttırıyor.
Suçlamalar reddedildi
Butina’nin kişisel avukatı Robert Driscoll, Butina’yla ilgili iddialara karşı çıktı ve Rus istihbaratıyla ilişkisi olduğu iddialarını da spekülasyon olarak niteledi.
Avukat Driscoll, “Bir Rus vatandaşıyla yemek yemenin özel bir anlamı yoktur” dedi. Avukat Butina’nın çeşitli soruşturmalarda Amerikan hükümetiyle işbirliği yaptığını ve kendisine yönelik soruşturmalara rağmen ülkeden ayrılmak gibi bir amacının olmadığını söyledi. Driscoll, FBI’in Butina’nın evine Nisan ayında baskın yaptığını ancak kadının buna karşın Washington’da kalmaya devam ettiğini söyledi.
Savcılıksa FBI’ın Butina’nın Amerika’dan gideceği endişesi üzerine tutuklandığını belirtti. Savcılık ayrıca Butina’nın evinin kira sözleşmesinin 31 Temmuz’da sona ereceği ve evinde de eşyaların kolilenmiş şekilde olduğunu ifade etti.
Buna karşın avukat Driscoll, Butina’nın 56 yaşındaki erkek arkadaşıyla birlikte Güney Dakota’ya taşınma hazırlığında olduğunu söyledi. Öte yandan savcılık Butina’nın erkek arkadaşının, Butina’yı önde gelen Amerikalılara ve siyasi organizasyonlara tanıştıran kişi olduğunu da iddia etti.
Butina’nın, Ulusal Silah Birliği (NRA) gibi kurumları Rusya’yla Cumhuriyetçi Parti arasında iletişim sağlamak amacıyla kullandığı ve partinin Rusya konusundaki yaklaşımını değiştirme çabasında olduğu belirtiliyor. Bu da Rus zanlı hakkındaki suçlamanın temelini oluşturuyor.
Savcılığa göre Butina üst düzey bir Rus diplomatın yönlendirmesiyle faaliyetlerini gerçekleştirdi. Söz konusu Rus yetkilinin adı mahkemede verilmedi ancak yapılan tanımlar eski Rusya Merkez Bankası Başkanı ve iktidardaki Birleşik Rusya Partisi’nin eski milletvekillerinden Aleksander Torshin’e işaret ediyor.
Butina, 2014 ve 2015 yıllarında Amerika’ya birkaç kez geldi ardından da Ağustos 2016’da F-1 öğrenci vizesi aldı ve Washington’daki American Üniversitesi’ne kaydoldu. Üniversite de Butina’nın 2016 yılından bu yana okulun Uluslararası İlişkiler bölümünde kayıtlı olduğunu doğruladı.