Belde sakinlerinin önemli bir bölümünün geçimini hayvancılıkla sağladığı Şırnak’ın Balveren Beldesi’nin, artık belediye çobanları var. Belde halkı değişik nedenlerle çoban bulamayınca belediye bünyesinde, dört çoban istihdam etmeye başladı.
Your browser doesn’t support HTML5
Şırnak’ın Balveren Belde Belediyesi’nden çobanlık hizmeti
Cudi Dağı’nın eteklerinde bulunan Balveren Beldesi’nde, akşam yaklaşınca küçük ve büyükbaş hayvanlar ortaya çıkmaya başlıyor. Günün ilk ışıklarıyla Cudi Dağı’na doğru giden hayvanlar, karanlık basmadan evlerine dönüyor.
Beldenin güney tarafında da 600’e yakın keçi besleniyor. Sürüye, Fethi İnal çobanlık yapıyor. 36 yaşındaki İnal, yıllardır hayvan güdüyor. Şimdilerde ise belediye çobanı olarak görev yapıyor. Türkiye’de çok yaygın olmayan uygulama, Balveren’de de hayata geçirildi. İnal ile birlikte üç çoban daha belediye bünyesinde istihdam edildiler.
Güne hayvanlarla başlayan İnal, karanlık çökmeden hayvanları evlerine bırakıyor.
Uygulamanın nedeni belde halkının çoban bulamaması. Ücretlerin fazla olması, çoban sayısının az olması gibi nedenlerle belde halkı, hayvanlarını kendileri gütmeye çalıştı. Ancak bu da zaman kaybına ve diğer işlerin aksamasına neden oldu.
Bunun üzerine belediye yönetimi, çoban istihdam etmeye karar verdi. İŞ-KUR üzerinden ilan veren belediye, dört çobanı istihdam etmeye başladı. Çobanlar belediyenin kadrolu çalışanları değil ancak bütün giderleri belediye tarafından karşılanıyor.
Bu çobanlardan biri olan İnal, sabah erken saatlerde evleri gezip, hayvanları topluyor. Kendi sorumluluğundaki mahallelerde bulunan hayvanları toplayan İnal, Cudi Dağı’nın yolunu tutuyor. İnal hayvanlarını nerede otlatacağını, nerede su vereceğini iyi biliyor. Gün boyu hayvanlarını Cudi’de gezdiren İnal, karanlık basmadan evin yolunu tutuyor.
İnal, 600’e yakın küçükbaş hayvana çobanlık yapıyor.
Eve dönüş yolunda VOA Türkçe’nin de eşlik ettiği İnal, halinden memnun. İşini çok sevdiğini söyleyen İnal, hayatının neredeyse tamamının çobanlıkla geçtiğini söyledi. Daha önce ücretlerin düşük olması nedeniyle kimsenin çobanlık yapmak istemediğini belirten İnal, “Ben bu işi çok seviyorum. Bu işi daha iyi yapabiliyorum. Köylüler de bana güveniyor. Herkes hayvan güdemez. Çoban var ama yapamıyorlar. Herkes bu işi yapamaz. Mesela ben şoförlük yapamam, ben bunların şoförüyüm. Geliri kurtarmıyor, başlasa da yarıda bırakır. Şimdiye kadar hep bu işi yaptım” dedi.
“Hem çobanlar memnun hem belde halkı”
Balveren Belde Belediyesi Eş Başkanı Ferit Artuç, daha önce belde halkının kendi imkanlarıyla çobanların maaşını verdiğini söyledi. VOA Türkçe’ye konuşan Artuç, çobanların maaş, sigorta gibi giderlerini karşıladıklarını ifade etti. Gelecek yıl sayıyı arttırmayı hedeflediklerini vurgulayan Artuç, bölgedeki belediyelerin de bu hizmeti vermesini önerdi. Artuç, uygulamadan hem belde halkı hem çobanların memnun olduğunu belirterek “Bizden önce çobanlara çok az bir ücret ödeniyordu. Biz şimdi haklarını tam veriyoruz. Beldeye çok faydası oluyor. Belde halkı hayvancılıkla birlikte başka işlerle de uğraşıyorlardı. Şimdi hayvanlarını otlatmak için görevlendiren çobanlarımız, hayvanları götürdüğünde onlar da kendi işleriyle uğraşmaktadırlar. Yani hayvanlara ayırdıkları zamanı başka işe ayırabiliyorlar. Başka işlere de meşgul olabiliyorlar” diye konuştu.
Artuç, insanların ilk zamanlarda uygulamaya temkinli yaklaştığına dikkat çekerek “Neden derseniz çoğu halkımız ‘Siz iki ay ödersiniz, iki ay çoban tutarsınız, üçüncü ayda bırakırsınız’ dediler.Tam tersine şu an daha çok iştahlanarak bu hizmeti güçlendiriyoruz. Hayvancılıkla uğraşanların cebinden hiçbir şey çıkmıyor” şeklinde konuştu.
Balveren Beldesi’nde 4 bine yakın küçükbaş hayvan bulunuyor.
Sürünün önünde köpeği ve eşeğinin eşlik ettiği İnal, sorumlu olduğu hayvanları evlerine dağıttıktan sonra kendi evinin yolunu tutuyor.
Dört mahalleden oluşan Balveren, bölgenin en eski yerleşim yerlerinden biri. 27 Ocak 1994 tarihinde belediye statüsü alan beldede, yaklaşık 500 hane bulunuyor. Balveren, bölgede okuma oranın ve üniversite mezunu sayısının yüksek olmasıyla biliniyor.