TBMM Başkanı Mustafa Şentop, 2023 yılının başlamasıyla Lozan Antlaşması’nın sona ereceğiyle ilgili komplo teorilerinin sosyal medyada yeniden gündeme gelmesi üzerine, “Böyle bir şey yok. Süreli de değil, bir uluslararası anlaşmanın gizli maddesi de olamaz; Lozan'ın da yok” dedi.
Şentop, parlamento muhabirlerine yaptığı açıklamada, Lozan Antlaşması’yla ilgili gizli madde iddiasını ilk önce espri olarak değerlendirdiğini ancak bunun gündemde tutulması nedeniyle açıklama yapma ihtiyacı oluştuğunu bildirdi.
Lozan Antlaşması'nın süreli veya 100 yıllık bir anlaşma olmadığını belirten Şentop, Türkiye Cumhuriyeti’nin yanısıra birçok ülkenin anlaşmaya taraf olduğunu vurguladı.
Your browser doesn’t support HTML5
Şentop: “Lozan Antlaşması’nın Gizli Maddesi Yok”
Şentop, “Süre meselesi söz konusu değil, anlaşmada böyle bir şey yok. Gizli madde meselesi de hukukçular açısından tuhaf karşılanacak bir durum. Çünkü, bir anlaşma yapıldığı zaman bu anlaşma, o imzalayan ülkelerin parlamentolarına gelir, orada onaylanır. Gizli olan bir hüküm nasıl parlamentoda onaylanacak, kim bakacak, değerlendirecek de onay verilecek? Uluslararası anlaşmalarda gizli bir hüküm olamaz. Gizli hüküm denilen bir şey varsa anlaşma değildir; anlaşma metninden değildir zaten. Böyle bir şey yok. Süreli de değil, bir uluslararası anlaşmanın gizli maddesi de olamaz; Lozan'ın da yok” diye konuştu.
Şentop, “Neden Lozan Antlaşması sık sık böyle tartışılıyor?” sorusuna da “Böyle eksantrik tarih yorumları yapanlar var; biraz dikkat çekici, sıra dışı ama bunun, özellikle hukukla ilgili bir olaysa söz konusu olan, hukuki realiteden kopmaması lazım. Bir uluslararası anlaşma, bu kadar çok ülkenin hükümetlerinin imzaladığı, meclislerine giden, oralarda görüşülen bir anlaşmanın gizli maddesi nasıl olabilir? Gizli madde olduğu iddia edilen şeyler varsa da bunlar anlaşma değildir, anlaşma hükmü olamaz. Bu gayet lüzumsuz bir tartışma” yanıtını verdi.