Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Suriye’de gelinen son durumu ele aldı. Toplantıda görevi yıl sonunda sona erecek Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Güvenlik Konseyi’ni son kez bilgilendirdi.
Suriye’de yeni anayasayı hazırlayacak komisyonun oluşturulmadığını belirten De Mistura, Birleşmiş Milletler’in komisyon için aday gösterilen kişileri belirleyip meşruiyet kazandırmak için henüz hazır olmadığını ifade etti.
De Mistura, hafta başında Rusya,Türkiye ve İran'dan üst düzey bakanlarla yoğun istişareler yaptığını belirtti.
Anayasa Komisyonu’nu oluşturacak kişilerin Suriye hükümeti, muhalifler ve üçüncü kişilerden oluşacağını belirten de Mistura, bu üçüncü kişilerin saptanmasında takıldıklarını belirterek, “Suriye’nin yeni anayasasını hazırlayacak komisyon dengeli ve güvenilir olmalı. Her gruptan verilecek 50’şer kişilik isim listesinde seçilecek 15’er kişi komisyona alınacak. Ancak henüz bu komisyonun eldeki listelerle oluşturulmasına olumlu olarak bakmıyoruz” dedi.
De Mistura, "Siyasi sürece katkı olarak bir anayasa reformunun taslağını hazırlayacak anayasa komisyonu oluşturma çalışmalarını tamamlamaya çok yaklaşık ama hala gidecek ekstra mil var. Yapılamayanlardan dolayı derin üzüntü duyuyorum, daha fazlasının mümkün olmamasından dolayı üzgünüm" diye konuştu. Özel temsilci, listeye Şam hükümeti tarafından önerilen isimlerle ilgili sorunlar yaşandığını belirtti.
Birleşmiş Milletler'in planına göre, komisyonun 150 üyesi olacaktı ve bu 150 üyenin 50'sini Esat rejimi, 50'sini muhalefet ve 50'sini de BM seçecekti, son grup teknik uzmanlar ve sivil toplum temsilcilerinden oluşacaktı.
Ancak, Fransız haber ajansı AFP'nin ismini açıklamayan bir diplomata dayandırdığı haberine göre, Şam üçüncü grubun oluşumunu engelledi ve kendi "17 isim değişikliğini" listeye ekletmek istedi. Ajans, Şam'ın itirazının Rusya, İran ve Türkiye tarafından destek bulduğunu ancak BM'nin yapılmak istenen değişikliklerin grubun dengesini bozacağı yönünde görüş ortaya koyduğunu ve bu isimlerden sadece 6'sını kabul edebileceğini söylediğini bildirdi.
Reuters haber ajansı önceki gün geçtiği haberde Rusya, İran ve Türkiye'nin Suriye anayasa komisyonu üzerinde uzlaşma sağladığını duyurmuştu. 3 ülkenin Dışişleri Bakanları Cenevre'de bir araya gelmişti.
Taraflar arasındaki görüşmelerde bir süredir Suriye anayasa komisyonunda yer alacak isimler konusunda görüş ayrılığı yaşanıyordu. Toplantının ardından yapılan yazılı açıklamada, 3 ülke gelecek yılın başında anayasa komisyonunun ilk oturumunun düzenlenmesi için çaba gösterme konusunda görüş birliğine vardığı belirtilmişti.
Güvenlik Konseyi’ne birlik çağrısı
Mistura, Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesine çağrıda bulunarak Suriye’de kalıcı barışı sağlamak için konseyin birlik olması gerektiğini savundu. Birleşmiş Milletler’in barışı sağlama görevini Güvenlik Konseyi’ne verdiğini hatırlatan Özel Temsilci Mistura, Suriye’de barışın Birleşmiş Milletler’e verilen destekte birliktelikle sağlanabileceğini belirterek, “Amacınıza bağlı olarak tüm tarafların Suriyeli halkın mağduriyetlerini ele almak için gerçek diyaloga, müzakereye ve uzlaşmaya başlamalarını sağlamalıyız” dedi.
Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi olarak 4 yıldan fazla görev yapan Mistura, yılbaşında görevini Norveçli diplomat Geir Pedersen'a teslim edecek.
ABD: “Teröre karşı müttefiklerimizle ortak mücadelemiz sürecek”
Güvenlik Konseyi’nde konuşan ABD’li diplomat Rodney Hunter, amaçlarının Suriye’de ve dünyada IŞİD gibi terör örgütlerinin yok edilmesi olduğunu belirtti. Hunter, teröre karşı müttefiklerle ortak çalışmayı sürdüreceklerini kaydetti.
Hunter, Suriye’de savaşın sona erdirilmesi için hem Birleşmiş Milletler hem de bu savaşa diplomatik yollarla son vermeye çalışan diğer ülkelerle ortak çalışacaklarını belirtti.
Fransa’nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Francois Delattre, IŞİD’in bölgede tehdit oluşturmayı sürdürdüğünü vurguladı. Suriye'nin kuzeyindeki halkın korunmasını gerektiğini ifade eden Delattre, bölgede Suriye Demokratik Güçleri (SDG) dahil olmak üzere ABD’nin müttefiklerinin güvenliğinin sağlanması gerektiğini söyledi.
Suriye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Beşar Caferi, Güvenlik Konseyi’ne hitaben yaptığı konuşmada, “Suriye’de barış Washington’dan, Ankara’dan, Riyad’dan sağlanmaz. Barışı sağlayacak Suriyelilerdir” diye konuştu.
ABD’nin Suriye’den çekilme kararına BM’den yorum yok
Güvenlik Konseyi toplantısı sonrasında son kez basın toplantısı düzenleyen Mistura, gazetecilerin ABD’nin Suriye’den çekilme kararıyla ilgili sorusu üzerine, bölgede hem askeri hem de siyasi olarak sürekli değişkenlikler yaşandığına işaret ederek yorum yapmayacağını söyledi.
Birleşmiş Milletler Sözcüsü Stephane Dujarric, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ABD’nin Suriye’den çekilme kararıyla ilgili düşüncesiyle ilgili bir soruyu da bu konuda bir yorumunun olmadığı şeklinde cevapladı.