Sevgililer Günü çikolataları her zaman sevginin ne kadar derin olduğunu göstermeye çalışır. Bu yıl ceplerinizin ne kadar derin olduğunu da gösterebilir.
Kakao çekirdeği fiyatlarının emtia piyasasında görülmemiş rekorlar kırması, aşk hediyesini bir zamanlar olduğundan daha büyük bir mali taahhüde dönüştürüyor. Görünen o ki, aşkın ebedi olduğu söyleniyorsa çikolatanın temel maddesi olan kakao için bu yıl o bedel hiç de az değil.
Kakao yoksa Sevgililer Günü çikolatası da yok
Hem Belçikalı çikolata üreticisi Leonidas’ın hem de Belçika çikolata federasyonu Choprabisco'nun başkanı Philippe de Sellier, “Kakao fiyatlarındaki artış iki, iki buçuk yıldır kesinlikle olağanüstü” dedi.
2022'nin yazında tonu 2 bin doların altındayken, geçen yılın başlarında yükselişe geçti ve Noel sezonunda 12 bin doların üzerine çıktı. O zamandan beri de 10 bin dolar civarında seyrediyor.
Oxfam adil ticaret grubunun politika danışmanı Bart Van Besien, “Eşi benzeri görülmemiş fiyatlar görüyoruz. Son 50 yıldır hiç bu kadar yüksek olmamıştı” dedi.
Kakao fiyatlarındaki artış, 280 çikolata şirketinin bulunduğu çikolatasıyla meşhur Belçika'da derinden hissediliyor.
Bu etki, 280 çikolata şirketinin bulunduğu çikolatasıyla meşhur Belçika'da da derinden hissediliyor.
Ünlü Chocolate Line markasının sahibi Dominque Persoone'nin Bruges'deki atölyesinde hala öğütülecek çok sayıda kakao çekirdeği var. Persoone, Meksika'da kendi kakao plantasyonuna sahip olduğu için kendini şanslı görüyor.
“Fiyat çok yüksek olduğu için gerçekten sıkıntıda olan pek çok meslektaşım var” diyen Belçikalı üretici, “Eğer iyi bağlantılarınız yoksa artık teslimat yapmıyorlar” bilgisini paylaştı.
Sevgililer Günü'nde çikolata aşkının bedeli bu yıl daha yüksek. Kakao maliyetleri bu yıl kalpleri çarptırmak yerine titretiyor.
Persoone, bazı mağazaların sadece Sevgililer Günü için kapandığını, yılın az sayıdaki finansal nimetlerinden birini zorunlu bir tatile dönüştürdüklerini, yumurtaları ve tavşanlarıyla Paskalya'nın daha iyi haberler getireceğini umduklarını söyledi.
Birçok çikolatacı normal kar marjlarını kullanamıyor ve kakao fiyatlarındaki tüm ekstra maliyetleri müşterilerine yansıtıyor. Persoone, çikolatalarının fiyatının sadece geçen yıl yüzde 20 arttığını söylerken, Leonidas başkanı de Selliers bunun üreticiden üreticiye çok değiştiğini belirtti.
Mükemmel çikolata fırtınası
Kakao fiyatlarındaki şok artış, iklim, hastalıklar, emtia spekülasyonu, çiftçilerin kötü durumu ve dünya çapında toplumsal olaylardaki yükselişin baş döndürücü bir karışıma dönüştüğü mecazi anlamda “kusursuz bir fırtına”.
Oxfam danışmanı Van Besien, “Şu anda üretimde meydana gelen düşüş doğrudan iklim değişikliğiyle bağlantılı” diyerek, Batı Afrika'da yıllık yağmur ve kuraklık düzenindeki değişikliklerin kilit üretim alanlarındaki hassas ağaçları zayıflattığına dikkati çekti.
Persoone ise ayrıca ağaçların gelişebildiği ekvator çevresindeki küçük arazi şeridinde gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farklarının arttığını, hastalıklarla da birleşince çok sayıda hasattan verim alınamadığını aktardı.
Kakao çekirdeği fiyatlarının emtia piyasasında görülmemiş rekorlar kırması, aşk hediyesini bir zamanlar olduğundan daha büyük bir mali taahhüde dönüştürüyor.
Üretim sorunu bir yana, dünya genelinde çikolataya talep arttı. Yoksulluk azaldı, Çin gibi yerlerde orta sınıflar genişledi ve bu lezzete duyulan özlem arttı.
Daha da kötüsü, kakao fiyatlarının yıllar içinde düşmesi çiftçileri şehirlerde daha iyi bir gelecek aramak için topraklarından uzaklaştırdı ve üretimi daha da düşürdü. De Selliers, “Kakaonun yüzde 60'ı Fildişi Sahili ve Gana'dan geliyor ve bu çiftçilerin daha iyi bir yaşam sürmeleri gerekiyor. Bu son derece önemli” diye konuştu.
Persoone da aynı fikirde: “Çiftçilere dürüst bir fiyat verebilmek için yeterince ödeme yapmadık.”
Van Besien, “Kakao endüstrisindeki en büyük ironi, çiftçilerin kakao tarımını terk ettikleri anda adil bir fiyat alıyor olmaları. Şu anda aldıkları fiyatla sürdürülebilir uygulamalara yatırım yapabilirlerdi. Çocuklarını okula gönderebilirlerdi” dedi.
Kakaonun 2022'nin yazında tonu 2 bin doların altındayken, geçen yılın başlarında yükselişe geçti ve Noel sezonunda 12 bin doların üzerine çıktı.
Çikolata aşkı elinizin altında
Sevgililer Günü'nde birinci sınıf yüksek kalite bir kutu çikolata suçluluk duyulacak bir zevk anlamına mı geliyor?
Adil ticaret uzmanı Van Besien, “Evet, suçluluk sorusu.... Bu her zaman işe yarayan bir sorudur” diye konuştu. “Sürekli bunları düşünecek olsaydık hayatta kalamazdık” diyen Van Besien, yasaların tüketici duygularının önüne geçmesi gerektiğini savunuyor.
Van Besien, “Üretim maliyetinin altında kakao satın almayı yasadışı hale getiren yasalarımız olmalı. Ve bu kararı vermek tüketiciye bırakılmamalı” dedi. Hem de Selliers hem de Persoone, fiyatların tekrar düşmesi halinde 5 bin ya da 6 bin dolar civarında kalmasını umuyor.
Persoone, “Paranın çiftçilere gitmesini gerçekten ama gerçekten umuyorum,” dedi.
Bu arada, fiyat artışlarına rağmen çikolata çok acı bir tat bırakmamalı.
Persoone, “Çikolata çoğu insanın hala karşılayabileceği küçük bir lüks. Umarım böyle kalır” diye konuştu.