Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev, Rus ekonomisinin geçen seneye göre daha iyi durumda olmasına rağmen, düşük petrol fiyatları ve Batı ülkelerinin yaptırımlarından dolayı uğradığı zararın sürdüğünü belirtti
Her yıl düzenlenen Gaidar Forumu’nda konuşan Medvedev, 2015’in ekonomik olarak son 10 yılın en zor yılı olarak geçtiğini söyledi. Başbakan, üst üste gelen sorunların üretimde ve yatırımlarda daralmaya neden olduğuna dikkat çekti.
Rus ekonomisi, ülkenin en önemli ihraç ürünü olan petrolün yüze 70 değer kaybederek varil başına 30 dolara gerilemesiyle geçen yıl yüzde 3,8 küçüldü. Rusya’nın 2014’de Kırım’ı ilhakı ve Ukrayna’nın doğusundaki militanların desteği nedeniyle uygulanan Batı yaptırımları da Rus bankalarını uluslararası kredi piyasalarından kopardı. Rus Rublesi dolar karşısında 30’a 1’den, 75’e 1’e geriledi.
Ülkede 2015’te enflasyon yüzde 15,5 olarak gerçekleşirken, tüketici gıda fiyatları yüzde 20 ile 30 arası arttı. Fakirlik sınırının altına inan Ruslar’ın sayısı da 18 milyondan 20 milyona yükseldi.
Medvedev, ülkede gelir düşüşü yaşandığını söyledi ve çok sayıda insanın fakirleştiğini belirtti. Orta sınıfın gördüğü zarara da değinen siyasetçi, bunun son birkaç yılın etkilerinin en can yakan sonucu olduğunu ifade etti.
Ancak Rus yetkililer bu sene ekonominin toparlanma yoluna gitmesini ve Şubat ayında enflasyonun tek haneli rakamlara gerilemesini bekliyor. Medvedev, hükümetinin ekonominin dış şoklara karşı direncini arttırmak için getirdiği krizle mücadele planını övdü ve yaşanan zararlara rağmen ekonominin çökmediğini belirtti.
Medvedev, kaynağının yarısının petrol ihracatından gelen federal bütçenin kısılması gerekeceğini kabul etti. Ülke rezervlerinin bütçeyi dengede tutmayı başardığını söyleyen Medvedev, petrol fiyatlarının düşmeyi sürdürmesi durumunda mali parametrelerde değişikliğe zorlanacaklarını belirtti. Medvedev, tüm diğer ülkeler gibi kötü senaryolara hazırlanmaları gerektiğini söyledi.
Rus yetkililer federal bütçede bu yıl da geçen yıl olduğu gibi yüzde 10’luk bir kısıntıya gidilmesinin planlarını yaptıklarını açıkladı.
Rusya, 2016 bütçesini petrol fiyatlarının varil başına 50 dolar seviyesinde olacağını öngörerek hazırlamıştı. Ancak birçok uzman fiyatların 30 ile 40 arasında olabileceğini, hatta 20 dolar seviyesine bile gerileyebileceğini söylüyor.
Maliye Bakanı Anton Silyanov, bütçenin ancak varil fiyatlarının 82 dolar seviyesinde olması durumunda dengelenebileceğini söyledi. Bakan, bütçenin üzerinde ciddi biçimde düşünülerek, gerçeklere uygun biçimde yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirtti. Silyanov, “Mevcut zor durumda, son derece tutumlu, sıkı bir bütçe politikası geliştirerek yüksek bütçe açıkları vermekten ve yüksek borçlanmaya gitmekten sakınmalıyız” diye konuştu.
Ekonomi Bakanı Aleksey Ulyukayev, forumda yaptığı konuşmada düşük fiyatların onlarca yıl sürebileceğini söyledi ve bir diğer riskin de halkın para biriktirmekten, tüketime dönme olasılığı olduğunu belirtti. Ulyukayev, aynı zamanda daha fazla devlet bankasının özelleştirilerek sermaye yapılarının yeniden düzenlenebileceğini ifade etti. Bankaların sermaye yapılarının güçlendirilmesi gerektiğini söyleyen bakan, bunun bütçe kısıntıları yaşanan bir dönemde yapılmasının bir yolunun Sherbank ve VTB’nin özelleştirilmesi olduğunu belirtti. Sherbank ve VTB, Rusya’nın en büyük iki bankası.
Eski Maliye Bakanı Aleksey Kudrin, ekonominin tekrar büyümeye başlaması durumunda dahi, önümüzdeki yıllarda yapılacak sosyal harcamaların karşılanabilmesi için vergilerin ve emeklilik yaşının yükseltilmesinin gündeme gelmesi gerektiğini söyledi. Ancak Rusya’da kamuoyu bu iki konuda hassas. Kudrin, ülkenin gelecek 5-7 yıl içinde en az yüzde 4 büyümesi gerektiğini söyledi ve yoksullukla mücadelede işin yüzde 60’ının ekonomik büyüme ve yalnızca yüzde 40’ının sosyal güvenlik harcamalarıyla ilgili olduğunu ifade etti.
Medvedev, Rusya’nın düşük petrol fiyatlarına alışması gerektiğini ve yeni bir ekonomik büyüme modeline ihtiyaç olduğunu dile getirdi.