Suriye'deki Şiddet Olayları Kaygıları Arttırıyor

Batı ve Arap devletleri Suriye hükümetini, göstericilere şiddet uygulamaktan vazgeçirme konusunda başarılı olamadı. Bu durum da yeni kaygıları beraberinde getiriyor.

Suriye’den dış dünyaya sızan görüntüler korkunç. Devlet Başkanı Beşar Esad, krizi azaltma konusunda hiçbir adım atmadı.

Bu durum George Washington Üniversitesi öğretim üyesi Jerald Post’u kaygılandırıyor. Siyasi Psikoloji Programı direktörü Post, dünya liderlerinin ruh hali ve tavırları konusunda Amerikan başkanlarına danışmanlık yapıyor. Post, “Beşar Esad kuvvet kullanmaktan beslenen bir kişilik. Bu çok tehlikeli ve bu tarz davranışın sonu, şiddeti tırmandırmaktan başka bir işe yaramaz,” şeklinde konuşuyor.

Beşar Esad, gücünü babası Hafız Esad’dan miras aldı. Hafız Esad, 30 yıl boyunca Suriye’yi demir yumrukla yönetti.

Esad ailesi Suriye nüfuzunun yüzde 15’ini oluşturan Nusayri mezhebine bağlı. Washington’da bulunan Suriye siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin direktörü Rıdvan Ziyade, Esad rejiminin önceliğinin, ülkenin Nusayriler’in kontrolünde tutmak olduğunu söylüyor: “Suriye’de rejim bir tür güvenlik sistemine dayanıyor. Bu sistem Nusayriler tarafından kontrol ediliyor. Bu şekilde kendilerine bağlı, Nusayri subay ve askerlerden oluşan bir güvenlik şebekesi var.”

Hafız Esad yerine geçmesi için Beşar’ı seçmemişti. Beşar Esad Londra’da göz doktorluğu eğitimi aldı. Beşar ayrıca çekingen bir yapıya sahipti. Baba Esad yerine geçirmek üzere daha girişken büyük oğlu Basil’i seçmişti. Ancak Basil 1994’te aracıyla hız yaparken kaza geçirdi ve öldü. Bunun üzerine Beşar apar topar Londra’dan getirildi ve devlet başkanlığına hazırlandı.

Jerald Post, “Beşar aslında şiddet uygularken, babasının döneminden kalan idareci ve komutanlara, ‘Bakın ben de babam gibi yapabiliyorum, onun izinden gidebiliyorum’ mesajı vermeye çalışıyor,” diyor.

Hafız Esad, 1982 yılında Hama’daki isyanı kanlı bir şekilde bastırdı. Uluslararası Af Örgütü’ne göre Hama katliamında 10 ila 25 bin kişi hayatını kaybetti. Dr. Jerold Post, Hama katliamının Beşar Esad üzerinde bir iz bıraktığını söylüyor: “Durumu daha da karmaşıklaştıran şey, aslında Beşar’ın önünde Hama dışında, çatışmaları uzlaşma yoluyla çözmesini sağlayabilecek hiç bir seçenek olmaması.”

Bazı uzmanlar Beşar Esad’ın mevcut krizi tamamen kontrol edemediğine inanıyor. Bu uzmanlara göre baba Esad döneminden kalan danışmanlar, özellikle ödün verilmesine karşı çıkıyor.

Rıdvan Ziyade, “İsyanın başından bu yana Beşar Esad’ın ödün veremiyor ya da reform yapamıyor olmasının nedeni de bu. Çünkü verecekleri her ödünün çöküşlerini hazırladığını iyi biliyorlar," diyor.

Sonuçta bu politikalar Suriye’de hem şiddet olaylarının artmasına, hem de sivil nüfusun liderlerinden iyice soğumasına yol açıyor.