İSTANBUL —
Türk jetlerinin Moskova-Şam seferini yapan bir Suriye yolcu uçağını Ankara’ya inişe zorlamasının ardından Ankara-Moskova-Şam üçgeninde gerginlik yükseldi. İlişkiler aslında bir süredir gerginliğini koruyordu.
Kremlin hükümeti Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye yolcu uçağında Rus malı askeri teçhizat bulunduğu yönündeki açıklamasını sert bir dille yalanladı.
İstanbul Kadir Has Üniversitesi öğretim görevlisi Soli Özel gerginliğin daha da tırmanmasından endişeli. Özel, “Ruslar açıkça öfkeli, Türkiye de uçakta cephane bulduğu yönünde kanıtları sunmakla yükümlü. Türkiye kanıt sunamazsa eminim Ruslar daha da tatsız davranacak” diye konuşuyor.
İlişkiler zaten gergin. Moskova Suriye’de Esad rejimine destek verirken, Ankara da isyancıları destekliyor. Ancak siyaset bilimcisi Cengiz Aktar, Türkiye ve Rusya arasındaki güçlü ticari ilişkilerin bu gerginliği dizginleyeceği görüşünde. İki ülkenin son yıllarda güçlü ticari ortaklar haline geldiğine dikkati çeken Aktar, Suriye konusundaki anlaşmazlığın bu ilişkileri etkilemesini beklemiyor.
Geçen yıl Türkiye’de bir milyar dolarlık nükleer santral ihalesini bir Rus şirketi kazanmıştı. Rus doğal gazının en büyük tüketicilerinden biri olan Ankara, bir yandan da bu doğal gazı bölgeye yayacak bir enerji koridoru olmaya çalışıyor.
Bu ticari bağlara rağmen Başbakan Erdoğan, Esad rejimine destek veren Rusya’ya eleştirilerinin dozunu yükseltti. Cengiz Aktar, Ankara’nın Rusya’nın bölgesel önemini tam göremediğini düşünüyor.
Türkiye bir yandan Moskova’yla gerilim, bir yandan kendi içinde artan gerilimle başa çıkmak durumunda.
Türkiye’ye çoğu Sünni 100 bin Suriyeli sığındı. Sığınmacılar, azınlıktaki Nusayrilerin yönetimindeki ordunun gazabından kaçıyor. Ancak Türkiye’nin güneyinde yaşayan Nusayriler sığınmacıların sayısından rahatsız. Siyasi uzmanlar, Suriye’deki mezhep çatışmasının sınırlarının ötesine taşmasından kaygılı.
Esad rejiminin müttefiklerinden İran da, Türkiye’nin Suriye karşıtı tutumundan rahatsız.
'Suriye krizi Ankara ve Washington'u yakınlaştırıyor'
Köşe yazarı Semih İdiz, Türkiye’nin bir Suriye yolcu uçağını Ankara’ya inişe zorlaması ve Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin Moskova’ya yaptığı ziyaretin, bölgede artan bir Sünni-Şii gerginliğine işaret ettiğini belirtiyor. Bununla birlikte krizin Ankara ve Washington’u daha da yakınlaştıracağına inanan İdiz, Washington’un son uçak olayında Türkiye’ye verdiği desteğe dikkat çekiyor. “Rusya’ya bakarsanız, bölgede nüfuzunu yeniden arttırmaya çalışıyor ve Şii kartı Rusya’ya yarıyor,” diye konuşan Semih İdiz, Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin Rusya’da silah anlaşmaları imzaladığını, Moskova’dayken Türkiye aleyhinde konuşarak, Türkiye yüzünden silahlandıklarını ima eden açıklamalarda bulunduğunu hatırlatıyor. Semih İdiz’e göre Suriye’deki olaylar, yeni bir Soğuk Savaş satranç tahtası oluşturuyor.
Birçok bölge uzmanı Türkiye’nin Suriye’ye komşu tek NATO üyesi olarak avantajlı konumda bulunduğunu düşünüyor. NATO Suriye’nin hava savunma sistemini ve operasyonel gücünü oluşturan füzeleri izlemeye almış durumda. Bu da Suriye sorununun bölgesel bir çatışmaya dönüşmesini önleyebilir.
Kremlin hükümeti Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye yolcu uçağında Rus malı askeri teçhizat bulunduğu yönündeki açıklamasını sert bir dille yalanladı.
İstanbul Kadir Has Üniversitesi öğretim görevlisi Soli Özel gerginliğin daha da tırmanmasından endişeli. Özel, “Ruslar açıkça öfkeli, Türkiye de uçakta cephane bulduğu yönünde kanıtları sunmakla yükümlü. Türkiye kanıt sunamazsa eminim Ruslar daha da tatsız davranacak” diye konuşuyor.
İlişkiler zaten gergin. Moskova Suriye’de Esad rejimine destek verirken, Ankara da isyancıları destekliyor. Ancak siyaset bilimcisi Cengiz Aktar, Türkiye ve Rusya arasındaki güçlü ticari ilişkilerin bu gerginliği dizginleyeceği görüşünde. İki ülkenin son yıllarda güçlü ticari ortaklar haline geldiğine dikkati çeken Aktar, Suriye konusundaki anlaşmazlığın bu ilişkileri etkilemesini beklemiyor.
Geçen yıl Türkiye’de bir milyar dolarlık nükleer santral ihalesini bir Rus şirketi kazanmıştı. Rus doğal gazının en büyük tüketicilerinden biri olan Ankara, bir yandan da bu doğal gazı bölgeye yayacak bir enerji koridoru olmaya çalışıyor.
Bu ticari bağlara rağmen Başbakan Erdoğan, Esad rejimine destek veren Rusya’ya eleştirilerinin dozunu yükseltti. Cengiz Aktar, Ankara’nın Rusya’nın bölgesel önemini tam göremediğini düşünüyor.
Türkiye bir yandan Moskova’yla gerilim, bir yandan kendi içinde artan gerilimle başa çıkmak durumunda.
Türkiye’ye çoğu Sünni 100 bin Suriyeli sığındı. Sığınmacılar, azınlıktaki Nusayrilerin yönetimindeki ordunun gazabından kaçıyor. Ancak Türkiye’nin güneyinde yaşayan Nusayriler sığınmacıların sayısından rahatsız. Siyasi uzmanlar, Suriye’deki mezhep çatışmasının sınırlarının ötesine taşmasından kaygılı.
Esad rejiminin müttefiklerinden İran da, Türkiye’nin Suriye karşıtı tutumundan rahatsız.
'Suriye krizi Ankara ve Washington'u yakınlaştırıyor'
Köşe yazarı Semih İdiz, Türkiye’nin bir Suriye yolcu uçağını Ankara’ya inişe zorlaması ve Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin Moskova’ya yaptığı ziyaretin, bölgede artan bir Sünni-Şii gerginliğine işaret ettiğini belirtiyor. Bununla birlikte krizin Ankara ve Washington’u daha da yakınlaştıracağına inanan İdiz, Washington’un son uçak olayında Türkiye’ye verdiği desteğe dikkat çekiyor. “Rusya’ya bakarsanız, bölgede nüfuzunu yeniden arttırmaya çalışıyor ve Şii kartı Rusya’ya yarıyor,” diye konuşan Semih İdiz, Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin Rusya’da silah anlaşmaları imzaladığını, Moskova’dayken Türkiye aleyhinde konuşarak, Türkiye yüzünden silahlandıklarını ima eden açıklamalarda bulunduğunu hatırlatıyor. Semih İdiz’e göre Suriye’deki olaylar, yeni bir Soğuk Savaş satranç tahtası oluşturuyor.
Birçok bölge uzmanı Türkiye’nin Suriye’ye komşu tek NATO üyesi olarak avantajlı konumda bulunduğunu düşünüyor. NATO Suriye’nin hava savunma sistemini ve operasyonel gücünü oluşturan füzeleri izlemeye almış durumda. Bu da Suriye sorununun bölgesel bir çatışmaya dönüşmesini önleyebilir.